Làm sao để hiểu được con chó mình nuôi? Chúng ta có thể cảm nhận được tình cảm khi nhìn vào đôi mắt của con chó mà chúng ta nuôi. Khi chúng ta chơi đùa và dành thời gian chăm sóc nó, chúng ta sẽ bắt đầu để ý đến một chút ngẫu nhiên, một chút cá tính và thậm chí những dấu hiệu mà chúng ta coi đó là trí thông minh của loài chó. Con chó của chúng ta có thể dễ thương, đáng yêu, thông minh và cảnh giác - giống như những tính cách của con người. Nhưng kể cả khi chúng ta nghĩ có thể con chó gần giống như một con người, thực sự ra thì con chó không có cá tính hay năng lực tư duy như con người. Bộ não của chó hoàn toàn khác với não người, bộ não chó hiểu được những thông tin liên quan đến giác quan là một phần quan trọng trong việc chúng sẽ học như thế nào. Để có thể hiểu được và huấn luyện được nó, chúng ta cần phải hiểu rõ bộ não chó và hoạt động của bộ não ấy ra sao. Bộ não chó Não chó đơn giản hơn não người, nó không có năng lực ghi nhớ hoặc không nói được. Nhưng nó là một phần rất cần thiết cho cuộc sống và thể hiện bản tính của một con chó. Não chó và não người giống nhau trong việc hiểu và phân tích thông tin, con chó hành động dựa trên việc nó nghĩ nên tiếp cận và xử lý thông tin như thế nào. Về cơ bản, điều đó có nghĩa là con chó tiếp nhận thông tin qua các giác quan. Não của chúng ta được lập trình để tiếp nhận thông tin qua lời nói và xử lý những thông tin này. Chúng ta cũng tiếp nhận thông tin dựa vào các cách thể hiện lời nói và học được cách hiểu các dữ liệu - sau đó chúng ta sẽ hiểu kỹ hơn và biết cách sử dụng các dữ liệu đó. Với loài chó, tiến trình này cũng diễn ra tương tự. Chó tiếp nhận dữ liệu nhưng nó được lập trình để hiểu được dữ liệu dựa trên mùi vị. Chó tiếp nhận dữ liệu dựa trên các giác quan và hiểu được dữ liệu đó. Nói cách khác chó biết được cách phản ứng lại các tín hiệu giác quan. Bộ não chó chứa đựng cả các thông tin có điều kiện hoặc có từ những hành vi mà nó nhận biết (học) được. Trí thông minh của chó được xác định là do cấu tạo di truyền, một số giống chó thông minh hơn một số giống khác. Một số giống chó, không được thông minh do được lai tạo cận huyết thường xuyên, có thể rất khó huấn luyện. Tất nhiên, tất cả các giống chó đều có thể huấn luyện được - chỉ cần kiên trì thêm một chút là được. Bộ não được cấu tạo từ hàng tỷ tế bào não. Nó giống như bộ não của nhiều loại động vật hữu nhũ khác, có não dùng để điều khiển nhận thức, xúc cảm và hành động. Tiểu não là một vùng của não, nó điều khiển hệ cơ và tuyến não bộ điều khiển hệ thần kinh. Toàn bộ mạng lưới tế bào não điều khiển bản năng và nhận thức của chó. Đôi khi có những xung đột giữa các bản năng của chó cho biết nó muốn làm gì và chúng ta muốn nó làm gì. Xung đột này có thể xảy ra ở hệ chi của chó (chó nhảy nhót nhăng nhít). Chúng ta có thể kiềm chế được hệ chi của chó và giải quyết xung đột này bằng cách thưởng cho chó vì đã nghe lệnh của chủ thay vì tuân theo bản năng của chúng. Đó là cách ta lợi dụng bộ não của chó, kết hợp với một số biện pháp tăng bổ xung khác để huấn luyện chó. Năng lực giác quan của chóChó cũng có các giác quan như người: Thị giác, thính giác, xúc giác, vị giác và khứu giác - nhưng các giác quan của chúng nhạy hơn người rất nhiều. Những giác quan này kích hoạt các phản ứng cơ thể nhạy bén của chó. 1. Thị giác: Mặc dù mắt chó phẳng hơn mắt người nhưng lại nhạy cảm với ánh sáng và chuyển động hơn con người. Chó có khả năng thấy được mọi vật ngoài tầm nhìn của chúng - điều này rất có hiệu quả khi ta huấn luyện chó có kết hợp với các thủ lệnh (lệnh tay) đồng thời với khẩu lệnh. Chó có thể nhận thủ lệnh và khẩu lệnh rất tốt kể cả khi ta đang ở cách xa chúng. Tuy nhiên chó lại khó khăn hơn người trong việc phát hiện nhanh những vật nằm thẳng hướng trước mắt - đó là lý do tại sao con người có thể thấy được một quả bóng tennis nằm trên bãi cỏ nhanh hơn chó. Thính giác Tai của chó cực kỳ nhạy với âm thanh hơn tai người. Chúng ta có thể biết đến tiếng còi gọi chó, một dạng âm thanh có tần số cao hơn tần số âm thanh con người có thể nghe được, một dạng âm thanh mà chó lại nghe được một cách rõ ràng. Đôi tai chó thực sự như một thiết bị quét, một tai tập trung vào hiện trường, tai kia theo dõi tín hiệu âm thanh ở xa. Một con chó có thể nghe được một khoảng cách xa gấp 4 lần một người có thể nghe được. Xúc giác Xúc giác của chó là một giác quan mạnh - thực tế đây là một trong những giác quan đầu tiên phát triển ở chó. Toàn thân chó được bao phủ bởi những đầu dây thần kinh xúc giác nhạy cảm. Một chú chó có thể phát hiện được sự thay đổi tinh tế trong không khí, và cả những cái vuốt ve của chủ nó. Con chó nào cũng thích được ve vuốt hay gãi quanh cổ và bụng, có thể coi đây cũng là một cách thưởng cho chó vì đã tuân lệnh của chủ. Vị Giác và Khứu Giác Chúng ta đã từng thấy một chú chó ăn ngấu nghiến trong một bữa ăn, đuôi thì ngoáy tít như thể bữa ăn là một phần quan trọng trong cuộc đời của nó, nhưng cũng có một số chú chó lại hất đổ đồ ăn ưa thích của mình. Thực ra chó không có vị giác nhạy bén như chúng ta vẫn nghĩ mà giác quan này ở chó lại kém con người. Chó có thể phân biệt được vị ngọt, chua, đắng, mặn nhưng chỉ ở một mức độ nhất định. Tuy nhiên, khứu giác của chó thì hơn hẳn của người. Phần lớn não chó được dùng chủ yếu để phát hiện mùi, thậm chí miệng chó cũng có thể phân biệt được mùi hương. Tập tính thói quen của loài chó Chó có thể ghen tuông nhưng không cảm thấy có lỗi. Nghiên cứu mới nhất cho thấy loài chó có biểu hiện ghen tuông khi thấy chủ thân thiết với những thú cưng khác. Ngoài ra, đôi mắt giống như đang đón nhận trách mắng của loài này không bao hàm ý chúng cảm thấy có lỗi. Nước tiểu loài chó có thể ăn mòn kim loại. Nghiên cứu cho thấy chất axit trong nước tiểu chó có thể bào mòn dần kim loại và khiến nhiều vật dụng sụp đổ. Chó có thể nhìn thấy màu. Người ta vẫn luôn tin vào "chân lý" là chó chỉ có thể nhìn thấy màu đen và trắng, nhưng thực tế chó có thể nhìn thấy nhiều màu sắc khác nhau, tuy không sống động như con người. Chó chỉ có hai tế bào hình nón trong mắt để phát hiện màu sắc, trong khi con người có ba và có tầm nhìn ban đêm tốt hơn. Chó có thể ngửi thấy bệnh. Nghiên cứu tại Bệnh viện Schillerhohe ở Đức cho thấy chó có khả năng tuyệt vời để nhận ra mùi của một loạt các hợp chất hữu cơ trong cơ thể người bị bệnh. Loài chó thực sự có thể chẩn đoán bệnh ung thư, bệnh tiểu đường và các dấu hiệu sớm của một cơn động kinh. Các nhà khoa học đang tiếp tục khám phá thêm. Chỉ số thông minh của loài chó khá cao. Trí thông minh của chó gần như tương đương với nhận thức của trẻ hai tuổi, theo một nghiên cứu của Hiệp hội tâm lý Mỹ. Chó vẫy đuôi không có nghĩa là nó đang hạnh phúc. Cái vẫy đuôi của chó có thể hiểu theo ngôn ngữ riêng, khi nó vẫy đuôi sang bên phải là đang hạnh phúc và vẫy sang bên trái là đang sợ hãi. Vẫy thấp có nghĩa là nó đang căng thẳng, sợ hãi. Cơ thể chó nóng hơn cả con người. Nhiệt độ cơ thể bình thường của người là 37 độ C, nhưng thân nhiệt một con chó cao hơn cả ở 38 độ C. Đó là lý do loài chó thu hút nhiều bọ chét. Ngoài ra, không giống như người, chó không có tuyến mồ hôi trên cơ thể. Chó có "dấu vân chân" riêng. Cũng như vân tay của người khác nhau, đôi chân chó có những dấu vân khác nhau do sự kết hợp của các nếp nhăn. Chó cũng nằm mơ. Chó có các mẫu sóng não khi đang ngủ tương tự như con người, vì vậy loài này cũng có những giấc mơ giống như chúng ta. Con chó nhỏ có nhiều giấc mơ hơn con chó lớn. Chó cũng biết đến tình yêu. Paul Zak, giáo sư tại Đại học Claremont Graduate ở California, phát hiện ra rằng não của một con chó tiết ra oxytocin - hormone tình yêu - khi nó tương tác với con người và con chó khác, giống như trong bộ não con người tiết ra khi chúng ta ôm hoặc hôn.
