NL: Hành động sáng tạo trong thơ ca là một sự giải tỏa những cảm xúc tràn đầy trong tâm hồn nhà thơ

Đề bài:

Câu 1: Viết đoạn văn nghị luận 200 chữ bàn về tầm quan trọng của ước mơ trong cuộc sống.

Câu 2:

Bàn về thơ, có ý kiến cho rằng: "Hành động sáng tạo trong thơ ca là một sự giải tỏa những cảm xúc tràn đầy trong tâm hồn nhà thơ".

Anh (chị) hiểu ý kiến trên như thế nào? Bằng hiểu biết của bản thân về thơ ca hãy làm sáng tỏ ý kiến trên.

​

Hướng dẫn:

Câu 1:

Để có thể có một cuộc đời trọn vẹn, chắc hẳn con người không thể sống thiếu ước mơ. Ước mơ có thể hiểu đơn giản là những lý tưởng, khát vọng hướng đến những gì tốt đẹp nhất của con người. Ở một khía cạnh nào đó, ước mơ cũng giống như mục tiêu, là động lực thúc đẩy ta ngày càng hoàn thiện để có thể vươn tới tương lai tươi đẹp. Chính vì vậy, ta không thể phủ nhận tầm quan trọng của ước mơ, nó đóng vai trò to lớn trong việc khiến cuộc sống ta ngày càng ý nghĩa. Vậy mà vẫn có những người không biết vì sao lại không muốn ước mơ bất kì điều gì. Thử hỏi nếu sống mà không có mục tiêu để cố gắng đạt được thì mỗi ngày trôi qua sẽ trở nên vô nghĩa thế nào? Bản thân ta khi không có ước mơ cũng sẽ dần trở nên thờ ơ với những gì xảy ra xung quanh và dần mất đi động lực sống tự bao giờ. Walt Disney, một người từ khó khăn vươn lên trở thành nhà sản xuất phim vĩ đại đã từng nói về bốn điều đã làm nên cuộc đời mình, trong đó có ước mơ. Từ đó có thể suy ra, ước mơ đủ sức làm nên một con người. Chính vì thế, ngay từ bây giờ, ta nên tự tìm ra cho mình một điều gì đó, dù nhỏ bé thôi để mơ ước. Bởi lẽ, nếu cuộc đời này là bầu trời rộng lớn, ước mơ chính là đôi cánh giúp ta có thể bay xa.

Câu 2:

Giới thiệu vấn đề

Giải thích

- Thơ là một hình thức sáng tác văn học nghiêng về thể hiện cảm xúc thông qua tổ chức ngôn từ đặc biệt, giàu nhạc tính, giàu hình ảnh và gợi cảm.

- Hành động sáng tạo thi ca: Là quá trình làm thơ của người nghệ sĩ trước tác động của đời sống hiện thực.

- Sự giải phóng những cảm xúc tràn đầy được hiểu là: Mỗi khi có điều gì chất chứa trong lòng, không nói ra, không chịu được, đó là lúc thi sĩ tìm đến thơ để giãi bày.

=> Ý kiến trên đã chỉ ra đặc trưng của thơ trữ tình và đề cao vai trò của tình cảm, cảm xúc trong thơ.

Lí giải

- Khẳng định ý kiến trên là hoàn toàn đúng, ý kiến đó đã xuất phát từ đặc trưng của thể loại thơ trữ tình và từ quy luật chung của sáng tạo nghệ thuật. Đã có nhiều ý kiến của các nhà thơ, nhà phê bình văn học xưa nay có những quan điểm tương đồng:

+ Thơ chỉ bật ra khi tim ta cuộc sống đã tràn đầy (Tố Hữu),

+ Hãy xúc động hồn thơ cho ngòi bút có thần (Ngô Thì Nhậm)..

+ Xuân Diệu từng phát biểu: Một bài thơ hay là thơ chín đỏ trong cảm xúc. Thiếu tình cảm, cảm xúc chỉ có thể trở thành người thợ làm những câu chữ có vần chứ không làm được nhà thơ.

ÀVậy nên tình cảm, cảm xúc là đặc trưng đầu tiên quan trọng trong thơ ca

Bàn luận - Chứng minh

- Thơ là tiếng nói của đời sống tình cảm con người trước cuộc sống. Thơ trữ tình lấy cảm xúc bên trong của đời sống tinh thần nhà thơ để biểu hiện. Khi rung động sâu sắc với cuộc sống, trong những trạng thái vui, buồn ở mức thăng hoa, con người có nhu cầu bộc lộ tình cảm, khi đó, người ta cần đến thơ. (dẫn chứng).

- Thơ ra đời rất sớm trong lịch sử nhân loại. Người ta làm thơ như một nhu cầu cần thiết trong cuộc sống. Con người dùng thơ để bộc lộ tâm tư tình cảm, nỗi niềm. Thơ là tiếng nói tha thiết của tâm hồn. Đó có thể là những cảm xúc, suy tư về nhân tình thế thái, về số phận con người, thăng trầm của xã hội, những cảm xúc về đất nước, nhân dân, nhân loại. Có khi đó chỉ là những tâm tư của cá nhân trong cuộc đời.. (dẫn chứng)

- Tình cảm trong thơ phải là thứ tình cảm chân thật của nhà thơ. Tình cảm ấy là những trạng thái vui, buồn, sung sướng, đau khổ.. mà người nghệ sĩ từng trải qua, từng sống trong những cung bậc ấy. Thơ không chấp nhận thứ tình cảm giả tạo, mờ nhạt. Nếu nhà thơ không viết thơ bằng nước mắt, bằng máu của chính mình, không sống sâu sắc với những tình cảm của con người thì thơ sẽ thiếu sức sống, chỉ có thể làm được những bài thơ vô hồn, chỉ là những câu chữ hoa mĩ được ép khô trên trang giấy. (dẫn chứng)

- Tình cảm, cảm xúc trong thơ phải có sức lay động lòng người. Thơ là kết quả của sự nhập tâm với đời sống. Chế Lan Viên có lí khi cho rằng: Chẳng có thơ đâu giữa lòng đóng khép. Như vậy, nhà thơ cần có tấm lòng với cuộc đời, mở lòng với cuộc sống để đón nhận những tình cảm, những rung động từ hiện thực cuộc đời. Đó cũng là cách để nâng tâm hồn mình lên, biết yêu thương, đồng cảm vui buồn với mọi người xung quanh. Nhà thơ phải biết sống đẹp, có trái tim mãnh liệt, phong phú, sâu sắc. Tình cảm là yếu tố ngọn nguồn của cái đẹp trong thơ, khi đó thơ sẽ có sức mạnh thanh lọc tâm hồn con người. (dẫn chứng)

- Tình cảm, cảm xúc trong thơ phải được truyền tải bằng một hình thức nghệ thuật độc đáo, mang tính thẩm mỹ thể hiện trên các phương diện: Thể loại, ngôn ngữ thơ, hình ảnh, tứ thơ, tính nhạc, chất họa.. Điều đó đem lại cho thơ vẻ đẹp hoàn mĩ. (dẫn chứng).

HS có thể lấy dẫn chứng các bài thơ trong chương trình đang học hoặc các bài thơ mà mình biết và đọc thêm để chứng minh

Đánh giá

- Thơ gắn kết những tâm hồn đồng điệu. Nhà thơ cần nắm bắt cái riêng biệt để biểu hiện được cái phổ quát, qua cảm xúc, nỗi lòng của nhà thơ, người đọc thấy được mình ở trong đó.

- Thơ không chỉ cần cảm xúc mà cần cả lí trí. Đó là chiều sâu của nhận thức. Nếu thơ chỉ thiên về cảm xúc, bài thơ sẽ thiếu chất trí tuệ, thiếu sự suy tưởng triết lí mang tính khái quát về cuộc sống.

- Sự tiếp nhận ở người đọc thơ: Cần sự tri âm, sự đồng cảm với tác phẩm, với nhà thơ để có thể sẻ chia những tình cảm đồng điệu. Khi ấy, thơ sẽ có sức sống lâu bền trong lòng người đọc nhiều thế hệ.

- Bài học cho người nghệ sĩ: Phải biết đề cao yếu tố tình cảm, cảm xúc trong việc sáng tác thơ.