Nói dối là gì? 1. Định nghĩa: Nói dối là 1 từ để chỉ những phát ngôn sử dụng lời nói để diễn tả sai một điều gì đó một cách có chủ đích. Lời nói dối được tạo ra nhằm mục đích lừa gạt, khiến cho người nghe hiểu sai về câu chuyện được đề cập đến. Nói dối cho dù được dùng với mục đích tích cực hay tiêu cực đều là việc làm không nên. Tất nhiên trong những trường hợp nhất định 1 lời nói dối giúp cuộc sống trở nên tốt đẹp hơn. Nhưng hầu hết các lời nói dối đều mang ý nghĩa tiêu cực. Những người thường xuyên sử dụng lời nói để lừa gạt đều những đối tượng bị xã hội chỉ trích. Nói dối là một hành động có chủ tâm, cố ý cung cấp thông tin sai sự thật về vấn đề nào đó để người nói dối đạt được mục đích mà họ mong muốn. Xuất phát từ nhiều nguyên nhân, tình huống, hoàn cảnh khác nhau mà mỗi chúng ta ít nhất cũng một lần đưa ra "quyết định" nói dối. Có những mục đích chính đáng như tránh bị trừng phạt, không để người khác buồn phiền nhưng cũng có những mục đích không chính đáng như lừa đảo, vu khống người khác hay thậm chí là để thỏa mãn thú vui của bản thân. Theo tâm lí học: Khẳng định rằng khả năng nói dối là một tài năng mà mọi con người trên toàn cầu đều có. Chính vì thế nếu không được dạy dỗ chuẩn mực, hoặc có những hiểu biết sai lầm lệch lạc với luật pháp thì rất có khả năng dẫn đến phạm pháp, nói dối để che đậy thói hư tật sấu của mình. Nói dối rất có hại vậy "tại sao chúng ta lại nói dối?" Ai cũng biết rằng nói dối là hiện tượng nói không đúng sự thật. Có thể bạn cho rằng nói dối là xấu nhưng đôi khi lời nói dối lại là vô hại. Trên thực tế, nhiều người hầu như nói dối mọi lúc. Các nhà khoa học gọi đây là những kẻ nói dối cưỡng bách hay kẻ thái nhân cách. Họ luôn nói dối cho dù thực sự không cần thiết. Thậm chí ngay cả một đứa trẻ cũng nói dối, đặc biệt khi chúng không nhận thức được tác hại của việc nói dối và khi nào cần tránh nói dối. Hẳn sẽ có lúc bạn tự hỏi rằng mình có đang sống trong một thế giới lừa dối hay không vì hầu như ai cũng nói dối. Thực chất, không phải ai cũng cố tình nói dối, nhưng nhìn chung, nói dối là hình thức để thỏa mãn mục đích nào đó của chúng ta. Sau đây là một số nguyên nhân chính khiến chúng ta nói dối. Sợ hãi . Sở dĩ chúng ta phải nói dối vì sợ những gì mình không biết, sợ những gì người khác nghĩ về mình và sợ đối diện với sự thật. Bạn nói dối có thể vì bạn muốn che đậy sự thật khi đã làm điều gì sai trái và không muốn đối mặt hậu quả. Thao túng . Một lý do nữa khiến chúng ta nói dối là sự thúc đẩy với mong muốn giúp người khác làm hoặc tránh làm điều gì đó cũng như khi quyết định ủng hộ một người nói dối trước đó. Tác giả của một cuốn sách cho biết: "Tuy tôi còn trẻ nhưng tôi sớm nhận ra những người lười biếng biết làm thế nào để đạt được những gì họ muốn, ngay cả khi nói dối với bạn về cảm giác thực sự của họ". Có lẽ từ "yêu" được sử dụng để lừa dối nhiều hơn bất kỳ từ nào khác. Một chàng trai hay một cô gái sẽ nói "yêu" đối phương cho dù không thật lòng, đơn giản chỉ để khiến người kia rung động. Vì vậy, họ có thể dễ dàng thao túng trong tình cảm hơn. Tự cao . Trong nhiều trường hợp, người ta nói dối chỉ vì tính tự cao. Họ thường dùng những lời nói dối như một công cụ để tạo ra hình ảnh đẹp cho chính mình. Điều này là một hình thức dối trá bởi vì nó sẽ dẫn đến sự phóng đại quá mức. Thường thì mọi người sẽ tạo ra các câu chuyện hấp dẫn nhưng hoàn toàn sai để cải thiện hình ảnh của họ. Che dấu khuyết điểm Đây là dạng nói dối phổ biến nhất mà chúng ta thường thấy. Thông thường người ta hay nói dối để che đi những việc làm sai trái của mình. Mục đích là để giảm nhẹ tội, để không bị mất mặt, để người khác nghĩ tích cực hơn về mình. Đây là dạng nói dối có mức độ nguy hiểm trung bình. Đa số những lời nói dối này chỉ mang tính chất làm thay đổi cách nhìn của người khác về mình. Điển hình cho loại này là nói khoác hay nói xạo. Những lời nói như vậy sẽ làm mất niềm tin của người khác vào những câu chuyện của bạn. Chắc hẳn bạn từng nghe câu "1 lần bất tin, vạn lần bất tín" rồi chứ Nói dối để che đi khuyết điểm thông thường là những lời nói không mang tính mưu mô cao. Nhưng nhưng những người có thói quen này dầy dần sẽ tăng cấp độ theo thời gian. Và cho vô tình hay cố ý thì nó cũng làm ảnh hưởng rất nhiều đến công việc, mối quan hệ của bạn và những người xung quanh. Làm vui lòng người khác. Đây là 1 dạng nói dối có tính nguy hại thấp nhất ở trạng thái tức thời. Tức là lời nói dối làm vui lòng người khác sẽ không, hoặc ít làm thiệt hại ngay lập tức đến tình hình chung. Nhưng nếu có quá nhiều lời nói dối này sẽ làm ảnh hưởng to lớn đến con người, suy nghĩ, và hành động của người đối diện. Có rất nhiều người nói dối với mục đích tốt. Nói dối là để người nghe có thêm động lực sống và phấn đấu. Nhưng nhất định bạn phải nhớ rằng, cần rất cân nhắc khi làm điều này. Vì đơn giản cái kim trong bọc lâu này cũng lòi ra. Đồng thời đây lại loại nói dối có tình thời điểm nhất. Vì vậy không nên kéo dài và lặp lại thường xuyên. Nói dối làm vui lòng người khác ở khía cạnh khác người ta gọi là "nịnh hót". Loại nói dối này nhằm mục đích lấy lòng và chuộc lợi từ người đối diện. Kẻ xua nịnh là kẻ luôn tìm những lời ngon tiếng ngọt, đưa đẩy. Mục đích của họ là đưa người đối điện đến cảm giác hưng phấn và đưa ra những quyết định có lợi cho mình. Để kiếm lời Đây là dạng nói dối bị lên án nhiều nhất, đồng thời cũng có mức nguy hại lớn nhất. Những kẻ nói dối nhằm mục đich chuộc lợi, kiếm lời đôi khi bị lên án. Đồng ở một số trường hợp nhất định hành vi này cấu thành phạm tội được nêu rõ ở các điều 110, 213, 117.. Tiêu biểu cho các hành vi nói dối kiếm lời bao gồm: Giả mạo giấy tờ nhằm mục đích lừa gạt chiếm đoạt tài sản. Các hành vi quảng cáo khuyến mại lừa đảo. Các hành vi thay đổi mẫu mã, nhãn mác.. của sản phẩm đều được quy vào nói dối, lừa dối gân hiểu nhầm.. 2. Những loại hình thức nói dối. Có rất nhiều hình thức nói dối khác nhau. Tuỳ theo góc độ nhìn nhận sự việc chúng ta có thể chia làm 2 dạng. Nói dối dưới góc độ thời gian, và nói dối ở góc độ nội dung. Vậy các góc độ khác nhau của Nói dối là gì Nói dối ở góc độ thời gian: Đây là hình thức tường thuật, nói lại, kể lại, hoặc dự đoán về các sự vật, sự việc đã, đang hoặc chưa sảy ra. Chúng được chi làm 3 dạng: Kể lại sai sự thật, tường thuật sai, và dự báo sai. Vậy cụ thể ở góc độ thời gian việc thực hiện hành vi nói dối là gì? Kể lại sai sự thật: Là hình thức kể lại câu chuyện bất kìa trong quá khứ. Tuy nhiên việc kể lại này được chỉnh sửa, thêm bớt hoặc thay đổi nội dung một phần hoặc toàn bộ nhằm đạt mục đích. Nói dối dạng Tường thuật: Nói dối ở dạng tường thuật là việc bình luận, tường thuật trực tiếp các sự kiến đang diễn ra, hoặc vừa mới diễn ra. Tuy nhiên người thực hiện tường thuật lại nội dung không đúng với những gì họ chúng kiến. Họ cố tình làm sai lệch hoặc bóp méo nội dung theo hướng có lợi cho họ. Dự báo sai: Thông thường hình thức nói dối này là kiểu dự đoán, hoặc biết trước nội dung của việc sắp sảy ra. Tuy nhiên người thực hiện hành vi này cố tìn dự báo, loan báo sai làm chệch hướng chú ý và suy nghĩ của mọi người. Ví dụ "tôi biết tối nay trời sẽ mưa, tuy nhiên tôi lại thông báo rằng tối nay trời có trăng". Đó là hành vi nói dối hay còn gọi là lừa gạt. Nói dối ở góc độ nội dung Ở góc độ nội dung sự việc chúng ta có 4 hình thức nói dối tiêu biểu bao gồm: Vọng ngữ, nói dối 2 chiều, nói lời hung ác, và nói dối thêu dệt. Vọng ngữ: là một hình thức nói dối làm tăng cấp độ, chệch hoặc sai hướng sự thật đang diễn ra. Nói dối 2 chiều: Đây là hình thức nói dối thường thấy ở kẻ tiểu nhân nịnh hót. Người này thực hiện hành vi thường thấy ở nhân viên cấp dưới. Họ thực hiện việc tâng bốc cấp trên, tuy nhiên sau lưng lại hạ thấp miệt thị sếp. Như vậy họ thực hiện cả 2 hành vi nói dối bao gồm tâng bốc và hạ thấp. Nói dối hung ác . Là những kẻ nói dối có chủ đích. Chúng thực hiện hành vi nói dối nhằm lừa gạt với mục đích xấu. Thông thường loại nói dối này nhằm mục đích tác động đến nhiều người gây chia rẽ; đồng thời gây đau khổ, sợ hãi nghi ngờ giữa mọi người với nhau. Nói dối thêu dệt . Đây là loại nói dối tương đối phổ biến. Chúng ta thường gọi nó với một cái tên khác là nói khoác hay phóng đại. Trong lời nói dối này có sự thật. Tuy nhiên chúng thường được phóng đại lên nhiều lần hoặc giảm nhẹ. Mục đích là để thay đổi tăng nặng hoặc giảm nhẹ cường độ ảnh hưởng của câu chuyện. Dù nói dối theo hình thức nào thì theo phạm trù đạo đức nó vẫn là sai trái. Aristotle tin rằng không có quy tắc chung nào cho phép nói dối, bởi vì bất kỳ ai ủng hộ nói dối đều không bao giờ có thể tin được. Không có trường hợp nào, về mặt đạo đức, người ta có thể nói dối. Ngay cả khi cách duy nhất để bảo vệ chính mình là nói dối, thì không bao giờ được phép nói dối, dù có đối mặt với giết người, tra tấn hoặc bất kỳ khó khăn nào khác. Mỗi nhà triết học đã đưa ra một số lập luận cho cơ sở đạo đức chống lại sự dối trá, và tất cả đều tương thích với nhau. Trong số đó quan trọng hơn cả là: Nói dối là một sự biến thái của ngôn ngữ tự nhiên, mà mục đích tự nhiên vốn là để truyền đạt những suy nghĩ của người nói. Khi một người nói dối, niềm tin trong xã hội và cộng đồng sẽ suy yếu. Hậu quả Hậu quả tiềm tàng của việc nói dối là rất đa dạng; một số đặc biệt đáng xem xét. Thông thường nói dối nhằm mục đích lừa dối, khi lừa dối thành công, người nghe cuối cùng có một niềm tin sai lệch (hoặc ít nhất là một cái gì đó mà người nói tin là sai). Khi sự lừa dối không thành công, một lời nói dối có thể bị phát hiện. Việc phát hiện ra lời nói dối có thể làm mất uy tín của các tuyên bố khác bởi cùng một người nói, làm mất danh tiếng của người đó. Trong một số trường hợp, nó cũng có thể ảnh hưởng tiêu cực đến vị thế xã hội hoặc pháp lý của người nói. Nói dối trước tòa án, ví dụ, là một tội hình sự. Những lời nói dối tưởng chừng vô hại ấy lại có thể cho chúng ta sự căng thẳng và không thoải mái kéo dài trong một khoảng thời gian lớn, gây căng thẳng đầu óc và dẫn đến mệt mỏi cho cơ thể. Nói dối đòi hỏi bạn phải nghĩ ra một câu chuyện, tưởng tượng rằng bạn đã từng sống trong câu chuyện ấy, che dấu những khuyết điểm trong câu chuyện mà bạn vừa mới nghĩ ra và ăn khớp câu chuyện này với những gì xảy ra xung quanh để nó có vẻ giống thật. Trong một vài giây ngắn ngủi, bộ não bạn phải làm việc hết công suất để xuất bản được những lời nói dối và đó chính là lý do chúng ta cảm thấy khó chịu, căng thẳng mỗi khi nói dối. 3. Biện pháp phòng chống nói dối là gì ? Nói dối là một trong những hành vi xấu xuất hiện từ khi chúng ta còn nhỏ. Những hành vi nói dối được dạy dỗ, và rèn luyện một cách vô thức trong quá trình trẻ giao tiếp với thế giới. Đôi khi chính bố mẹ là người dạy những đứa con của mình nói dối. Chúng ta cùng phân tích và điểm qua một số vấn đề từ đó rút ra cho mình những bài học nhé. * Giáo dục trẻ em Có một sự thật là "nhân chi sơ tính bản thiện". Tâm tính con người không tự nhiên mà có. Nó chỉ được sinh ra do được dạy dỗ và rèn luyện mà có. Chúng ta nên tránh những hành vi vô tình hoặc cố ý buộc trẻ phải nói dối. Thông thường sẽ có 3 loại: Xúi giục, ép buộc, và làm gương. Việc nâng cao nhận thức cho trẻ về Nói dối là gì làm sao để phòng chống nó cũng là một giải pháp hay. Hành vi xúi giục: Có khách đến nhà chơi, bạn xúi "con ra bảo bác ý bố không có nhà". Đó chẳng phải là hành vi nói dối sao. Hành vi ép buộc: Thông thường hành vi này ép trẻ làm điều mà trẻ không thích. Qua đó buộc trẻ phải tìm cách phản ứng lại đối phó với cha mẹ. Những hành vi ép buộc cũng cần được hạn chế, ví dụ: Khi trẻ đi học về bạn điều tra và mắng nhiếc trẻ khi điểm kém. Hành vi này buộc trẻ phải nói sai sự thật để được an toàn. Hành vi làm gương: Đó là khi bố mẹ thực hiện hành vi nói dối để chuộc lợi. Điều đáng nói ở đây là việc đó diễn ra khi có sự chứng kiến của trẻ. Trẻ học rất nhanh và tất nhiên những điều xấu thường được học nhanh nhất. Ngoài ra còn có các yếu tố như môi trường xung quan cũng tác động đến trẻ rất nhiều. * Môi trường sống Môi trường sống ảnh hưởng trực tiếp đến con người mỗi chúng ta. Chính vì vậy chúng ta cần lựa chọn những môi trường sống lành mạnh. Từ đó chúng ta sẽ học được những thói quen tốt hành vi tốt, hạn chế những hành vi xấu của bản thân. Chọn bạn mà chơi. Những người bạn đóng vai trò vô cùng quan trọng trong cuộc đời bạn. Họ là tấm gương phản chiếu con người bạn. Những hành vi của họ tác động trực tiếp đến hành vi của bạn. * Nâng cao trình độ Giáo dục và giáo dục nền là 2 khái niệm cần được quan tâm trong tất cả các khía cạnh. Người có nền tảng kiến thức tốt thông thường sẽ biết cách điều chỉnh hành vi phù hợp. Vì vậy hãy hoàn thiện và phát triển bản thân thật tốt. Tất nhiên nhiều bạn sẽ nói rằng, những kẻ đại gian đại ác thường là những kẻ có kiến thức uyên thâm. Vâng không sai, nhưng tôi đang nhắc đến số đông. Nói dối là gì? Ai là người hay nói dối? Tất nhiên là những người vì danh vì lợi rồi. Trong khi đó những người ít thành công thường có xu hướng nói dối nhiều hơn. Khi bạn có nền tảng kiến thức tốt, hiểu biết và khả năng tạo dựng cuộc sống. Lúc này bạn sẽ có khả năng kiến tạo cho mình cuộc sống tốt đẹp mà không cần phải lừa gạt để kiếm lời. Kết luận: Trên thực tế con người đã phát minh ra được máy phát hiện nói dối. Tuy nhiên không phải lúc nào ta cũng kè kè bên mình chiếc máy đó vậy nên mỗi chúng ta đều phải có ý thức rèn luyện kiềm chế tính nói dối, có như thế xã hội mới tốt đẹp văn minh và phát triển. Qua bài viết này mong rằng các bạn có thêm kiến thức về nói dối. Từ đó, rèn luyện và loại bỏ hành vi nói dối ra khỏi cuộc sống của bạn. * cũng không phải bạn loại bỏ tất cả lời nói dối ra khỏi cuộc sống của mình chỉ là bạn kiểm soát nó để không gây tác hại cho chính mình, gia đình xã hội là được. (chúng ta vẫn có ngày nói dối đó là Cá tháng tư mà! Tận hưởng ngày đó cũng chính là giúp chúng ta kiềm chế phần nào thói nói dối của mình)
