Lá diêu bông là gì? Truyền thuyết về lá diêu bông

Có những câu chuyện không nằm lại trên trang giấy..

Có những thứ không thể nhìn thấy được bằng mắt thường mà chỉ có thể thấu hiểu bằng trái tim.

Có những chiếc lá phiêu diêu giữa trời đất bao la chỉ có thể tìm thấy qua trang văn bài thơ của những "chàng nghệ sĩ mộng mơ".

Và, tác phẩm "lá diêu bông" của Hoàng Cầm đã khẳng định được hết điều ấy. Chắn hẳn, ai nấy đều đã từng nghe đến cái tên "lá diêu bông". Bởi đây không chỉ là một bài thơ để đời của tác giả nổi tiếng Hoàng Cầm mà còn là một loại lá chứa nhiều bí ẩn. Để lí giải đây là loại lá gì và có thực sự tồn tại hay không, không ít người đã sục sôi tìm kiếm cái tên "lá diêu bông" ở mảnh đất Kinh Bắc (quê hương Hoàng Cầm). Tuy nhiên, đây vẫn là một câu hỏi còn bỏ ngỏ.

Để giúp các bạn có cái nhìn rộng hơn về loại lá này, mình sẽ lí giải và đưa ra tất cả sự hiểu biết của bản thân về lá diêu bông. Cùng mình tìm hiểu nhé!

Lá diêu bông có thật không? Lá diêu bông là lá gì vậy?

Trước khi lí giải câu hỏi trên, mời bạn đọc bài thơ "lá diêu bông" để có sự hiểu biết tổng quan về loại lá này.

Váy Đình Bảng buông chùng cửa võng

Chị thẩn thơ đi tìm

Đồng chiều

Cuống rạ

Chị bảo

- Đứa nào tìm được lá Diêu Bông

Từ nay ta gọi là chồng

Hai ngày Em tìm thấy lá

Chị chau mày

- Đâu phải lá Diêu Bông

Mùa đông sau Em tìm thấy lá

Chị lắc đầu

Trông nắng vãn bên sông

Ngày cưới Chị

Em tìm thấy lá

Chị cười xe chỉ ấm trôn kim

Chị ba con

Em tìm thấy lá

Xoè tay phủ mặt Chị không nhìn

Từ thuở ấy

Em cầm chiếc lá

Đi đầu non cuối bể

Gió quê vi vút gọi

Diêu Bông hời!..

* * *ới Diêu Bông!..



Với những người mê thơ, yêu nhạc thì lá diêu bông trở nên gần gũi, quen thuộc, không còn xa lạ với tâm hồn. Tuy nhiên, loại lá này không có thực, không tồn tại hay hiện hữu bất cứ nơi đâu trên quả địa cầu rộng lớn này. Thậm chí, nếu hỏi lá diêu bông ra sao, hình dạng như thế nào thì không ai có thể trả lời được vì họ không thể tưởng tượng nổi.

Cái tên vốn dĩ gần gũi nhưng thực chất lại rất xa lạ. Ngay cả Hoàng Cầm, người tạo ra "lá diêu bông" cũng phải lắc đầu bó tay: "Cái lá diêu bông là cái lá gì, ở đâu, nào tôi có biết. Thần linh đọc diêu bông, tôi chép diêu bông, thế thôi!". Một câu trả lời không thể phũ hơn!

Như vậy, lá diêu bông không có thật, chỉ là loại lá trong tưởng tượng của nhà thơ Hoàng Cầm. Thi sĩ sáng tạo ra chiếc lá như hình ảnh biểu tượng cho tình yêu ngây thơ, trong sáng của nhân vật. Điều đó cũng khẳng định hành trình đi tìm lá diêu bông đầy bí ẩn sẽ không thu được kết quả. Con số 0 tròn trĩnh là những gì chúng ta sẽ nhận được khi cố gắng đi tìm loại lá này.

Vị ngọt ngào xen lẫn đắng chát của lá diêu bông, chiếc lá đại diện cho mối tình đơn phương.

Lá diêu bông và câu chuyện tình yêu đầy cay đắng dưới góc nhìn bài thơ

Nội dung bài thơ: Bài thơ như câu chuyện được kể lại bằng kí ức của cậu con trai chết mê chết mệt vì mối tình đơn phương. Cậu bé phải lòng cô chị hàng xóm cạnh nhà. Nghe chị bảo "- Đứa nào tìm được lá Diêu Bông/ Từ nay ta gọi là chồng" mà ráo riết đi tìm. Nhưng tìm mãi kiếm hoài cũng không thể tìm được chiếc lá ấy. Mang trong mình chút hi vọng cuối cùng, chàng trai vẫn quyết tâm tìm cho bằng được chiếc lá dù chị đã lên xe hoa. Tất cả trở nên vô vọng khi người chị đã có đến ba đứa con, "không nhìn" chiếc lá diêu bông mà chàng trai cất công tìm kiếm.

Đây là thứ tình yêu trong sáng, ngây thơ và hồn nhiên của cậu bé mới lớn. Phải mãi sau, chàng trai mới nhận ra sự tình và "cầm chiếc lá/ đi đầu non cuối bể". Cái kết lưng chừng, không hiểu chàng trai "đi đầu non cuối bể" để chu du thiên hạ, hay lại đi tìm lá diêu bông. Có lẽ, chàng trai vẫn không thể dứt bỏ được mối tình đơn phương ấy.



Đôi lúc, mình băn khoăn tự hỏi: Sao cô gái ấy không từ chối thẳng thừng để dập tắt hoàn toàn tia hi vọng của chàng trai? Sao cứ lưng chừng thế làm gì để khiến người ta tốn công vô ích? Và, chàng trai sao lại ngây ngốc như thế, rõ ràng biết lá diêu bông đâu có thực? Có lẽ là vì yêu cứ đâm đầu. Đối với mình, câu chuyện tình yêu này lại có chút hài hước, dù rằng cảm xúc chủ đạo là xót thương mối tình không thành đôi của chàng trai.

Nguồn gốc "lá diêu bông"

"Lá diêu bông" không phải tự dưng mà có, nó xuất phát từ mối tình đơn phương có thật của tác giả. Dựa theo lời kể của Hoàng Cầm, lá diêu bông thực chất là sản phẩm sáng tạo của người con gái năm đó tác giả say như điếu đổ. Chính cô gái ấy là nguồn cơn của tất cả và cũng chính là nguyên nhân gián tiếp khiến những người cất công tìm kiếm loại lá này được một phen bất ngờ.

Câu chuyện tình yêu trong bài thơ trên khá giống với mối tình đơn phương có thực của Hoàng Cẩm. Cụ thể, năm 8 tuổi, Hoàng Cầm từ Bắc Giang về vùng quê Bắc Kinh để thăm nhà (năm ông 5 tuổi thì chuyển lên Bắc Giang trọ học), ông trúng tiếng sét ái tình với người chị hàng xóm tên là Vinh hơn ông đến 12 tuổi.

Vinh nhà người ta dễ thương, học giỏi, chăm ngoan, biết nhiều hiểu nhiều thì chị Vinh mà Hoàng Cầm thầm thương trộm nhớ cũng chẳng kém phần. Chị xinh đẹp đến nỗi khiến ông "đau điếng, quên cả học hành sách vở". Chị Vinh còn thông văn thạo sử, võ vẽ chữ nho, đọc thông quốc ngữ, giọng ngọt hơn cả đường, bảo sao Hoàng Cầm cứ đâm đầu vào yêu chị. Và rồi, cậu bé ấy quyết định viết thư tình.

Câu chuyện tình đơn phương "chị chị em em" bắt đầu từ ấy.

Trong một lần lẽo đẽo theo chị Vinh ra cánh đồng, cậu bé Việt 12 tuổi đã nuôi một hi vọng lớn lao khi chị bỡn cợt "Chị tìm, tìm cái lá diêu bông ấy đấy. Đứa nào tìm được cái lá diêu bông ấy thì ta gọi là chồng!". Cậu cất công đi tìm. Nhưng, ngay cuối năm ấy, chị Vinh lấy chồng, để lại cho cậu bé Việt cả một mảnh trời xanh tan tác.



Lá diêu bông thực chất là lời từ chối tình yêu khéo léo của chị Vinh và cũng chính là tia hi vọng xuyên suốt mối tình đơn phương của cậu bé Việt. Với cậu bé, chiếc lá ấy là chiếc lá huyền thoại chỉ có trong truyền thuyết. Ban đầu, cậu tin nó có thật, sau này, cậu nhận ra ý nghĩa thật sự của chiếc lá ấy. Chính vì thế, ngay sau khi chị Vinh lấy chồng, Hoàng Cầm đã quên tên chiếc lá này.

Đừng thấy hoa nở mà ngỡ xuân về. Liệu rằng, "lá diêu bông" còn điều gì bí ẩn?

Dưới một góc nhìn khác, có thể nhận thấy được sự trách móc của "em" với "chị" vì "em" trao cho "chị" niềm tin, "chị" lại trao cho "em" một cú lừa.



Theo nhà thơ Hoàng Hưng: Tập thơ "Về Kinh Bắc" của tác giả có bộ 3 nổi tiếng là "Cây-lá-quả" (cây tam cúc-Lá diêu bông-Quả vườn ổi). Nhưng, giới Văn nghệ Hà Nội lúc đó lại đổ dồn sự chú ý vào "lá diêu bông". Họ cho rằng nhân vật "em" thực chất là văn nghệ sĩ bấy giờ, và "chị" là "đảng". "Em" trao cho "chị" cả con tim, vậy mà chị trao cho em một cú lừa, bỏ "em" mà đi lấy chồng. Vì lời đồn này, Hoàng Cầm bị phạt đi tù 16 tháng, Hoàng Hưng xin được bản chép tay "Về Kinh Bắc" cũng vô tình bị phạt đi tù 39 tháng.

"Sao em nỡ vội lấy chồng"

Vào năm 1980, bài thơ được nhạc sĩ Phạm Duy phổ nhạc. Lời bài thơ giữ nguyên, chỉ thêm hai câu cuối bài:

"Em đi trăm núi nghìn sông

Nào tìm thấy Lá Diêu Bông bao giờ."

Ngoài ra, bài thơ cũng được nhạc sĩ Trần Tiến phổ nhạc vào năm 1990, lấy tên là "sao em nỡ vội lấy chồng", ông phổ nhạc và lời mới cho bài thơ.

Trên đây là những hiểu biết của mình về lá diêu bông. Mong rằng bài viết sẽ giúp bạn mở rộng hiểu biết về loại lá này.

 

Loại lá huyền thoại mà một thời khi còn bé ta đã từng cũng lũ bạn quanh quẩn khắp xóm để tìm.

 

Thế tỷ có tìm được không?

 

Em sửa lại rồi nhưng hình như công cụ upload ảnh không dùng được á anh