Ông Già Mù Tác giả: Hoàng Hiệp Thể loại: Truyện ngắn Lời tác giả: Có những con người đi qua đời ta như một cơn gió - nhẹ tênh, âm thầm, không lời báo trước. Họ không để lại ồn ào, không ước muốn ghi dấu, nhưng chính sự hiện diện lặng lẽ của họ lại gieo vào ta một thứ ánh sáng âm thầm, vững chãi, không dễ phai. Ông Tâm - một ông già mù sống cuối làng là một người như thế. Ông không có ánh mắt để nhìn thấy thế giới này, nhưng lại nhìn rõ những điều mà người sáng mắt thường bỏ lỡ. Người ta thường sợ cái mù vì nghĩ nó là bóng tối, nhưng ông Tâm đã chứng minh rằng: Ánh sáng thật sự không nằm ở đôi mắt, mà ở trái tim biết nhìn và biết lắng nghe. Đây không phải là câu chuyện về một người anh hùng lẫy lừng, càng không phải một giai thoại thần kỳ. Chỉ đơn giản là một lát cắt nhỏ trong cuộc đời của một ông lão và một cậu bé. Nhưng đôi khi, chính những lát cắt ấy lại soi rọi cho cả một đời người. Cuối làng bên dòng sông Chu quanh co, có một căn chòi nhỏ lụp xụp, ẩn mình dưới bóng một cây đa già. Chủ nhân căn chòi ấy là ông Tâm, người mà cả làng đều gọi bằng một cái tên vừa thương vừa sợ: "Ông già mù". Không ai nhớ rõ ông Tâm từ đâu tới. Người già trong làng kể, ông từng là lính trận, mất đôi mắt trong một lần bom nổ hồi chiến tranh. Khi hồi hương, ông chọn sống ẩn dật, cắm chòi bên mé sông, lấy nước làm bạn, lấy gió làm tri âm. Cứ thế, ông tồn tại lặng lẽ, như một chiếc bóng bền bỉ. Trẻ con trong làng hay bày nhau những câu chuyện rợn người về ông. Rằng ông già mù có thể "nhìn thấy bằng tai", "nghe được lòng người khóc thầm", thậm chí "gọi mưa kéo gió". Bọn trẻ vừa sợ, vừa tò mò, mỗi lần chạy qua căn chòi đều nín thở, co chân chạy vù. Nhưng người lớn thì hiểu: Ông Tâm chẳng có phép màu nào. Ông chỉ có đôi tai thính lạ thường, đôi tay chạm vào đất biết khi nào mùa màng đến, một trái tim nhạy cảm biết lắng nghe nỗi lòng của người khác. Ngày nọ, thằng Minh - một đứa bé mồ côi cha mẹ vì tai nạn giao thông, được gửi về cho người bà sống chơ vơ trong làng. Bà Minh già yếu, đi lại khó khăn, căn nhà nhỏ chỉ cách căn chòi ông Tâm một con đường đất hẹp. Lần đầu thấy ông già mù từ xa, Minh đã run bắn. Ông ngồi bất động như một bức tượng bên bờ sông, mặt ngửa lên trời, hai mắt trũng sâu, mái tóc trắng phơ bay trong gió. Minh lấm lét chạy qua. Nhưng ngày này qua ngày khác, cậu cứ chạm vào hình ảnh ấy: Một ông lão mù, ngồi lặng thinh, giữa bầu trời mênh mông. Có lần, vì tò mò, Minh lẻn lại gần. Đúng lúc ấy, giọng ông Tâm vang lên, trầm và ấm: Lại đây, cháu. Minh giật bắn mình, định quay đầu bỏ chạy. Nhưng đôi tay gầy guộc chìa ra, lòng bàn tay mở rộng, ấm như mặt đất ngày xuân. Cậu ngập ngừng bước tới, để bàn tay bé nhỏ lọt vào lòng bàn tay ông. Sợ ông sao? - Ông Tâm cười khẽ. Minh lí nhí: Dạ.. không ạ.. Ông khẽ gật đầu, như hiểu: Thấy bờ sông hôm nay thế nào? Minh bối rối. Ông Tâm mù kia mà, sao còn hỏi? Nhưng rồi, cậu ngước mắt nhìn ra dòng nước và trả lời: Nước lấp lánh như ánh sao ông ạ, gió thổi làm mặt nước nhấp nhô như những con cá nhảy múa.. Ông Tâm cười lớn: Tốt lắm. Hãy kể cho ông nghe thêm đi. Từ hôm đó, Minh trở thành đôi mắt của ông Tâm. Mỗi buổi chiều, sau giờ học, cậu lại ra bờ sông, ngồi bên ông, kể chuyện về những màu sắc rực rỡ, những con diều bay cao, ánh hoàng hôn nhuộm đỏ cả mặt nước. Ông Tâm lắng nghe chăm chú, thỉnh thoảng gật gù, thỉnh thoảng mỉm cười đầy mãn nguyện. Ngược lại, ông dạy Minh những điều mắt thường khó mà nhận ra. Cách cảm nhận sự thay đổi của gió, tiếng nước chảy báo hiệu mùa mưa, cách lắng nghe tiếng chim báo bão hay nhịp đập của đất trời. Mắt chỉ thấy hình thù, - ông Tâm bảo, - còn trái tim mới nhìn ra sự sống. Minh lớn lên từng ngày dưới sự dẫn dắt âm thầm đó. Cậu bé dần biết cách nhắm mắt lại mà vẫn cảm nhận được vẻ đẹp của thế giới bằng những giác quan khác. Cậu học được cách lắng nghe tiếng đời thầm thì, biết đồng cảm với nỗi buồn giấu kín trong ánh mắt người khác. Mùa hè năm đó, bầu trời làng bỗng tối sầm một cách kỳ lạ. Những con chim bay thấp, gió thổi ngược chiều, mùi bùn tanh nồng trong không khí. Dân làng chưa kịp đề phòng thì một cơn bão dữ dội ập tới. Nước từ sông Chu cuồn cuộn tràn bờ, quét qua những mái nhà thấp bé, nuốt chửng những ruộng đồng vàng ươm. Trong cơn hỗn loạn, Minh vội vàng tìm bà mình. Bà đang kẹt trong căn nhà ọp ẹp, nước ngập tới gối. Nhớ lời ông Tâm dạy, Minh nhắm mắt lại. Cậu cảm nhận tiếng nước vỗ bờ mỗi lúc một mạnh, gió rít qua mái nhà nghiêng ngả, đất dưới chân bắt đầu sụp xuống. Bằng linh cảm bén nhạy, Minh tìm được con đường an toàn, bế bà chạy ngược lên đồi cao, vừa hét vừa dẫn đường cho nhiều người khác. Khi bão tan, mặt trời ló rạng sau màn mây xám xịt. Những căn nhà đổ nát, những khuôn mặt bàng hoàng. Nhưng không ai quên được cậu bé nhỏ xíu đã cứu họ bằng sự dũng cảm và một thứ "ánh sáng vô hình". Sáng hôm sau, Minh hớt hải chạy ra bờ sông, lòng háo hức muốn kể cho ông Tâm nghe chiến tích của mình. Nhưng căn chòi trống rỗng, chỉ còn cây đa già xào xạc trong gió. Trên chiếc ghế con, nơi ông Tâm thường ngồi, có một cành hoa dại và một mảnh giấy cũ kỹ. Minh run run nhặt lên, dòng chữ nguệch ngoạc đập vào mắt: "Khi không còn thấy ông, hãy nhắm mắt lại, cháu sẽ vẫn thấy." Minh òa khóc. Cậu nhắm mắt. Và trong bóng tối mênh mông ấy, cậu nghe thấy tiếng cười trầm ấm của ông, nghe tiếng nước vỗ về bờ, nghe tiếng gió thì thầm qua nhánh đa già. Một thứ ánh sáng âm thầm thắp lên trong lòng cậu - ánh sáng của sự thấu hiểu, của yêu thương, của niềm tin vào những điều vô hình nhưng vĩnh viễn không bao giờ mất. Ông Tâm đã ra đi. Nhưng ông chưa bao giờ biến mất. Với Minh, từ hôm đó, bầu trời, dòng sông, ngọn gió, tất cả đều mang bóng hình của ông. Nhiều năm sau, khi Minh đã trưởng thành, khi đôi chân cậu đã đi qua phố xá rực rỡ ánh đèn, qua những giấc mơ lớn và cả những vỡ tan.. thì ký ức về ông Tâm vẫn ở lại như một vệt nắng vàng cố định trong tâm hồn. Mỗi lần thấy mình hoang mang giữa cuộc sống bộn bề, cậu lại nhớ đến buổi chiều yên ả nơi bờ sông, nhớ tiếng gió lay những cành đa, nhớ cái nắm tay gầy guộc mà ấm đến tận tim. Cậu nhớ lời ông từng dạy: " Khi con nhắm mắt, đừng sợ. Bóng tối không có nghĩa là kết thúc. Đôi khi, đó là lúc ánh sáng trong con mạnh mẽ nhất. ". Ông Tâm đã không còn nữa. Căn chòi cũ đã bị mưa bão cuốn đi, cây đa cũng đã già thêm nhiều tuổi. Nhưng trong lòng Minh, trong những đêm cậu ngồi một mình trước màn đêm thành phố, nhắm mắt lại và lắng nghe.. thì ông vẫn ở đó. Bởi vì, có những người ra đi không để lại dấu chân mà để lại con đường. Tác giả: Hoàng Hiệp
