"Hồ" - Món ăn giản dị nhưng ấm lòng ngày cúng ông Táo. Có những món ăn không có mặt trong thực đơn nhà hàng, không xuất hiện trên các clip nấu ăn triệu view, cũng chẳng ai gọi tên nó bằng những từ mỹ miều. Thế nhưng, với những gia đình người Hoa – đặc biệt là người Phúc Kiến – món "Hồ" lại là một món không thể thiếu trong mâm cơm ngày thường, và đặc biệt có mặt vào ngày 23 tháng Chạp – ngày cúng ông Táo. Hồ, theo cách gọi dân dã của người Hoa, là một món ăn dạng sệt, nóng, dẻo mịn, được nấu từ bột năng pha nước rồi đổ vào phần nhân gồm rau cải, thịt bằm, tôm khô, có nơi còn thêm khoai môn thái từng miếng nhỏ vừa ăn. Nghe qua đơn giản, nhưng nét riêng của món ăn nằm ở chỗ: Nó không giống chè, không giống súp, cũng không ăn kèm với cơm. Nó là chính nó – một món ăn mềm và tròn vị. Người Hoa không thích món gì quá khô, quá gắt. Họ thích cái gì đó mượt mà, đủ đầy, hòa quyện – như cách họ sống: Điềm đạm, thấu đáo, chậm rãi mà sâu sắc. Và món hồ cũng được nấu với tinh thần ấy. Không nêm đậm, không cho quá nhiều dầu mỡ. Chỉ cần mọi thứ hòa tan vừa đủ trong nhau, là đã nên một món ăn trọn vẹn. Tôi từng được ăn món "Hồ" lần đầu ở nhà một người bạn gốc Hoa, đúng dịp 23 Tết. Không khí trong nhà hôm ấy thơm mùi nhang, mùi bánh tráng, và xen lẫn trong đó là mùi bùi bùi của khoai môn chín, mùi ngọt mặn của tôm khô, mùi hành phi thoang thoảng. Bà nội bạn đứng bếp, tay khuấy chảo hồ trên bếp gas nhỏ, nói chẳng nhiều, nhưng động tác rất khéo – như thể làm việc này cả đời mà chưa từng ngán. Khi hồ chín, bà múc ra từng chén sành nhỏ, nóng hổi nghi ngút. Không chan cơm, không ăn cùng bánh hay bún. Chỉ là một chén hồ, ăn bằng thìa, chậm rãi. Vị ngọt của tôm, vị mềm của cải, vị dẻo của bột năng, và cái ngầy ngậy béo bùi của khoai môn.. tất cả tạo thành một món ăn ấm áp đến lạ lùng. Một món mà người ta không thể mô tả bằng lý trí, chỉ có thể cảm nhận bằng lòng. Bà bảo: "23 Tết, nấu món này cho ông Táo. Về trời cho nhẹ bụng. Mình ăn cũng nhẹ lòng." Tôi nhớ hoài câu nói ấy. Nhẹ bụng – không chỉ là tiêu hóa dễ, mà là lòng người cũng dịu xuống. Nhẹ nhàng mà không nhạt. Đơn sơ mà không đơn điệu. Món "Hồ" chính là như thế – không hào nhoáng nhưng thấm đẫm ân tình. Ngày nay, ở Sài Gòn, món "Hồ" vẫn còn được giữ trong vài gia đình người Hoa, hoặc lác đác ở các quán cơm khu Chợ Lớn. Không ai rao bán ồn ào, không có poster quảng cáo. Món ăn ấy sống bằng ký ức, bằng truyền thống, bằng những đôi tay lặng thầm vẫn khuấy hồ mỗi năm vào ngày 23 tháng Chạp. Nếu bạn từng được ăn, có lẽ bạn sẽ hiểu: Có những món ăn làm no bụng, và có những món – như món "Hồ" – làm ấm cả một đoạn ký ức. Công thức nấu ăn tham khảo: Cải nhún hoặc cải bẹ xanh non: 1 bó nhỏ Tôm: 500gr Thịt luộc cắt sợi: 100g Khoai môn: 1/2 củ (cắt lát mỏng hoặc cắt sợi mảnh) Bột năng :3 muỗng canh Nước lọc: 500–600ml Tỏi băm, hành lá, tiêu xay, dầu mè, muối, đường, nước mắm (nếu thích) Cách làm: Sơ chế: Tôm lột vỏ, rửa sạch. Cải rửa sạch, cắt khúc vừa ăn. Khoai môn gọt vỏ, cắt miếng nhỏ vừa ăn. Bột năng hòa tan với nước (tùy khẩu vị muốn sánh đặc hay loãng mà điều chỉnh). Xào nhân: Phi thơm tỏi với chút dầu ăn, cho tôm vào xào đến khi dậy mùi thơm. Cho thịt vào đảo đều. Nêm nhẹ với muối, tí đường, nước mắm nếu muốn. Tiếp đến, cho khoai môn vào đảo sơ, rồi cho cải vào xào chín tới. Thêm một chút nước. Tạo độ sánh: Khi hỗn hợp bắt đầu sôi, từ từ đổ nước bột năng đã pha vào, khuấy nhẹ tay liên tục. Lửa nhỏ, khuấy đều cho đến khi hỗn hợp chuyển sánh mịn, bóng, vừa miệng. Nêm lại lần cuối cho vừa vị, tắt bếp. Hoàn thiện: Rắc hành lá cắt nhỏ, chút tiêu xay, vài giọt dầu mè và 1 miếng hành phi cho thơm. Múc ra chén nhỏ, dùng nóng. Có thể ăn kèm tương ớt cay nhẹ hoặc nước mắm mặn chấm riêng, tùy khẩu vị. Bạn có thể lưu lại món ăn này, để đến 23 Tết năm nay, khi nhà đã ngát mùi nhang và bàn cúng vừa dọn xong, nấu một nồi hồ nhỏ cho người thân cùng ăn, vừa xuýt xoa vừa kể chuyện xưa – như cách bao thế hệ người Hoa đã gìn giữ một món ăn không cần tên gọi hoa mỹ, chỉ cần nóng, sánh, và có mặt bên nhau. Đăng nhập để xem và ủng hộ mình nha. Thanks. Angle.
