Khắc kỷ (Stoicism) là gì? Tại sao chủ nghĩa khắc kỷ giúp bạn sống tốt hơn?

CHỦ NGHĨA KHẮC KỶ VÀ Ý NGHĨA CỦA NÓ

​

Triết học cổ đại không chỉ là những lời nói hay những bài giảng mà thực tế chúng ta đã áp dụng nó trong suốt lịch sử để giải quyết các vấn đề trong cuộc sống và đạt được nhiều hiệu quả tốt đẹp. Cụ thể, tôi muốn nói đến chủ nghĩa khắc kỷ, chủ nghĩa thực tế nhất và cũng hấp dẫn nhất trong thế giới triết học.

​

Chủ nghĩa khắc kỷ là gì?

Chủ nghĩa khắc kỷ là một trường phái triết học mang tính thực tế cao, được Zeno xứ Citium thành lập ở Hy Lạp cổ đại vào đầu thế kỷ thứ 3 trước Công nguyên, nhưng được thực hành bởi những người như Epictetus, Cato. Seneca và Marcus Aurelius.

Chúng ta đã rất may mắn vì vẫn có thể tiếp cận với chủ nghĩa này mặc dù thực tế là những nhà Khắc kỷ nổi tiếng nhất chưa bao giờ viết bất cứ điều gì để xuất bản đến công chúng. Ban đầu, Marcus Aurelius chỉ muốn viết về chủ nghĩa khắc kỷ với mục đích cá nhân. Sau đó, một học sinh đã ghi chép lại chúng cùng với những bức thư của Seneca và những suy nghĩ của Epictetus để có được chủ nghĩa khắc kỷ như chúng ta biết đến ngày nay.

Các nguyên tắc của chủ nghĩa khắc kỷ

Có 4 nguyên tắc chính:

- Hạnh phúc có thể đạt được khi chúng ta sống đức hạnh, tốt đẹp.

- Kiểm soát những cảm xúc tiêu cực như giận dữ, ghen tị, ganh ghét.. là rất cần thiết

- Theo cách nói của Epictetus: "Những sự kiện bên ngoài tôi không thể kiểm soát, nhưng những lựa chọn tôi đưa ra đối với chúng, tôi kiểm soát".

- Nhà văn kiêm triết gia thời hiện đại Nassim Nicholas Taleb định nghĩa người Khắc kỷ là một người có quan điểm khác về trải nghiệm mà hầu hết chúng ta đều coi là hoàn toàn tiêu cực.

​

Ảnh hưởng của Chủ nghĩa khắc kỷ

Trong suốt nhiều thế kỷ qua, Chủ nghĩa khắc kỷ đã được thực hành trong lịch sử gần đây bởi các vị vua, tổng thống, nghệ sĩ, nhà văn và doanh nhân.

- George Washington được những người hàng xóm giới thiệu với chủ nghĩa Khắc kỷ ở tuổi mười bảy, và sau đó, ông đã dựng một vở kịch dựa trên cuộc đời của Cato để truyền cảm hứng cho những người đàn ông của mình.

- Thomas Jefferson giữ một bản sao của Seneca bên cạnh giường của mình. Các nhà văn và nghệ sĩ cũng đã được truyền cảm hứng từ các tác phẩm khắc kỷ.

- Eugène Delacroix, nghệ sĩ lãng mạn Pháp nổi tiếng (được biết đến với bức tranh Tự do dẫn dắt nhân dân) là một người theo trường phái Khắc kỷ hăng hái, coi đó là "tôn giáo an ủi" của mình.

- Các lý thuyết của nhà kinh tế học Adam Smith về chủ nghĩa tư bản bị ảnh hưởng đáng kể bởi Chủ nghĩa Khắc kỷ (Q36) mà ông học khi còn là một cậu học sinh, dưới sự hướng dẫn của một giáo viên đã dịch các tác phẩm của Marcus Aurelius.

- Cựu tổng thống Mỹ Bill Clinton đọc lại Marcus Aurelius mỗi năm và nhiều người đã so sánh phong cách lãnh đạo điềm tĩnh của cựu Tổng thống Obama với phong cách của Cato.

- Ôn Gia Bảo, cựu thủ tướng Trung Quốc, tuyên bố rằng Thiền định là một trong hai cuốn sách mà ông đã đi cùng và ông đã đọc nó hơn một trăm lần trong suốt cuộc đời của mình.

- Chủ nghĩa khắc kỷ có ảnh hưởng sâu sắc đến Albert Ellis, người đã phát minh ra Liệu pháp Hành vi Nhận thức, được sử dụng để giúp mọi người quản lý vấn đề của họ bằng cách thay đổi cách họ suy nghĩ và hành xử. Nó thường được sử dụng nhất để điều trị trầm cảm. Ý tưởng là chúng ta có thể kiểm soát cuộc sống của mình bằng cách thách thức niềm tin phi lý đã tạo ra suy nghĩ, triệu chứng và hành vi sai lầm của chúng ta bằng cách sử dụng logic thay thế.

- Chủ nghĩa khắc kỷ cũng đã trở nên phổ biến trong thế giới kinh doanh. Các nguyên tắc khắc kỷ có thể xây dựng khả năng phục hồi và trạng thái tinh thần cần thiết để vượt qua những thất bại bởi vì Khắc kỷ dạy biến trở ngại thành cơ hội.

​

Tại sao chủ nghĩa khắc kỷ giúp chúng ta sống tốt hơn?

Chủ nghĩa khắc kỷ khái quát cuộc sống làm 3 phần:

- Những gì ta có thể kiểm soát (hành động và suy nghĩ của bản thân)

- Những điều ta không thể kiểm soát (những yếu tố tự nhiên và hành động của người khác)

- Những gì ta có thể kiểm soát một phần (những công việc có sự tham gia của người khác).

Với những nguyên tắc trên, chủ nghĩa khắc kỷ khuyên ta hãy tập trung vào những gì ta có thể kiểm soát, bỏ qua những gì không thể kiểm soát và lên kế hoạch với những gì ta có thể kiểm soát một phần.

Đứng trước những vấn đề trong cuộc sống, hãy biết cách đối mặt và hòa hợp với chúng. Đồng thời hãy thay đổi thái độ của bản thân trước mọi việc đang diễn ra, học cách nhìn nhận vấn đề bằng những khía cạnh khác nhau. Thay vì than vãn vì những điều tồi tệ đã xảy ra, hãy xem đó như một bài học và mở ra một cơ hội mới để bạn sống tốt hơn vào ngày mai.

​

Chủ nghĩa Khắc kỷ ngày nay vẫn phù hợp như cách đây 2.000 năm, nhờ những hiểu biết tuyệt vời của nó về cách để có một cuộc sống tốt đẹp. Ở tận gốc rễ của suy nghĩ, có một cách sống rất đơn giản - kiểm soát những gì bạn có thể và chấp nhận những gì bạn không thể. Điều này không hề dễ dàng như bạn tưởng tượng và sẽ đòi hỏi sự luyện tập đáng kể - có thể mất cả đời để thành thạo. Những người theo trường phái Khắc kỷ cũng tin rằng nền tảng quan trọng nhất để có một cuộc sống tốt đẹp và hạnh phúc không phải là tiền bạc, danh vọng, quyền lực hay thú vui, mà là tính cách có kỷ luật và nguyên tắc - điều mà dường như đã có tiếng vang đối với nhiều người ngày nay.

Hy vọng bài viết sẽ giúp ích cho các bạn!