Ngu Hề Thán - Văn Nhân Thính Thư 虞兮叹 - 闻人听書 Lời bài hát 楚河流沙几聚散 日月沧桑尽变换 乱世多少红颜换一声长叹 谁曾巨鹿踏破了秦关 千里兵戈血染 终究也不过是风轻云淡 长枪策马平天下 此番诀别却为难 一声虞兮虞兮泪眼已潸然 与君共饮这杯中冷暖 西风彻夜回忆吹不断 醉里挑灯看剑 妾舞阑珊 垓下一曲离乱 楚歌声四方 含悲 辞君 饮剑 血落凝寒霜 难舍一段过往 缘尽又何妨 与你魂归之处便是苍茫 长枪策马平天下 此番诀别却为难 一声虞兮虞兮泪眼已潸然 与君共饮这杯中冷暖 西风彻夜回忆吹不断 醉里挑灯看剑 妾舞阑珊 垓下一曲离乱 楚歌声四方 含悲 辞君 饮剑 血落凝寒霜 难舍一段过往 缘尽又何妨 与你魂归之处便是苍茫 汉兵刀剑纷乱 折断了月光 江畔 只身 孤舟 余生不思量 难舍一段过往 缘尽又何妨 与你来生共寄山高水长 Chú thích về bài hát: Ngu Cơ 虞姬 là vợ Tây Sở Bá Vương Hạng Vũ 項羽 Hạng Vũ và Lưu Bang vốn đã giảng hòa ở Hồng Câu để chia đôi thiên hạ. Nhưng sau đó Lưu Bang bội ước đánh úp Hạng vương khiến Hạng vương phải chạy vào thành Cai Hạ. Hạng vương đóng quân ở trong thành Cai Hạ, binh ít, lương hết. Quân Hán và quân chư hầu bổ vây mấy vòng. Đang đêm, Hạng vương thức dậy nghe quân Hán ở bốn mặt đều hát giọng Sở, Hạng vương kinh hoàng, nói: - Hán đã lấy được Sở rồi sao? Sao mà người Sở lại đông như thế? Đêm hôm đó Hạng vương uống rượu trong trướng cùng Ngu Cơ. Hạng vương đau đớn cảm khái làm bài thơ, được đời sau gọi là bài "Cai Hạ ca" : Lực bạt sơn hề, khí cái thế, Thời bất lợi hề, Truy bất thệ Truy bất thệ hề khả nại hà, Ngu hề, Ngu hề nại nhược hà. Dịch: Sức dời núi, khí trùm trời, Ô Truy chùn bước bởi thời không may! Ngựa sao chùn bước thế này? Ngu Cơ, biết tính sao đây hỡi nàng? Hạng vương ca mấy lần, Ngu Cơ múa kiếm, hát hòa theo, lời ca rằng: Hán binh dĩ lược địa, Tứ diện Sở ca thanh. Trượng phu ý khí tận, Tiện thiếp hà liêu sinh. Dịch: Quân Hán lấy hết đất, Khúc Sở vang bốn bề. Trượng phu chí lớn cạn, Tiện thiếp sống làm chi. Rồi Ngu Cơ lấy gươm tự vẫn để tránh làm vướng bận Hạng Vũ. Hạng Vương thấy Ngu Cơ chết, khóc chảy nước mắt, tả hữu đều khóc, không ai có thể ngẩng lên nhìn. Sau đó Hạng Vũ chọn 28 kỵ binh trung thành, liều chết phá vòng vây của quân Hán vượt ra ngoài. Chạy đến sông Ô Giang, Hạng vương không nghe lời thuộc hạ vượt sông để về quê nhà Giang Đông dựng lại cơ đồ. Hạng Vũ tự thấy xấu hổ với phụ mẫu, với bà con quê nhà và với Ngu Cơ nên đã tự vẫn bên bờ Ô Giang.