Tên sách: Mù Lòa Tác giả: José Saramago Nội dung: Một người đàn ông đang lái xe ô tô bỗng dưng hóa mù. Một người qua đường đưa ông ta về nhà cũng hóa mù theo. Người bác sĩ nhãn khoa khám cho người đàn ông bị mù đầu tiên cùng những người bệnh trong phòng chờ hôm ấy đều bỗng dưng chẳng nhìn thấy gì nữa ngoài một sắc trắng như "bơi giữa biển sữa". Bệnh mù trắng như căn bệnh lây lan khắp nơi, khiến tâm lý người dân hoảng loạn. Những người phát bệnh đầu tiên cùng những người có khả năng phát bệnh bị chính phủ tập trung lại một chỗ và giam trong một nhà thương điên, để ngăn chặn sự bùng phát của dịch bệnh này. Họ bị cách ly hoàn toàn, bị những người có vũ trang canh gác, phòng khi họ chạy trốn. Và những ai có ý định hoặc bị ngờ là có ý định trốn đi đều bị bắn chết không thương tiếc. Những con người văn minh là vậy khi bị nhốt vào đây bị đối xử vô cùng tồi tệ, và mọi cách hành xử văn minh của họ dần dần cũng mất đi theo. Họ đành tự tổ chức cuộc sống trong một cộng đồng mới không khác mấy so với xã hội loài người theo chủ nghĩa không tưởng vạch ra. Người sáng mắt duy nhất giúp đỡ họ là vợ của ông bác sĩ nhãn khoa, người đã nói dối là mình bị mù để "được" nhốt vào đây với chồng. Thế rồi, ngoài việc bị giam giữ, thiếu thốn đủ đường, đối mặt với tình trạng mất vệ sinh, thiếu đồ ăn, họ còn bị những kẻ mù côn đồ có vũ khí khác ức hiếp. Để tồn tại họ phải hy sinh mọi phẩm giá để nương tựa nhau mà sống, và có lúc không chịu nổi đè nén đã vùng lên để giành lấy công lý. Căn bệnh mù tiếp tục lan ra ngoài những bức tường (của nhà thương điên). Trong khi chạy thoát khỏi một vụ cháy ở trong "nhà giam", những người mù phát hiện ra các binh lính canh gác họ đều hóa mù hết nên giờ đây không ai cản họ trở lại với cuộc sống bên ngoài nữa. Các nhân vật trung tâm gồm vợ chồng bác sỹ nhãn khoa và 3 nam 2 nữ khác cùng tạo thành một nhóm để 'trở về ". Nhưng cả xã hội lúc ấy đã đảo lộn. Đây quả là một cơn ác mộng thực sự: Một xã hội thành thị bậc cao nhanh chóng trở lại trạng thái xã hội man rợ khi toàn bộ cơ sở hạ tầng của cộng đồng sụp đổ và sự ủng hộ lẫn nhau cũng như nghĩa vụ giữa mọi người bị phá vỡ. Xác chết ngập đường, lương thực thiếu thốn, người nọ vào chiếm cứ nhà người kia, v. V.. Và một lần nữa, bà vợ ông bác sỹ lại lèo lái giúp nhóm người của mình vượt qua cơn khủng hoảng này. José Saramago đã đưa người đọc đối diện với một thảm họa" từ trên trời rơi xuống ". Cuốn tiểu thuyết được bắt đầu từ một giả định về trận dịch khiến cho một phần nhân loại bị" mù trắng ", biến những con người trước đó vốn khỏe mạnh, thông minh hoặc giàu có thành những người bị khuyết tật. Con người trong xã hội hiện đại tự luôn cho mình là văn minh khi lâm vào tình thế mà bản thân bị xé ra khỏi xã hội, dấn thân vào cái vô minh của chính bản thân họ. Dịch" mù trắng "giống như chất xúc tác để kích hoạt chuỗi phản ứng ngấm ngầm tồn tại trong xã hội loài người. Do không tìm ra nguyên nhân dịch bệnh, những người mù bị chính quyền tập trung lại một chỗ vì sợ họ sẽ lây" mù "cho những người khác. Từ những công dân, họ bị tước mất các quyền tự do, sống nhờ trợ cấp của chính phủ, bị giam trong điều kiện hà khắc, trở thành tù nhân của bóng tối, à không, của sự trắng xóa Không thấy gì, họ quờ quạng sống, dần dà, họ hình thành một trật tự mới, có phân chia" giai cấp "khác nhau. Nhưng có một điều mà những người mù không biết là trong cái nhà tù u minh ấy có một người sáng mắt, đó là vợ của ông bác sĩ nhãn khoa, người đã nói dối là mình bị mù để" được "nhốt với chồng. Bên cạnh chồng mình, bà đóng vai một người mù, lặng lẽ quan sát tất cả, chứng kiến con người đánh mất ánh sáng, không chỉ đôi mắt mà còn đánh mất ánh sáng linh hồn mình. Tác phẩm sẽ khiến nhiều người khó chịu khi chứng kiến con người có thể dễ uốn và chà đạp đến mức nào. Ngay lập tức, cùng với sự trỗi dậy của bóng tối là sự xuất hiện của cái ác. Sự xấu xa được dịp bộc lộ, bạo lực nhanh chóng được thực hiện, không chỉ hành động bạo lực đến từ những người mù với nhau mà còn là thứ bạo lực từ những người sáng mắt giáng xuống những kẻ mù lòa. Nhưng đừng quên, giữa những thứ man rợ, vẫn có một cá nhân sáng mắt. Nhẫn nhục và hy sinh, bà giữ lấy ngọn đuốc thiêng thắp lửa soi cho đoàn người mù đi trong đêm trường. Chỉ cần một người sáng mắt, có thể nhìn thấy thì còn có hy vọng. Câu chuyện khép lại khi những người khi các người mù dần lấy lại được ánh sáng, đột ngột như lúc họ bị mù. " Mù Lòa"đặc biệt ở chỗ tác giả không nhắc đến tên người cụ thể, không có tên địa điểm hay thành phố cụ thể. Mỗi nhân vật đại diện cho những tên nghề nghiệp bình thường, là bác sĩ, y tá, lái xe.. Không ám chỉ riêng ai, cứ như Saramago đang nói với cả nhân loại vậy.
