HÌNH ẢNH "BÃI BỒI BÊN KIA SÔNG" : Bãi bồi bên kia sông liệu có phải chỉ là biểu tượng cho những vẻ đẹp gần gũi, bình dị của quê hương, xứ sở Bãi bồi đó hiện lên trong đôi mắt thèm khát được đặt chân đến của Nhĩ - một con người đã từng đi đến không biết bao nhiêu là có xinh trên trái đất ", giờ lại cảm thấy bất lực trước một khung cảnh trong tầm mắt ngay cạnh nhà mình. Bãi bồi là hiện thân cho ước muốn và nỗi tiếc nuối muộn màng. Đôi khi cả đời người này, ta tự hào kiêu hãnh rằng mình đã đi khắp nơi, hiểu khắp mọi điều, nhưng thật buồn thay, những điều gần gũi, kể cạnh ta nhất lại là những điều xa xăm, vạn dặm mà chẳng thể bao giờ ta chạm tới được. HÌNH ẢNH" NHỮNG BÔNG HOA BẰNG LĂNG " Ngoài cửa sổ bấy giờ những bông hoa bằng lăng đã thưa thớt cái giống hoa ngay khi mới nở màu sắc đã nhợt nhạt. Hẳn có lẽ vì đã sắp hết mùa, hoa đã vãn trên cành, cho nên mấy bông hoa cuối cùng còn sót lại trở nên đậm sắc hơn". Quả là một bức tranh thiên nhiên đẹp, tuyệt diệu! Song, cái đẹp ấy sẽ không trường tồn mãi, sẽ không vĩnh hằng mà cũng nhanh chóng đi vào bàn phai, héo úa bởi thời gian sẽ phủ lên những bông hoa bằng lăng kia một Thứ phép màu gọi là sự lụi tàn. Đó là quy luật tất yếu và cũng chính là đời người. Thời gian luôn thay đổi với những bước đi của nhịp sống. Những bước đi đầu đời còn chập chưởng mờ nhạt, sau đó là tỏa sáng như một ngôi sao Hôm và ngôi sao ấy cũng sẽ dần phai nhạt như chính sự sống của Nhi vào những ngày cuối cùng. HÌNH ẢNH BỜ SÔNG HỒNG: Sang được bờ bên kia sông với Nhĩ vừa là ước mơ vừa là suy ngẫm về cuộc đời. Hình ảnh con sông Hồng phải chăng là ranh giới giữa cái thực và cái mộng mà chiếc cầu nối là con đò qua lại mỗi ngày chỉ có một chuyến. Nhĩ đã nhờ đứa con trai – niềm hy vọng của vợ chồng anh thực hiện ước mơ ấy. Nhưng đứa con trai đã không hiểu được khát khao của người cha, nên làm một cách miễn cưỡng và rồi lại bị thu hút vào trò chơi hấp dẫn ngay bên hè đường "sà vào đám người chơi phá cờ thế bên hè", để rồi làm lỡ chuyến đò duy nhất trong ngày. Hình ảnh đứa con, hình ảnh của ước vọng từ "cái mũ cói rộng vành và chiếc sơ mi màu trứng sáo" cứ chập chờn, khi là đứa con, khi là chính nhân vật. Từ hoàn cảnh của mình, từ đứa con trai Nhĩ đã chiêm nghiệm được cái quy luật phổ biến của đời người "con người ta trên con đường đời thật khó tránh được những cái vòng vèo hoặc chùng chình". Nên anh cũng không trách đứa con trai của mình. Còn với đám trẻ con và ông giáo Khuyến, Nhĩ cũng đã nhận ra tình làng nghĩa xóm vô cùng ấm áp và cần thiết cho con người. Miền đất bãi bồi bên kia sông cũng gợi trong Nhĩ bao suy ngẫm về cuộc đời thực. Cuộc đời thực ấy đối lập với sự cầu kỳ mà cần đến sự giản dị. Nhưng để hiểu được ý nghĩa của cuộc đời, người ta phải có "con mắt xanh", phải "in gót chân khắp mọi chân trời xa lạ mới nhìn thấy hết sự giàu có lẫn mọi vẻ đẹp của một cái bãi bồi sông Hồng ngay bờ bên kia". Cái nghịch lý ấy không triết luận dài dòng mà nằm ngay trong tâm trạng giày vò "mà lời lẽ không bao giờ giải thích hết giữa say mê và ân hận đau đớn". Nhưng chặng đường đến với cuộc đời mỗi người lại chọn cho mình một cách riêng, và chặng đường ấy như cuộc chạy tiếp sức từ thế hệ này sang thế hệ khác. HÀNH ĐỘNG CỦA NHĨ ĐẦU TRUYỆN: Trong mỗi chúng ta ai cũng biết rằng: Gia đình, người thân là chỗ dựa tinh thần quan trọng nhất của cuộc đời ta. Đặc biệt đối với nhân vật Nhĩ thì Liên vợ anh là người chăm sóc, quan tâm đến anh nhiều nhất. Nhìn vợ bước xuống cầu thang anh đã xót xa "suốt cả một đời người đàn bà trên những bậc gỗ mòn lõm", nhớ đến vợ anh thời con gái còn mặc áo nâu chít khăn mỏ quạ nay đã là một phụ nữa thị thành mà cuộc đời nào có khấm khá gì. Cái nghèo đã không che giấu được của cả gia đình, khi Nhĩ nhìn thấy "Liên đang mặc áo vá", cảm nhận "những ngón tay gầy guộc âu yếm vuốt ve bên vai". Và Nhĩ nhận ra tất cả tình yêu, sự tần tảo, đức hy sinh thầm lặng của người vợ. Chính trong những ngày cuối đời, nhân vật mới thực sự thấu hiểu lòng biết ơn sâu sắc người vợ của mình "cũng như cánh bãi bồi đang nằm phơi phới bên kia, tâm hồn Liên vẫn giữ nguyên vẹn những nét tần tảo và chịu đựng hy sinh từ bao đời nay và cũng chính nhờ có điều đó mà sau nhiều ngày tháng bôn tẩu, tìm kiếm.. Nhĩ đã tìm thấy được nơi nương tựa là gia đình trong những ngày này. HÀNH ĐỘNG CỦA NHĨ CUỐI TRUYỆN. Đọc đến cuối Thiên Truyện này, người ta có cảm giác bứt rứt kỳ lạ khi Nguyễn Minh Châu để Nhĩ Thu hết tàn lực" giơ một cánh tay gầy guộc ra ngoài cửa sổ khoát khoát y như đang khẩn thiết ra hiệu cho một У người nào đó ". Hành động ấy có đơn thuần chỉ là việc anh đang nôn nóng thúc giục cậu con trai đừng để lỡ chuyến đò ngang duy nhất Trong ngày? Không! Thiết nghĩ, đó còn là cái" giơ tay để vẫy gọi, để thức tỉnh mọi người hãy thoát ra khỏi cái vòng vèo, chúng chính của cuộc sống mà chúng ta đang trở thành nạn nhân của nó. Hãy đừng lún sâu quá vào bùn lầy nhiễu nhương của hiện thực, để bản lĩnh tìm kiếm và hướng về những giá trị đích thực, bền vững - những điều có thể rất quen thuộc, gần gũi nhưng cũng vô cùng lớn lao. Một cái"giơ tay khép lại câu chuyện, nhưng lại mở ra những Thông điệp làm người đọc phải lưu tâm, trăn trở.
