Những nhận định về văn học 1. "Bất cứ thi sĩ vĩ đại nào, sở dĩ họ vĩ đại bởi vì những đau khổ và hạnh phúc của họ bắt nguồn từ khoảng sâu thẳm của lịch sử xã hội, bởi vì họ là khí quan và đại biểu của xã hội, của thời đại và của nhân loại." - Belinxki - 2. "Nếu cảm hứng nhân bản nghiêng về đồng cảm với những khát vọng rất người của con người, cảm hứng nhân văn thiên về ca ngợi vẻ đẹp của con người thì cảm hứng nhân đạo là bao trùm." - Hoài Thanh - 3. "Văn học thực chất là cuộc đời. Văn học sẽ không là gì cả nếu không vì cuộc đời mà có. Cuộc đời là nơi xuất phát và cũng là nơi đi tới của văn học." - Tố Hữu - 4. "Văn học giúp con người hiểu được bản thân mình, nâng cao niềm tin vào bản thân mình và làm nảy nở ở con người khát vọng hướng tới chân lý." - M. Gorki - 5. "Thơ là cái nhụy của cuộc sống, nên nhà thơ phải đi hút cho được cái nhụy ấy và phấn đấu làm sao cho cuộc đời của mình cũng có nhụy." - Phạm Văn Đồng - 6. "Nhà văn phải là người thư kí trung thành của thời đại." - Banlzac - 7. "Vạt áo của triệu nhà thơ không bọc hết vàng mà đời rơi vãi. Hãy nhặt lấy chữ của đời mà góp nên trang." - Chế Lan Viên - 8. "Văn chương có loại đáng thờ và loại không đáng thờ. Loại không đáng thờ là loại chỉ chuyên chú ở văn chương, loại đáng thờ là loại chuyên chú ở con người". - Nguyễn Văn Siêu - 9. "Thiên chức của nhà văn cũng như những chức vụ cao quý khác là phải nâng đỡ những cái tốt để trong đời có nhiều công bằng, thương yêu hơn." - Thạch Lam - 10. "Không có câu chuyện cổ tích nào đẹp hơn câu chuyện do chính cuộc sống viết ra." - Anderxen - 11. "Làm thơ là cân một phần nghìn milligram quặng chữ." - Maiacopxki- 12. "Muốn hiểu được thơ thì phải bóc lớp vỏ ngôn ngữ ấy ra, hãy tận hưởng mùi hương vani hay mùi xạ hương trong tầng sâu của nó." - Puskin - 13. "Cảm động lòng người trước hết không gì bằng tình cảm và tình cảm là cái gốc của văn chương." - Bạch Cư Dị - 14. "Sự cẩu thả trong bất cứ nghề gì cũng là một sự bất lương rồi. Nhưng sự cẩu thả trong văn chương thì thật là đê tiện." - Nam Cao - 15. "Tôi viết, để làm gì? Người ta gọi tôi là nhà văn về tai ương, điều nầy không đúng, tôi luôn mưu tìm ngôn từ yêu thương. Oán hờn không cứu vãng chúng ta. Chỉ có tình yêu." - Svetlana Alexievich - 16. "Tôi xin nhắc lại, con người là một sinh vật thẩm mỹ trước khi mang tính đạo đức. Bởi vậy, nghệ thuật đặc biệt là văn chương không phải là một thứ phụ gia cho sự phát triển nòi giống mà hoàn toàn ngược lại. Nếu như cái gì đó làm chúng ta khác biệt với các đại diện khác của thế giới động vật, thì đó chính là lời nói. Văn học và đặc biệt là thơ ca là hình thức cao nhất của ngôn ngữ, hay nói một cách thô thiển, nó là đặc trưng cho giống người chúng ta." - Joseph Brodsky - 17. "Nghệ thuật không cần phải là ánh trăng lừa dối, nghệ thuật không nên là ánh trăng lừa dối, nghệ thuật chỉ có thể là tiếng đau khổ kia thoát ra từ những kiếp lầm than." - Nam Cao - 18. "Thơ là âm nhạc của tâm hồn, nhất là những tâm hồn cao cả, đa cảm." - Voltaire - 19. "Bài thơ anh, anh làm một nửa mà thôi Còn một nửa để mùa thu làm lấy Cái xào xạc hồn anh chính là xào xạc lá Nó không là anh nhưng nó là mùa." - Chế Lan Viên - 20. "Thơ là một bức họa để cảm nhận thay vì để ngắm." - Leonardo da Vinci -
Các câu nhận định trên quả thực rất hay. Tôi cũng thường hay sưu tầm những câu nhận định đặc sắc của các nhà văn, nhà thơ và nhà phê bình văn học. Nhân đây, tôi cũng xin phép được trích ra một vài câu nhận định mà tôi cảm thấy vô cùng tâm đắc: "Nhà văn thì phải xê dịch, để có thể thu vào tầm mắt, đặt lên lòng tay rộng dài thế giới sâu thẵm nhân quần". - Nguyễn Việt Hà _ "Ham chơi không phải là lười biếng. Ham chơi là cách sống đạt đạo của những con người từ lâu đã nhìn thấy bản chất phù hư của thế giới. Văn chương nghệ thuật cũng là cuộc chơi thượng thặng". - Hoàng Phủ Ngọc Tường _ "Văn chương không cần đến những người thợ khéo tay, chỉ biết làm theo một vài kiểu mẫu đưa sẵn. Văn chương chỉ dung nạp những người biết đào sâu, tìm tòi, khơi ra những nguồn chưa ai khơi và sáng tạo những gì chưa có". - Nam Cao _ "Nhà văn chân chính là người cảm nhận được mọi vẻ đẹp man mác của vụ trụ" - Thạch Lam _ "Đối với tôi, văn chương không phải là cách đem đến cho người đọc sự thoát li hay sự quên. Văn chương là một thứ khí giới thanh cao và đắc lực mà chúng ta có, để vừa tố cáo và thay đổi thế giới giả dối, tàn ác, vừa làm cho lòng người đọc thêm trong sạch và phong phú hơn" - Thạch Lam _ "Đời chúng ta nằm trong vòng chữ tôi. Mất bề rộng ta đi tìm bề sâu. Nhưng càng đi sâu càng lạnh. Ta thoát lên tiên cùng Thế Lữ, ta phiêu lưu trong trường tình cùng Lưu Trọng Lư, ta điên cuồng với Hàn Mặc Tử, Chế Lan Viên, ta đắm say cùng Xuân Diệu. Nhưng động tiên đã khép, tình yêu không bền, điên cuồng rồi tỉnh, say đắm vẫn bơ vơ. Ta ngơ ngẩn buồn trở về hồn ta cùng Huy Cận". - Hoài Thanh _ "Một tác phẩm nghệ thuật là kết quả của tình yêu. Tình yêu con người, ước mơ cháy bỏng về một xã hội công bằng, bình đẳng, bác ái luôn luôn thôi thúc các nhà văn sống và viết, vắt cạn kiệt những dòng suy nghĩ, hiến dâng bầu máu nóng của mình cho nhân loại". - Leptonxtoi _ "Thơ ca là tiếng hát của trái tim, là nơi dừng chân của tinh thần, do đó không đơn giản mà cũng không thần bí, thiêng liêng.. Thơ ca chân chính phải là nguồn thức ăn tinh thần nuôi tâm hồn phát triển, nó không được là thứ thuốc phiện tinh thần êm ái, nhỏ nhen mà độc hại.." - LLVH _ "Thi sĩ là con chim sơn ca ngồi trong bóng tối hát lên những tiếng êm dịu để làm vui cho sự cô độc của chính mình". - B. Shelly _
