Những câu ca dao mở đầu bằng cụm từ Thân em Mở bài: Trong kho tàng văn học cổ Việt Nam có rất nhiều bài thơ nói lên thân phận của người phụ nữ phong kiến xưa. Đó là những người phụ nữ chịu sự ràng buộc của lễ giáo phong kiến "Tam tòng, tứ đức" tại gia tòng phụ, xuất giá tòng phu, phu tử tòng tử và công dung ngôn hạnh. Họ hầu như không có quyền quyết định cuộc đời mình, chỉ biết sống cam chịu và phục tùng, những bài ca dao than thân thường mang hình ảnh của người phụ nữ và họ thường tự so sánh mình với những sự vật, con vật gần gũi làm hình ảnh biểu tượng, ẩn dụ, so sánh để diễn tả tâm trạng, số phận mà họ phải chịu đựng. Ca dao thân em Thân em như cánh hoa hồng Lấy phải thằng chồng như đống cỏ khô - Thân em như những trái chanh Nhìn chảy nuớc miếng nhưng ăn là cò - Thân em như đóa hoa rơi Phải chăng chàng thật là người yêu hoa? - Thân em như quả dưa tây Lâu lâu anh bóp cho lây nỗi buồn - Thân em đi lấy chồng chung Khác nào như cái bung xung chui đầu - Thân em như cá trong lờ Hết phương vùng vẫy biết nhờ nơi đâu - Thân em như thể cánh bèo Ngược xuôi xuôi ngược theo chiều nước trôi - Thân em như mấy củ khoai Sáng sáng anh đói, anh nhai đỡ lòng. - Thân em như cỏ ngoài đồng Buồn thì anh nhổ, anh trồng rau răm. - Thân em như tấm lụa đào Phất phơ trước gió, biết vào tay ai. Dị bản: Thân em như tấm lụa đào Phất phơ giữa chợ, biết vào tay ai? - Thân em như cánh chuồn chuồn Khi vui nó đậu khi buồn nó bay. - Thân em như cái cột đường Anh như xe tải mất phương đâm vào. - Thân em như con cá rô thia Ra sông mắc lưới, vào đìa mắc câu. - Thân em như hạt mưa rào Hạt rơi xuống giếng hạt vào vườn hoa - Thân em như cột đình trung Tay dơ cũng quẹt, tay phung cũng chùi - Thân em như ớt chín cây Càng tươi ngoài vỏ, càng cay trong lòng - Thân em như giọt nắng Xuân Mơ vào cửa phủ thấm vần thơ anh - Thân em như giếng giữa đàng Người khôn rửa mặt, người phàm rửa chân - Thân em như cột đình trung Tay dơ cũng quẹt, tay phung cũng chùi. - Thân em như cúc bờ rào Kẻ qua ngắt nhụy, người vào bẻ bông - Thân em như cúc mọc bờ rào Kẻ qua ngắt nhụy, người vào bẻ bông - Thân em như trái sầu riêng Kẻ thì nói dở người thì khen ngon - Thân em như củ ấu gai Ruột trong thì trắng, vỏ ngoài thì đen. Ai ơi! Nếm thử mà xem Nếm ra mới biết rằng em ngọt bùi - Thân em như chẽn lúa đòng đòng Phất phơ dưới ngọn nắng hồng buổi mại - Thân em như miếng bánh xèo, Nằm trên chạn bếp.. biết mèo nào tha - Thân em như miếng bánh xèo Nằm trong chạn bếp... biết mèo nào tha - Thân em tựa một cánh hồng. Nổi trôi giữa cảnh mênh mông đất trời - Thân em như trái xoài trên cây Gió đông, gió tây, gió nam, gió bắc Nó đánh lúc la lúc lắc trên cành Một mai rơi xuống biết đành vào tay ai? - Thân em như ớt chín cây Càng tươi ngoài vỏ càng cay trong lòng - Thân em như miếng cau khô Người thanh tham mỏng, kẻ thô tham dày - Thân em như rau muống dưới hồ Nay chìm mai nổi biết ngày mô cho thành? - Thân em như phận con rùa Lên đình đội hạc xuống chua đồi bia - Thân em như hạc đầu đình Muốn bay chẳng cất nổi mình mà bay - Thân em như hạt mưa sa Hạt rơi xuống giếng, hạt ra ruộng cày - Thân em như cá giữa rào Kẻ chài, người lưới biết vào tay ai? - Thân em như trái bần trôi Gió dập sóng dồi biết tát về đâu - Thân em vất vả trăm bề Sớm đi ruộng lúa, tối về ruộng dâu Có lược chẳng kịp chải đầu Có cau chẳng kịp têm trầu mà ăn - Thân em như cái cối xây Cái cối sần sùi xây nếp anh Sầu đâu trĩu nhánh bên sông Phận em con gái chờ anh trở về - Thân em như quả dâu tây Lâu lâu anh bóp cho lây nỗi buồn - Thân em như giếng giữa đình Người ngoan rửa mặt người phàm rửa chân. Sưu tầm.
