Kính vạn hoa là một bộ truyện dài nhiều tập của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh. Câu truyện mang tính hài hước kể về những chuyện vui buồn trong giới học trò, những trò nghịch ngợm, những trò chơi thú vị, những bài học cuộc sống sâu sắc và đầy ý nghĩa. Những nhân vật chính là Quý ròm, nhỏ Hạnh, Tiểu Long cùng các nhân vật khác. Mỗi tập là 1 câu chuyện khác nhau xung quanh 3 cô cậu bé này. Những tập Kính vạn hoa có thể coi là những cuốn sách tâm lý của tuổi học trò, Kính vạn hoa hiện nay đã được dựng thành phim và 3 phần của bộ phim (sản xuất năm 2005, 2006, 2008) đều đã được chiếu trên kênh HTV9 Đài Truyền hình Thành phố Hồ Chí Minh. Bộ phim đã gây được sự chú ý không chỉ của giới học trò mà đủ các lứa tuổi. Hiện nay, nhà xuất bản Kim Đồng đã tái bản (năm 2012) bộ truyện này thành 9 tập khổ lớn và 54 tập khổ nhỏ. Danh sách các tập: A. Giới thiệu tác phẩm 1. Nhà ảo thuật 2. Những con gấu bông (P) 3. Thám tử nghiệp dư (P) 4. Ông thầy nóng tính (P) 5. Xin lỗi mày Tai To (P) 6. Người bạn lạ lùng (P) 7. Bí mật kẻ trộm (P) 8. Bắt đền hoa sứ (P) 9. Con mả con ma (P) 10. Cô giáo Trinh (P) 11. Theo dấu chim ưng (P) 12. Tiền chuộc (P) 13. Khu vườn trên mái nhà. 14. Thủ môn bị từ chối. 15. Thi sĩ hạng ruồi. 16. Balo màu xanh (P) 17. Lọ thuốc tàng hình (P) 18. Cuộc so tài vất vả 19. Cú nhảy kinh hoàng 20. Anh và em 21. Tướng quân 22. Tấm huy chương vàng 23. Cỗ xe ngựa kỳ bí (P) 24. Giải thưởng lớn 25. Hiệp sĩ ngủ ngày 26. Tiết mục bất ngờ 27. Phù thủy (P) 28. Mùa hè bận rộn (P) 29. Hoa tỉ muội (P) 30. Quán kem 31. Thằng thỏ đế (P) 32. Bên ngoài cửa lớp 33. Họa mi một mình (P) 34. Cháu của bà (P) 35. Trúng số độc đắc (P) 36. Mười lăm ngọn nến (P) 37. Lớp phó trật tự 38. Mẹ vắng nhà (P) 39. Đoàn kịch tỉnh lẻ 40. Lang thang trong rừng (P) 41. Kho báu dưới hồ (P) 42. Gia sư (P) 43. Khách sạn Hoa Hồng (P) 44. Quà tặng ba lần (P) 45. Kính vạn hoa 46. Người giúp việc khác thường 47. Ngủ quên trên đồi 48. Kẻ thần bí 49. Bạn gái 50. Cửa hàng bánh kẹo 51. Một ngày kì lạ 52. Tóc ngắn tóc dài 53. Má lúm đồng tiền 54. Cà phê áo tím Chú thích :(P) là các tập truyện đã được dựng thành bộ phim truyện cùng tên. Các nhân vật chính: Quý ròm: Là thần đồng các môn Toán-Lý-Hóa của trường Tự Do (trong các tập mới nhất hiện nay là trường Đức Trí), rất được thầy cô yêu quí. Cùng với nhỏ Hạnh, cậu là một trong 2 bộ óc điện tử của nhóm. Nhiệt tình vì bạn bè, tự trọng cao đến nỗi nhiều khi thành tự ái vặt, lém lỉnh, mồm mép và thỉnh thoảng ba hoa quá trớn, có tài nói dối trơn như bôi mỡ, đó là những đặc điểm nổi bật của cậu. Tuy rất tốt, nhưng cậu lại có tính hay nôn nóng, mỗi khi giảng bài cho thằng bạn Tiểu Long khù khờ là quát tháo om sòm, khiến Tiểu Long rất sợ. Nạn nhân thường xuyên của những trò nạt nộ khi giảng bài này là nhỏ Diệp, em cậu, dù thật sự cậu rất thương em. Chân tay gầy khẳng gầy kheo nhưng lúc nào cũng ba hoa chuyện đánh nhau. Dù rất tốt bụng nhưng nhiều khi lại hơi vô tâm. Và ngoài đối với chuyện học hành và thí nghiệm, cậu lại là một đứa trẻ lười biếng, thường xuyên đùn đẩy công việc nhà cho em gái và bà. Ngoài ra, cậu còn rất nhát gan - dù trong đa số trường hợp, tính tò mò của một nhà khoa học và tính tự ái thường lấn át tính nhát gan. Giỏi ảo thuật, mê toán và hóa học, thần tượng nhà ảo thuật đại tài David Copperfield. Trong tập 29: Hoa Tỉ muội, Quý ròm đã có những rung động đầu tiên khi quen biết được Thùy Dương (Muội Muội) nhưng chân thật nhất, rõ ràng nhất là với nhân vật Hường ở tập 49: Ngủ quên trên đồi. Tiểu Long: Là võ sinh huyền đai đệ nhị đẳng Taekwondo, rất giỏi võ, tay chân cứng như thép nguội, nổi tiếng với môn "thiết đầu công" - đưa đầu ra đỡ đòn của đối thủ. Tuy giỏi võ như vậy nhưng sức học chỉ thuộc loại trung bình yếu, trừ môn thể dục ra thì các môn còn lại đều yếu. Từ sợ học đâm ra sợ thầy cô, hễ thấy thầy cô là tránh đi. Thần tượng diễn viên hành động Thành Long, mơ ước sau này trở thành diễn viên võ thuật hoặc võ sư. Tính tình hiền lành, nhường nhịn, điềm đạm, trái ngược hẳn với tính cách nóng như lửa của ông bạn ròm, nhưng lại khá cù lần nên thường bị Quý ròm át giọng và chỉ huy. Sinh ra trong gia đình nghèo nên tính tình giản dị, khiêm tốn, luôn mong muốn đỡ đần cho gia đình, đặc biệt rất thương nhỏ Oanh-em gái mình. Tuy cù lần nhưng đôi khi nhờ phương châm "chậm mà chắc", lại giúp cả bọn giải quyết vấn đề. Trong tập 50: Cửa hàng bánh kẹo, nhân vật này đã có những cảm tình đầu tiên với nhân vật Gia Nhân. Nhỏ Hạnh: Là đứa con gái duy nhất trong nhóm. Có "bộ óc điện tử" còn vượt trội hơn Quý ròm, học giỏi đều các môn học chứ không chỉ Toán-Lý-Hóa như Quý ròm. Tính tình dịu dàng, kiên nhẫn, tốt bụng, điềm đạm, ham học và đọc rất nhiều sách, nên thông thái đến mức được mệnh danh là "bộ từ điển biết đi". Tuy nhiên tay chân lại rất vụng về. Rất mê món bò viên, nên thường bị Quý ròm đem ra trêu chọc. Mê bò viên đến nỗi mơ ước sau này sẽ đi bán hủ tíu bò viên, ước mơ kỳ quái đến mức ai nghe cũng phải lắc đầu. Cô nhát gan thậm chí có phần hơn Quý ròm, và rất được thầy cô trong trường yêu quý. Các nhân vật khác: Văn Châu: Một người bạn của nhóm. Là con gái nhưng hình dáng, ăn mặc, tính cách, sở thích đều giống con trai, là một cao thủ judo, giỏi võ ngang ngửa Tiểu Long. Dù là con nhà giàu nhưng tính tình lại giản dị, bộc trực, chân thành và tốt bụng, tuy nhiên hơi ngang ngạnh. Bị bố mẹ cấm cửa nhưng vẫn tìm cách chơi với nhóm Quý ròm, Tiểu Long, Hạnh. Rất yêu quý người ông bị lòa của mình. Nhỏ Diệp: Em gái Quý ròm, tinh quái không thua gì ông anh. Tốt bụng và dễ thương, nhưng nhiều khi lại hay khóc, nhất là khi bị ông anh quát mắng và cốc đầu trong lúc giảng bài. Dù thường gây gổ với ông anh nhưng cũng rất thương anh mình, hay hỏi cung anh mình và hay bị Quý ròm mắng vì cái tội nhiều chuyện. Nhỏ Oanh: Em gái Tiểu Long. Cũng như anh trai, cô bé chững chạc hẳn so với tuổi của mình. Rất ngoan và rất thương anh. Tuy nhiên, do chơi thân với nhỏ Diệp lâu nên đôi lúc cũng bị nhiễm tính lém lỉnh và nhõng nhẽo của bạn. Ba nhỏ Hạnh: Sự xuất hiện của ông thường không đáng kể, phần lớn chỉ là để làm nền cho các nhân vật, tuy nhiên ông lại tạo được thiện cảm, bởi ông là một người cha mẫu mực, thông cảm với con cái, biết tạo cơ hội cho con phát triển. Ông là một nhà báo, vì vậy mà ông có tầm hiểu biết và kinh nghiệm sống rộng. Có thể nói ít nhiều tính tốt của nhỏ Hạnh là do ông dạy dỗ. Mạnh: Em họ của Quý ròm, sống ở Vũng Tàu với mẹ, có máu trinh thám. Hơi nhát gan. Tùng: Em của nhỏ Hạnh, hay nóng tính. Đặc biệt ghét con chó Tai To khi nó mới được đem về nuôi ở nhà nhỏ Hạnh. Nhưng sau đó Tai To đã cứu Tùng và từ đó cậu biết cách yêu thương động vật. Hơi lém lỉnh và đôi khi cũng có máu trinh thám giống Mạnh. Nghị: Bạn của Tùng. Đạt: Bạn của Tùng, hay bắt nạt bạn bè. Lâm: Thủ lĩnh bang "Tứ quậy" trong lớp, một học sinh học kém nhưng khá lém lỉnh, đầu têu nhiều trò quậy phá nhưng có lần lại trở thành học sinh "gương mẫu". Giỏi làm vè châm chọc các bạn, biệt danh "Thi sĩ Hoàng Hôn", tên do cậu tự đặt để chế giễu Quý ròm khi tập tành làm thơ kí tên là Bình Minh. Dũng cò: Thủ lĩnh băng Chim Ưng, từng đụng độ nhóm Quý ròm khi cướp sổ liên lạc của nhóm thằng Tùng, em Hạnh. Cậu cũng là em họ của Văn Châu. Bá: Bạn của Long, Quý và nhỏ Hạnh. Tuy chỉ là nhân vật phụ xuất hiện trong tập 9: Khách Sạn Hoa Hồng ở phần 1 nhưng cậu cũng đã gây khá nhiều thiện cảm cho khán giả, góp phần đem lại sự đáng nhớ cho Kính Vạn Hoa. Dế Lửa: Bạn của Long và Quý ở dưới quê, vốn là một người hiếu động, cả tin và háo danh, cậu đã từng xưng bá mình là "Thũ Lính Xóm Trên" và thường hay bắt nạt trẻ con trong làng nhưng không vì vậy mà Dế Lửa bị mọi người căm ghét vì cậu cũng không kém phần tốt bụng, lém lĩnh và thậm chí là nhát gan. Anh Phong: Là trưởng nhóm của nhóm khảo sát Mèo Rừng ở Vũng Tàu. Lượm: Em họ của Tiểu Long, sống cùng ông nội và bố mẹ dưới quê (cùng nơi với Dế Lửa). Tính nhát gan, mê tín xen kẽ sự lém lĩnh và thông minh khác hẳn ông anh họ của mình đã tạo nên một cậu bé Lượm rất đỗi giản dị và đáng yêu. Tắc Kè Bông: Cũng là họ hàng xa với Tiểu Long. Hiếu động và thường hay bắt nạt mọi người chẳng khác gì Dế Lửa nhưng lại có phần lém vế hơn. Xảo, Nở: Lần đầu xuất hiện trong tập bí mật kẻ trộm, là hai anh em nghèo, có quan hệ mật thiết với Văn Châu và bộ ba vai chính của truyện. Tần: Tên đầy đủ là Lê Thanh Tần, một học sinh chung lớp của bộ ba vai chính. Do có quá khứ từng bị ghẻ ngứa nên phải cạo trọc đầu nên hay bị trêu là Tần ghẻ. Khi lên học cấp III, nhân vật này đã có cảm tình với nhân vật Minh Trung trong tập 52. Xuất hiện đặc biệt trong các tập 36: "Mười lăm ngọn nến" và 52: Tóc ngắn tóc dài. Dưỡng: Bạn thân của Tần, rất thích ca hát đặc biệt là các bài dân ca, nhưng do giọng ca không được kiềm chế nên được tác giả miêu tả là có sức công phá như bom nguyên tử (Tập 26: Tiết mục bất ngờ). Hiền Hòa: Là người còn lại trong nhóm bạn thân Tần, Dưỡng, Hiền Hòa. Thường bị thầy cô gọi nhầm với nhân vật Hiển Hoa. Là người có giọng ca hay nên được mệnh danh là họa mi trong Tam ca áo trắng. Xuất hiện đặc biệt trong tập 33: Họa mi một mình. Lâm: Thủ lĩnh băng Tứ quậy (Kể từ các tập mới nhất thì trở thành "Tam quậy") thích chọc phá bạn bè nhưng cũng có tấm lòng nhân hậu. Trái ngược với thi sĩ Bình Minh Quý ròm. Lâm tự xưng là Thi sĩ Hoàng hôn (15: Thi sĩ hạng ruồi). Danh xưng này cũng xuất hiện trong một số tập trong phần sau của truyện. Có cảm tình với nhân vật Thủy Tiên từ tập 48 Xuất hiện đặc biệt trong các tập 24: Giải thưởng lớn, 25: Hiệp sĩ ngủ ngày, 48: "Kẻ thần bí" và 49: Bạn gái. Quốc Ân, Qưới Lương, Hải quắn: Ba thành viên cón lại của nhóm Tứ quậy (khi chuyển qua học lớp 10, Quốc Ân học ở trường Thanh niên). Kể từ khi sang học cấp III, mỗi người có những chuyển biến trong suy nghĩ, thái độ học tập và tình bạn. Qưới Lương có cảm tình với nhân vật Vòng Ngọc Thạch Anh (tập 53: Má lúm đồng tiền) và Hải quắn có cảm tình với nhân vật Quỳnh Như (từng xuất hiện trong tập 42: Gia sư) trong tập cuối cùng 54: Cà phê áo tím. Xuyến Chi, Vành Khuyên, Minh Vương: Lần lượt là Lớp trưởng, Phó văn thể và Phó trật tự trong lớp học của bộ ba Quý, Long, Hạnh khi còn học cấp II. (Khi lên cấp III, lớp phó trật tự đổi thành Minh Trung, phó Văn thể thì trường Đức Trí không có chức vụ này) Lan Kiều, Cung, Kim Em, Quỳnh Như, Đỗ Lễ, Đặng Đạo: Những người bạn khác trong lớp của Long, Quý, Hạnh. Lan Kiều có tài năng về thơ phú, trong khi Cung là họa sĩ của lớp học. Các nhân vật còn lại cũng thường xuyên xuất hiện, tạo tình tiết cho truyện. Duy Dương: Nhân vật xuất hiện trọn vẹn trong tập 31: Thằng thỏ đế. Bề ngoài là một thư sinh nhút nhát, bị băng Tứ quậy hiếp đáp nhưng thực ra lại là một người có võ nghệ cao cường và tấm lòng nghĩa hiệp. Thời, Gái: Giống như Nở và Xảo, đây là hai anh em. Người anh Thời rất thương em, dù bề ngoài có vẻ cộc cằn. Xuất hiện trọn vẹn trong tập 46: "Người giúp việc lạ thường" và phần cuối tập 47: Ngủ quên trên đồi. Lam Trường: Xuất hiện lần đầu và cũng là lần xuất hiện chủ yếu trong tập 30: Quán kem. Một người bạn thân của Văn Châu, hai người quen biết nhau khi có củng sở thích đá bóng và cùng chat với nhau qua tên gọi SESE và RAICA.
