Kỹ Năng Buông Bỏ Tác giả: Leo Babauta Tình trạng: Đã hoàn thành Thể loại: Tâm lý - Kỹ năng sống Link sách: Kỹ năng buông bỏ Giới thiệu: Bấm để xem Leo Babauta là người sáng lập Zen Habits, một blog về lối sống đơn giản hóa, phát triển thói quen và nâng cao sức mạnh tinh thần. Anh sống ở San Francisco cùng vợ và 6 đứa nhóc. Leo bắt đầu cuộc hành trình thay đổi đời mình vào năm 2005, bỏ thuốc lá và tập chạy bộ. Trong suốt những năm sau, anh đã tham gia chạy marathon, giảm hơn 13kg (sau này là 32kg), bắt đầu ăn chay (sau này chuyển dần từ vegetarian sang vegan), giảm và trả hết nợ, bắt đầu dậy sớm, ít chần chừ, và xử lí hoàn toàn mọi thứ bừa bộn về vật chất và tinh thần. Anh bắt đầu viết Zen Habits để chia sẻ những gì mình đã học được trong quá trình thay đổi các thói quen. Ngày nay, anh giúp mọi người thay đổi cuộc sống thông qua các quyển sách và chương trình thay đổi thói quen Sea Change. Quyển sách Kĩ Năng Buông Bỏ mà các bạn đang đọc được ecoblader dịch từ bản tiếng Anh The One Skill - How Mastering the Art of Letting Go Will Change Your Life của Leo Babauta. Tác giả cho phép mọi người chia sẻ quyển sách này miễn phí, với mong muốn những bài học trong sách có thể giúp mọi người có một cuộc sống tốt đẹp hơn. Leo Babauta thường lặp đi lặp lại nhiều ý trong quyển sách mình bởi hai lí do. Thứ nhất, những nội dung trong sách rất đơn giản, nhưng chỉ có thể hiểu bằng cách tự cảm nhận. Thế nên, Leo Babauta luôn lặp lại các ý tưởng để từng ý có thể thấm dần dần trong quá trình đọc. Thứ hai, nếu bạn thực hành cùng lúc với việc đọc sách (chứ không đợi đến kết thúc mới bắt đầu nghĩ xem nên làm theo hay không), bạn sẽ thấy quan điểm mình dần thay đổi mỗi lần nhìn lại những ý tưởng, những ví dụ cũ đã nói đến ở những chương trước. Kĩ Năng Buông Bỏ có thể được đọc xong chỉ trong một tiếng đồng hồ, nhưng để tối ưu hóa lợi ích, dịch giả khuyến nghị độc giả nên đọc một vài chương, sau đó nghiền ngẫm làm theo, để rồi hôm sau lại đọc các chương này và thêm một số chương khác nữa. Có thể bạn sẽ mất cả tháng để đọc xong quyển sách hơn 100 trang, nhưng chính 1 tháng đó lạilà 1 tháng giúp bạn thay đổi đời mình gần như toàn diện.
Chương 1: Vì sao nên buông bỏ? Bấm để xem Không thể buông bỏ là nguồn gốc của mọi vấn đề. Tôi bắt gặp ý tưởng này trong một quyển sách về Thiền vài năm trước, và tôi vô cùng bất ngờ vì sự đơn giản của ý tưởng ấy Có thật là như thế không? Hãy tưởng tượng một con chim đang bay. Con chim hoàn toàn sống trong thực tại ấy, hoàn toàn tập trung bay lượn và dùng đôi mắt tinh tường của mình tìm kiếm thức ăn. Nó không hề nghĩ: "Tại sao trên cao lạnh thế này? Mấy con chim khác sẽ nghĩ gì về mình? Chút nữa mình sẽ làm gì khi gặp mấy con chim khác? Mình có phải là kẻ thành công trong nghiệp xây tổ không? Tại sao ngực mình không bự như mấy con khác? Tại sao mình không dậy sớm được như mấy đứa kia?" Vân vân và vân vân. Dĩ nhiên là não con người lớn hơn chim, nên ta mới có khả năng giải quyết vấn đề, làm thơ và xây những tòa nhà chọc trời. Ta có nhiều khả năng và việc để nghĩ hơn là một con chim đơn giản chỉ bay trong gió. Tuy nhiên, cũng vì thế, ta lại bắt đầu gặp vấn đề. Vấn đề ở đây không phải là nghèo đói, bệnh tật, mà là suy nghĩ quá nhiều, từ đó con người bắt đầu khó ở, bực bội, buồn chán và tức giận với những gì đã và sẽ xảy ra với mình. Nhận ra được vấn đề, tôi bắt đầu thực hành ý tưởng Thiền này trong những năm qua, và kết quả cực kì tuyệt vời: Tôi giảm stress, ít chần chừ hơn, nâng cao chất lượng các mối quan hệ, tăng cường khả năng đối diện với thay đổi, học được cách thay đổi thói quen, và chú tâm hoàn toàn vào thực tại cuộc sống của mình. Kĩ năng buông bỏ là một kĩ năng cực kì quan trọng. Và ngạc nhiên thay, nhiều người lại có xu hướng phản đối ý tưởng này. Hãy xem một số ví dụ (tôi sẽ nói rõ hơn ở những chương sau): - Stress: Ta thường muốn mọi việc diễn ra theo ý mình, và khi thực tại không được như ý, ta bắt đầu stress. Nếu ta có thể buông bỏ hình ảnh lí tưởng ấy để chấp nhận và trân trọng thực tại, ta có thể giảm stress rất hiệu quả. -Sự chần chừ: Ta chần chừ vì sợ thất bại, sợ làm việc khó, sợ sự rối loạn và khó chịu. Nhưng nếu ta có thể buông bỏ tham vọng về sự dễ dàng, sự thành công, sự dễ chịu... trong ý nghĩ, và chấp nhận rằng cuộc đời ta sẽ có nhiều trải nghiệm khác hơn, ta sẽ có thể dấn thân làm mọi thứ mà không suy nghĩ nhiều nữa. -Thói quen và sự mất tập trung: Nhiều người không thể thay đổi thói quen hay thường mất tập trung cũng vì lí do tương tự như trên. -Sự khó chịu với người khác: Ta bực mình với người khác vì họ không cư xử theo ý ta. Từ đó, quan hệ giữa ta với họ bắt đầu xấu đi khi ta trút giận lên họ. Thay vì đó, ta có thể thôi không khăng khăng họ phải hành động theo ý mình, chấp nhận con người họ, thế thôi. Như thế, mối quan hệ giữa ta và họ sẽ tốt hơn. Tôi đã áp dụng thành công với cha tôi, vợ tôi và các con. -Sự mất mát: Khi một người bạn yêu thương mất đi, hay khi ta mất việc, hay khi ta bệnh nặng, ta thường rất đau. Vì đây là chuyện không thể tránh được (và ta nên chấp nhận sự đau thương, mất mát này), nên nếu có thể buông bỏ, ta sẽ đối mặt với sự mất mát tốt hơn. -Ham muốn hiện diện: Rất nhiều người muốn hiện diện ởmọi nơi để không bỏ qua bất kì sự kiện nào, bởi theo họ, chỉ có như vậy họ mới tận hưởng cuộc sống hoàn toàn được. Thế nhưng, cứ tưởng tượng bạn đang có một dĩa đồ ăn hấp dẫn trước mặt, và vẫn vừa ăn vừa suy nghĩ về công việc, thì rõ ràng bạn đã bỏ qua mùi vị tuyệt vời của thức ăn rồi. Nếu bạn có thể chú tâm hoàn toàn vào thưởng thức, trân trọng trải nghiệm khi ăn, thì mọi thứ tốt đẹp hơn nhiều. Cuộc sống là thế đó, ta thường bị ám ảnh bởi những thứ khác, muốn hiện diện ở những nơi khác, nên lại không thể tận hưởng bản thân trong thực tại. Ta có thể học cách bỏ qua những suy nghĩ về bản thân trong tương lai hay quá khứ, để hoàn toàn chú tâm vào cuộc sống thực tại, để có thể cảm nhận rõ ràng hơn. -Nỗi sợ hãi: Nguồn gốc của mọi vấn đề là sự sợ hãi - sợ hãi không dám khởi nghiệp, cho đến sợ hãi không dám giảm cân. Nguồn gốc của sự sợ hãi lại đến từ những viễn cảnh lí tưởng ta tự đặt ra cho mình. Ta sẽ nói đến việc này kĩ hơn ở phần sau. Còn ở đây, ta đơn giản sẽ để ý rằng nếu mình có thể buông bỏ những viễn cảnh lí tưởng ấy, ta sẽ có thể buông cho nỗi sợ bay theo gió. Những điều ở trên sẽ cho bạn cảm nhận cuộc sống của ta sẽ thay đổi thế nào nếu biết buông bỏ. Khi đó, bạn sẽ đối mặt với những vấn đề trong cuộc sống dễ dàng hơn nhiều. Buông bỏ là một kĩ năng có thể luyện tập được. Rõ ràng là không dễ, nhưng bạn có thể luyện thành chỉ với 5 phút luyện tập mỗi ngày. 5 phút ngắn ngủi mỗi ngày ấy nghe có vẻ đơn giản, nhưng sẽ tạo nên những thứ cực kì lớn lao. Trong quyển sách nhỏ này, ta sẽ nghiên cứu xem kĩ năng buông bỏ sẽ giúp ta xử lí các vấn đề khác nhau như thế nào, cũng như chỉ rõ cách phát triển và luyện tập kĩ năng buông bỏ một cách hiệu quả. Còn nữa
Chương 2: Đối mặt với sự chần chừ Bấm để xem Ai cũng chần chừ thiếu quyết đoán. Nhưng mà tại sao? Nguyên nhân: sợ. Ta sợ thất bại, sợ những thứ khó khăn,sợ sự khó chịu, rối rắm. Nỗi sợ này đến từ đâu? Viễn cảnh lí tưởng: ta tưởng tượng và muốn mình thành công, muốn mọi thứ thật dễ dàng và thoải mái, muốn mình luôn biết phải làm gì. Nathan đang phải viết luận văn. Anh đã ngưng làm cả tháng rồi. Tôi biết rằng anh sẽ là người đầu tiên bỏ làm luận văn. Anh sợ điều gì chứ? Thực ra là viết luận văn là một công việc khá khó khăn, phức tạp và đôi khi rất rối. Nathan biết rằng cả tuần cày bừa đang ở trước mắt, và anh bắt đầu nhụt chí. Anh không biết phải bắt đầu từ đâu, và ý nghĩ phải làm cả bài nghiên cứu đồ sộ với hàng chục trang phải viết thật đáng sợ. Cực kì đáng sợ. Thế nên nỗi sợ này khiến anh muốn quay qua làm những thứ dễ dàng hơn, ví dụ như lướt web hay xem ti vi. Nỗi sợ của Nathan đến từ những viễn cảnh lí tưởng anh thậm chí không chú ý đến. Viễn cảnh cuộc sống đơn giản và dễ chịu, rằng anh luôn biết mình đang làm gì, rằng anh giỏi giang hơn người khác, rằng anh sẽ thành công. Khi thực tế không như tưởng tượng, anh bắt đầu tìm cách né tránh Khi bạn có một viễn cảnh lí tưởng, bạn thường sẽ bắt đầu sợ thực tế không như mơ. Thế là bạn bắt đầu ôm lấy lí tưởng, và trong đầu mình, viễn cảnh ấy bắt đầu hóa thành sự thật. Nhưng chỉ trong tưởng tượng mà thôi. Vậy Nathan có thể làm gì để ngăn nỗi sợ hãi đang khiến anh chần chừ? Anh có thể làm gì để hoàn thành luận văn của mình? Anh có thể buông bỏ viễn cảnh lí tưởng này. Cuộc sống không nhất thiết cứ phải đơn giản. Thực tế là ta chỉ có thể đạt được những thứ có giá trị khi hoàn thành những công việc khó khăn. Cuộc sống không nhất thiết cứ phải dễ chịu. Thực tế là chỉ khi vượt qua vùng an toàn ta mới lớn lên. Nathan không nhất thiết cứ phải biết mình đang làm gì. Chỉ khi ta làm những thứ ta không biết, ta mới học được những kĩ năng mới và hoàn thiện chính mình. Lẽ ra Nathan nên biết ơn những sự khó khăn ấy, bởi chính đó là thứ đưa anh đến thành quả, bởi sự khó chịu ấy sẽ đưa đến sự phát triển, và bởi sự không rõ ràng mới đưa đến các bài học để đời. Anh có thể buông bỏ các viễn cảnh lí tưởng, và thế là tự nhiên cuộc sống bỗng chống không còn đáng sợ nữa. Anh có thể chấp nhận rằng mọi thứ sẽ rất khó khăn, khó chịu, sau đó trân trọng những trải nghiệm ấy để rồi tập trung làm việc của mình. Nathan có thể tập trung vào luận văn, cảm nhận chính những phút giây khó khăn ấy. Buông bỏ, chấp nhận, trân trọng, tập trung vào thực tại và làm việc. Đơn thuốc đơn giản cho sự chần chừ. Còn nữa
Chương 3: Đối mặt với nỗi sợ Bấm để xem Nỗi sợ hãi không chỉ sinh ra sự chần chừ thiếu quyết đoán, mà nó còn sinh ra hầu hết những vấn đề trong đời ta. Những nỗi sợ này có nguồn gốc từ những viễn cảnh lí tưởng sẽ được nói đến ở chương cuối. Hãy xem một số vấn đề thường nảy sinh từ nỗi sợ hãi: 1. Nợ nần: Có rất nhiều nguyên do, nhưng thường xuất hiện nếu bạn chi tiêu nhiều hơn thu nhập vì thói quen nghiện mua sắm, hay nói cách khác, do bạn sợ phải từ bỏ những tiện nghi mình đã quen dùng. Thói quen nghiện mua sắm có thể xuất hiện bởi sự khó chịu (sợ rằng một thứ gì đó bạn muốn lại không xảy ra) hoặc sự cô đơn (sợ rằng mình không đủ tốt) hoặc từ việc ước ao một cuộc sống tốt đẹp hơn (sợ rằng bản thân sẽ không ổn như hiện tại nữa). Từ bỏ những tiện nghi (như li cà phê sáng, nhà cửa hay xe đẹp) đúng là rất khó, nếu như ta vẫn còn sợ phải sống khổ, sợ người khác sẽ đánh giá mình nếu mặc đồ cùi bắp. 2. Các vấn đề về quan hệ: Rõ ràng có rất nhiều nguyên nhân (ví dụ như cảm thấy người khác có vấn đề, dù chính bản thân bạn cũng có vấn đề)... Một số nỗi sợ hãi khiến các vấn đề về quan hệ bắt đầu nảy sinh bao gồm nỗi sợ hãi phải thả lỏng kiểm soát (khiến ta bắt đầu muốn kiểm soát người khác), sợ rằng mình không đủ tốt, sợ bị bỏ rơi hay mất tin tưởng, sợ không được chấp nhận, sợ phải chấp nhận người khác (thực ra đây cũng là một loại sợ liên quan đến việc kiểm soát người khác). 3.Không thể tập thể dục: Một lần nữa, có rất nhiều nguyên do cho vấn đề này, ví dụ như: không có đủ thời gian (sợ phải buông bỏ những việc khác ta đã quen làm), do việc tập thể dục quá khó (sợ phải đối mặt với sự khó khăn), do những thứ gây xao nhãng như ti vi, internet (sợ bỏ lỡ những việc đang diễn ra, sợ phải đối mặt với khó khăn). 4.Không thể ăn kiêng: Tương tự như tập thể dục ở trên. Ngoài ra còn có nguyên nhân từ các vấn đề về cảm xúc, tương tự như những nỗi sợ gây nên thói quen nghiện mua sắm và rắc rối về tài chính. 5.Không làm việc mình yêu thích: Có thể ta không biết mình muốn làm gì, có nghĩa là không hết mình khám phá (sợ thất bại); hoặc có thể ta biết mình muốn gì, nhưng không dám làm (sợ thất bại), hoặc sợ rằng bản thân không đủ khả năng. 6. Áp lực công việc/học tập: Ta có nhiều việc cần làm, nhưng cái chính là khối lượng công việc không phải là vấn đề. Khối lượng công việc là khách quan, cho dù ta có đủ thời gian làm hay không (thậm chí làm tốt nữa). Vấn đề thực ra nằm ở việc ta luôn lo lắng về việc phải làm hết những việc này. Nói cách khác, ta có một viễn cảnh lí tưởng (Mình sẽ làm hết việc này đúng giờ một cách cực kì hoàn hảo), để rồi bắt đầu sợ rằng viễn cảnh ấy không trở thành sự thật. Như vậy nỗi sợ bắt nguồn từ những viễn cảnh lí tưởng phi thực tế. Ta không thể làm tất cả mọi việc một cách hoàn hảo và đúng giờ được. Không ai làm được hết. Hãy chấp nhận thực tế rằng ta sẽ chỉ có thể làm xong một số việc hết khả năng của mình, và nếu thất bại thì ta cũng có thể học hỏi. Đó là cách mọi thứ vận hành. Không có ai là hoàn hảo cả đâu. Viễn cảnh lí tưởng ấy không hề tồn tại trong thực tế. Vân vân và vân vân. Tất cả những vấn đề khác cũng tương tự như những vấn đề đã ví dụ ở trên. Sợ thất bại, sợ không đủ khả năng, sợ mất kiểm soát, sợ ở một mình, sợ bị bỏ rơi, sợ khó khăn, sợ bỏ lỡ những việc đang diễn ra, sợ rằng cuộc sống sẽ khó chịu hơn, sợ rằng các viễn cảnh lí tưởng không trở thành sự thật. Tất cả những nỗi sợ ấy đều bắt nguồn từ các viễn cảnh lí tưởng phi thực tế, cộng với sự thiếu niềm tin vào bản thân và thực tại. Nếu có thể luyện tập kĩ năng buông bỏ các viễn cảnh lí tưởng phi thực tế, và bắt đầu chấp nhận, cũng như tin tưởng vào bản thân và thực tại, ta sẽ có thể tự nhiên vượt qua rất rất nhiều vấn đề. Mọi vấn đề đều bắt nguồn từ nỗi sợ, và nỗi sợ thì bắt nguồn từ viễn cảnh lí tưởng. Hãy cho gió cuốn những lí tưởng ấy bay đi. Còn nữa
Chương 4: Đối mặt với những người kỳ cục Bấm để xem Nhiều người rất kì cục. Tay lái xe trên đường thì thô lỗ, tay đồng nghiệp thì có mấy thói quen kinh dị, còn mấy đứa con của ta thì chẳng bao giờ nghe lời cha mẹ. Tôi không nói là ta phải vui khi gặp những người cư xử kém. Ý tôi là ta phải biết cách buông bỏ cái kì vọng muốn mọi người cư xử đúng ý mình. Như thế ta sẽ hạnh phúc hơn nhiều. Hãy nghe câu chuyện của Marie: Cô ấy nổi điên lên vì gã đồng nghiệp Scott đang quát vào mặt cô một cách vô cùng giận dữ và thô lỗ. Dĩ nhiên cách cư xử của Scott không đúng, nhưng nếu Marie phản ứng cũng bằng sự giận dữ, thì tình hình không thể khá hơn. Việc nổi giận ngược lại không thể làm Marie vui được. Chắc chắn. Ở đây có vài thứ đáng chú ý: 1.Có thể Scott đang có chuyện khó khăn. Hoặc có thể anh không giỏi chịu áp lực. Cũng có thể anh không biểu đạt ý kiến của mình tốt cho lắm. Dù vấn đề là gì, thì căn nguyên cũng là từ anh đồng nghiệp, chứ không phải là từ Marie. 2.Ngay cả dù Scott có lí do để nổi quạu với Marie (ví dụ như cô làm sai gì đó chẳng hạn), thì Scott vẫn có thể nói năng bình tĩnh và mang tính xây dựng hơn. Nhưng ở đây rõ ràng là Scott không lựa chọn cách nói này. Tuy vậy, Marie vẫn có thể lựa chọn vừa hiểu ý của Scott (ví dụ như không bao giờ được dùng font Comic Sans trong báo cáo kinh doanh chẳng hạn), vừa không qua để ý đến cơn giận của Scott. Anh đang không kiềm chế được mình, đó là vấn đề của anh, chứ không phải của Marie. 3.Marie có thể và nên phản ứng với Scott, nhưng không phải bằng cơn giận. Nếu cô có thể buông bỏ cách phản hồi bằng sự giận dữ (rất thường gặp), cô sẽ có thể phản hồi một cách bình tĩnh và mang tính xây dựng hơn. 4.Marie không có nhiệm vụ thay đổi Scott. Cô không thể buộc anh dễ mến hơn, dù muốn. Thay vì vậy, cô có thể thay đổi cách phản ứng của bản thân. Đó mới là nhiệm vụ của Marie. 5. Tuy nhiên, Marie vẫn có thể cư xử một cách cảm thông, ngay cả dù cô không nghĩ là Scott đáng được cảm thông. Scott đáng được gì không phải là vấn đề. Nếu anh đang đau khổ, mệt mỏi, Marie có thể trở thành "người lớn" và thông cảm với nỗi đau khổ, mệt mỏi của anh (và của bản thân cô nữa). Cách này sẽ giúp cải thiện tình hình và làm cả hai vui vẻ hơn. Tôi để ý thấy nhiều người sẽ khăng khăng phân định rõ đúng sai trong trường hợp này. Scott sai, và đáng bị lãnh hậu quả, chứ không hề đáng được cảm thông. Chính viễn cảnh lí tưởng của ta về cái đúng mới là vấn đề. Không hề có cái gì là chân lí tuyệt đối cả. Ta muốn mọi người cư xử đúng đắn, nhưng trong thực tế, chuyện đó sẽ không xảy ra đâu. Bám víu vào các viễn cảnh lí tưởng, nơi mọi người luôn cư xử theo ý ta (không hề thực tế chút nào) chính là nguyên nhân tạo nên cơn giận, sự bực bội, stress và sự thất vọng. Thay vào đó, ta có thể buông bỏ hết những viễn cảnh này, và chấp nhận thực tại. Thực tại là gì? Scott đang buồn bực, nóng giận, stress và cư xử không đúng mực. Marie có thể chấp nhận thực tại này, buông bỏ viễn cảnh lí tưởng (nguồn gốc cơn giận), để rồi phản hồi một cách cảm thông và bình tĩnh. Cô có nhiều cách để đối mặt với Scott, thay vì cứ giận dữ theo. Dĩ nhiên buông bỏ các viễn cảnh lí tưởng, chấp nhận thực tại và cư xử đúng mực một cách cảm thông không hề dễ, nhưng hoàn toàn có thể luyện tập được. Còn nữa
Chương 5: Đối mặt với sự xao nhãng Bấm để xem Sự xao nhãng là một biểu hiện khác của sự chần chừ. Ta không muốn tập trung vào một việc, bởi vì việc đó quá khó, thế rồi ta để bản thân mình xao nhãng. Những thứ khiến ta xao nhãng rất dễ dàng và dễ chịu. Ta giỏi những việc này. Ta không cần phải sợ thất bại, sợ khó chịu hay sợ rắc rối. Chơi game, lướt web, Facebook hay xem ti vi... tất cả đều là những trò đầu óc ta luôn muốn làm hơn cả. Vậy ta có thể đối mặt với những thứ thu hút, lôi kéo ấy như thế nào? Quá đơn giản, ta có thể luyện tập cách buông bỏ. Hãy thử thế này xem (ban đầu chỉ cần thử trong vài phút, sau đó kéo dài thời gian hơn): 1. Nhìn thẳng vào những thứ khiến ta xao nhãng, và tìm xem tại sao ta lại bị thu hút bởi những thứ này. Có thể là vì nó dễ dàng hay thú vị. Chính những tính chất này khiến ta luôn muốn làm những việc đó. 2.Nhìn nhận những tác hại của những thứ làm ta xao nhãng. Khi xao nhãng thì có hại gì? 3.Nhìn nhận sự tạm thời của những tác nhân gây xao nhãng này. Ta chỉ đạt được sự sung sướng nhất thời chứ không kéo dài. Ta được tiêm một liều thuốc vui vẻ, nhưng sau đó lại cần thêm liều nữa, cứ như ma túy vậy. 4.Thử buông bỏ những tác nhân gây xao nhãng này, chỉ một chút thôi. Trong quãng thời gian đó, thử tập cảm nhận để thấy hài lòng với cuộc sống của mình mà không cần sa đà vào những trò vô bổ ấy. Nếu cuộc sống của ta không có những trò kia, thì ta được lợi gì? 5.Tự hỏi liệu có những nguồn cảm hứng sống nào bên trong ta hay không, thay vì phải tìm kiếm từ bên ngoài. Ta có thể hài lòng với bản thân hay không? Ta có thể hoàn toàn tận hưởng hoạt động ta đang làm trong thực tế, ví dụ như đọc sách, viết lách hay ra ngoài thiên nhiên hay không? 6.Nhìn nhận và tận hưởng sự tự do từ việc buông bỏ đi những trò vô bổ gây xao nhãng. Bạn sẽ thấy cảm giác này thật tuyệt vời. Thực hành phương pháp này từng chút một thôi, không khó đâu. Hãy thử ngay bây giờ chỉ trong một vài phút là đủ. Sau khi đã quen có thể kéo dài thời gian nhìn nhận hơn. Càng ngày bạn sẽ càng tiến bộ thôi. Còn nữa
Chương 6: Đối mặt với thói quen Bấm để xem Gầy dựng thói quen mới rất đơn giản: luôn thực hiện hoạt động ta muốn (ví dụ như tập thể dục) ngay sau một dấu hiệu kích hoạt nào đó (ví dụ như sau khi uống cà phê sáng). Chỉ cần lặp lại đủ nhiều lần là hoạt động đó bắt đầu thành thói quen. Sau một quãng thời gian nhất định, mỗi khi xuất hiện dấu hiệu kích hoạt, ta sẽ tự cảm thấy phải hoàn thành hoạt động. Nếu đơn giản vậy thì tại sao ta lại khó tạo thói quen đến thế? Đó là do luôn có những thứ khác xen vào quá trình đơn giản này: -Nỗi sợ phải thực hiện thói quen mới. Tập thể dục và thiền định là hai ví dụ điển hình. Người ta rất hay sợ làm (vì khó khăn, khó chịu, rối rắm...) nên họ thường tìm cách tránh né để rồi lao vào làm những việc vô bổ gây xao nhãng. -Quá mệt mỏi, hoặc có quá nhiều thứ cản trở thói quen. Có nhiều lí do khiến ta không thể làm theo thói quen mới. Nhưng nếu thực sự cam kết với bản thân, ta hoàn toàn có thể tìm ra cách giải quyết các khó khăn này. Ví dụ, nếu ngày mai có việc phải làm ngay vào lúc tập thể dục, ta hoàn toàn có thể ngủ sớm để dậy sớm và có thêm thời gian tập thể dục trước khi làm. Cách xử lí hoàn toàn đơn giản, nhưng thường thì người ta hay từ bỏ, bởi ta hay có viễn cảnh lí tưởng là mình sẽ thành công ngay từ đầu. - Khó từ bỏ thói quen cũ. Khi ta bắt đầu thói quen mới, nghĩa là ta đang từ bỏ thói quen cũ. Tập thể dục buổi sáng đồng nghĩa với việc ta phải bỏ thói quen lướt Facebook vào buổi sáng. Tạo lập thói quen mới đòi hỏi ta phải có ý thức buông bỏ thói quen cũ, và tập trung thực hiện hoạt động mới cho tới khi hình thành thói quen. Tất cả những khó khăn nói trên không phải là không thể vượt qua, nhưng để giải quyết khó khăn nào, ta cũng phải buông bỏ vài thứ: 1.Buông bỏ những viễn cảnh lí tưởng tạo nên nỗi sợ. 2.Buông bỏ viễn cảnh lí tưởng rằng mình phải thành công ngay tức khắc. Thay vào đó, hãy chấp nhận thất bại là một phần của quá trình học hỏi. Hãy nhận thức thực tại này và liên tục tìm kiếm phương pháp phát triển. 3. Buông bỏ thói quen cũ và tập trung hình thành thói quen mới. Kĩ năng buông bỏ hoàn toàn có thể giúp ta tạo lập thói quen mới có ích hơn trong cuộc sống. Còn nữa
Chương 7: Đối mặt với khát khao sở hữu Bấm để xem Một trong những thứ hữu ích nhất tôi từng làm chính là dọn dẹp đời mình, bỏ đi kha khá đồ linh tinh và không cần thiết - từ đồ dùng trong nhà, áo quần, cho đến các loại máy móc, sách vở, chén bát, kỉ vật... Một căn nhà chưa được tinh giản là một thứ vô cùng đẹp đối với tôi. Nhưng quan trọng hơn, tôi học được rằng mình cần phải buông bỏ bớt những thứ mình đang sở hữu. Tại sao tôi lại tích lũy quá nhiều tài sản như vậy? Thì ra là cả gia đình tôi (kể cả tôi) có thói quen mua sắm. Chúng tôi cũng hay mua cái mới nhưng vẫn giữ cái cũ. Thế là cả nhà chất đống đồ trong nhà kho khi thay đồ mới, rồi bỏ quên luôn ở đó. Tại sao tôi lại cứ giữ những vật dụng này? Rất nhiều vật dụng rất dễ bỏ đi, nhưng đa số lại rất khó từ bỏ. Tôi đã gắn kết về mặt cảm xúc với những thứ này rồi. Những vật dụng ấy thỏa mãn nhu cầu cảm xúc của tôi. Tôi cảm thấy an toàn và thoải mái. Mỗi lần thấy những vật ấy thì tôi lại được gợi nhớ về những kỉ niệm, những hi vọng tôi đã từng có (ví dụ như những quyển sách tôi từng hi vọng là mình sẽ đọc, những dụng cụ tập luyện thể dục thể thao tôi từng nghĩ mình sẽ sử dụng hàng ngày). Trên thực tế, tôi không hề cần những vật ấy để phục vụ nhu cầu cảm xúc của mình. Tôi hoàn toàn có thể thỏa mãn nhu cầu tình cảm bằng cách khác mà không cần khư khư sở hữu những vật dụng không cần thiết ấy. Vậy là buông bỏ khao khát sở hữu đồng nghĩa với việc buông bỏ những vật dụng tôi từng nghĩ là cần thiết nhưng trên thực tế là không hề quan trọng. Có nghĩa là tôi phải buông bỏ bản ngã của tôi khi mua những vật này. Có nghĩa là tôi phải buông bỏ cuộc sống trong quá khứ, khi mà tôi vẫn còn sở hữu những thứ ấy. Quá trình buông bỏ này thật sự rất lạ. Tôi nhận ra rằng mình có thể sống vui vẻ mà không cần những thứ tôi vẫn nghĩ là mình cần. Tôi nhận ra rằng buông bỏ vừa đau đớn nhưng cũng rất kì diệu, bởi đó là một quá trình gồm những mất mát xen lẫn với sự tự do. Còn nữa
Chương 8: Đối với sự phản bội từ người khác Bấm để xem Thường thì ta luôn muốn người khác thay đổi, hoặc là muốn thay đổi nhưng người khác lại đứng ở chiều ngược lại. Tại sao họ lại không buông bỏ và chấp nhận thay đổi? Bởi vì ta không thể bắt buộc họ thay đổi. Ta không hề kiểm soát họ. Buông bỏ trở thành quá trình chấp nhận rằng ta không thể kiểm soát người khác hay thế giới được. Cuộc sống không nằm trong tầm kiểm soát của ta, dù ta có cố gắng đến thế nào. Hãy buông bỏ những ý nghĩ cuồng loạn về sự kiểm soát đi. Bạn sẽ gặp trường hợp này khi làm cha mẹ: Đầu tiên, có vẻ như bạn kiểm soát hoàn toàn cuộc đời con mình, bởi bạn kiểm soát nhà ở, thức ăn, quần áo và đồ chơi của trẻ. Bạn nghĩ rằng mình đang hướng con mình trở thành người tốt. Khi tụi nhỏ lớn lên, mọi thứ bắt đầu trở nên khá phức tạp. Con bạn không nghe lời. Con bạn không thích những trò mà bạn muốn nó chơi. Nó không coi trọng những giá trị mà bạn luôn trân trọng. Nó lại còn hay cãi lời nữa. Bạn muốn kiểm soát con mình, nhưng nó kháng cự. Thực tế là đứa trẻ nào cũng là chính mình. Mỗi đứa trẻ đều là một con người độc lập, và tụi nhỏ sẽ luôn trở thành loại người mà nó muốn. Dĩ nhiên là bạn có ảnh hưởng, nhưng không thể kiểm soát được quá trình này. Hóa ra là, ta thậm chí không hề kiểm soát được tụi nhỏ ngay khi còn nhỏ. Khi còn là trẻ sơ sinh, ta kiểm soát môi trường sống của con mình, nhưng chính trẻ là người quyết định cách tiếp nhận. Mỗi đứa trẻ có cách tiếp nhận khác nhau. Ta phản ứng lại cách phản ứng của tụi nhỏ. Như vậy, con bạn cũng đang thay đổi bạn ngay khi bạn đang cố gắng thay đổi trẻ. Nguyên lí này vẫn đúng với tất cả những người ta gặp trong đời. Ta không kiểm soát họ, và dĩ nhiên là không thể. Ta có thể tác động, gây ảnh hưởng lên họ. Và ngược lại, họ cũng ảnh hưởng đến ta. Hãy buông bỏ đi khao khát kiểm soát người khác, và bỏ luôn ý nghĩ thay đổi họ đi. Họ phản ứng lại cũng là tự nhiên thôi. Thay vì vậy, hãy tập trung vào chính mình, và trở thành gương sáng cho họ. Hãy trở thành người biết cảm thông. Hãy nghĩ xem mình có thể giúp họ thế nào là đã quá đủ rồi. Còn nữa
Chương 9: Đối mặt với sự thay đổi Bấm để xem Chân lí là bất kì điều gì - bất kì người nào, bất kì tình huống nào, bất kì vật thể nào, bất kì cơ thể sống nào - cũng đều vận động và thay đổi. Con người không phải là thực thể tồn tại vĩnh viễn không thay đổi. Ngay cả bản thân ta cũng đều thay đổi hàng giờ. Có thể ta vẫn giữ một số tính chất cũ nào đó, nhưng ta không còn là ta của ngày hôm qua nữa. Ai cũng vậy cả. Ngay cả những vật thể trông có vẻ đang đứng yên cũng luôn vận động. Những thứ này đang phân rã, cũ kĩ hơn, hóa thạch, bị bào mòn... Sự bất ổn này thật đáng sợ, nhưng cũng thật tự do. Khi ta có thể nhìn vào bản chất bất ổn của mọi thứ quanh mình, ta sẽ thấy được rằng mình luôn cố gắng nắm giữ thứ không thể giữ, cứ như giơ tay cố níu cơn gió thoảng vậy. Ta cố nắm bắt những thứ không bao giờ đứng yên, và làm đau chính mình. Đó là lí do tại sao ta lại sợ, tại sao ta lại chần chừ, tại sao ta lại xao nhãng, bị stress, nóng giận và bực bội. Sự thay đổi, bất ổn cùng với sự mất mát đi kèm (ta luôn mất đi cuộc sống, mất đi chính mình trong quá khứ) thật sự là rất đáng sợ. Ta muốn mọi thứ giữ nguyên như cũ, nhưng không thể. Đó là lí do ta đau. Ta nên làm gì để đối mặt với nỗi sợ về sự thay đổi, sự bất ổn và mất mát này? Đơn giản là chấp nhận thực tại. Đó là cách vận hành của cuộc sống. Ta không thể thay đổi tính bất ổn của cuộc sống hay chính bản thân mình. Ta có thể lựa chọn, hoặc là chống đối lại bản chất tự nhiên để rồi đau khổ, hoặc là cứ đơn giản chấp nhận là xong. Và rồi sau đó, ta có thể thấy sự tự do trong chính sự bất ổn. Nếu ta biết mình luôn thay đổi, và nhận ra rằng không hề có việc gì là bất biến, thì ta cũng có thể nhận ra rằng mình luôn được trao cơ hội hóa thành một con người mới mỗi giây. Vì bản thân ta luôn bất ổn, luôn thay đổi, ta có thể biến mình thành bất cứ thứ gì ta muốn. Ta đâu còn bị trói buộc hoàn toàn vào bản thân mình một phút trước đây nữa. Lấy ví dụ một phút trước, tôi đang là một con người đang chần chừ không dám đặt bút viết quyển sách này. Tôi nghĩ: "Mình thật là một nhà văn đáng chán, một kẻ chỉ biết chần chừ thiếu quyết đoán!" Và rồi tự nản bản thân mình. Hoặc tôi có thể buông bỏ hình ảnh bản thân mình một phút trước và xây dựng một con người mới đang say sưa viết lách, chỉ đơn giản bằng cách bắt đầu viết mà thôi. Vậy nếu bạn đang có thói quen xấu, bạn có thể buông bỏ bản ngã quá khứ, bởi vì những gì trong quá khứ đã biến mất rồi. Hãy tạo nên một con người mới, cứ thế, cứ thế. Nếu người yêu của bạn nổi quạu với ta, rõ ràng là không hề vui chút nào. Nhưng nếu sự nóng giận ấy là do chính họ đang đau khổ, thì hãy nhìn nhận thế này: nỗi đau ấy có thể thay đổi và nguôi ngoai. Nếu nóng vội phản ứng, thì chính ta lại bực bội vì một người đang sai trái và có thể thay đổi (thật không đáng). Thay vào đó, ta có thể cảm thông với họ, và giúp họ nguôi ngoai. Ta hoàn toàn có thể buông bỏ đi bản ngã nóng giận trong quá khứ của chính mình, và tạo nên một con người bình tĩnh, biết cảm thông. Khi đó, mối quan hệ giữa hai người có thể được tái dựng, cũng vì mối quan hệ này luôn được làm mới. Tôi không có ý nói quá khứ hoàn toàn vô nghĩa. Rõ ràng quá khứ ảnh hưởng đến hiện tại và tương lai. Tuy nhiên, ta không nhất thiết cứ phải dính chặt với quá khứ. Nếu thứ gì cũng luôn thay đổi, thì chính nỗi đau trong quá khứ cũng hoàn toàn có thể biến chuyển đi. Những gì tôi nói có vẻ khá mơ hồ, và đúng là như vậy. Ta sẽ tập trung vào những thứ rõ ràng hơn ở những phần sau. Những phần này giúp cho ta nhìn nhận rõ mình đang phải đối mặt với những thứ gì khi luyện tập kĩ năng buông bỏ. Kĩ năng này sẽ giúp ta đối diện với thực tại, thay vì cứ bám víu theo viễn cảnh lí tưởng phi thực tế. Khi đó, ta có thể thoải mái hơn giữa thực tại luôn luôn thay đổi này. Còn nữa