Hướng dẫn trả lời câu hỏi phụ cho tác phẩm Tuyên ngôn độc lập

Mỗi khi tiếp cận với một đề bài phần nghị luận văn học thường chúng ta sẽ bắt gặp những kiểu câu hỏi có dạng: Hãy phân tích/ cảm nhận A để làm rõ B . "B" ở đây chính là câu hỏi phụ, nó có thể là một quan điểm, một ý kiến hoặc một khía cạnh của tác phẩm chúng ta sẽ phân tích. VD: Qua 4 khổ đầu của bài thơ Sóng, hãy làm rõ sự nữ tính trong thơ của Xuân Quỳnh. "Sự nữ tính trong thơ Xuân Quỳnh" ở đây chính là phần chúng ta sẽ bàn luận, nhận xét. Phần nhận xét sẽ được viết ngay trước kết bài, dung lượng nên để khoảng 1/3 mặt giấy và dùng để phân loại học sinh. Những học sinh làm đầy đủ các phần làm việc như mở bài, tác giả, tác phẩm, đoạn trích, phân tích, nghệ thuật, kết bài và làm tốt phần nhận xét hoàn toàn có cơ hội có điểm 4-5 trên thang điểm 5 phần nghị luận văn học.

Những kiểu câu hỏi phụ chính thường gặp trong tác phẩm "Tuyên ngôn độc lập" của Chủ tịch Hồ Chí Minh là:

1. Giá trị lịch sử của bản tuyên ngôn

2. Áng văn chính luận mẫu mực

3. Sự cao tay trong nghệ thụat viết văn chính luận của Hồ Chí Minh trong phần đầu của tác phẩm

Sau đây, mình sẽ đưa ra gợi ý cho từng câu hỏi phụ một

1. Giá trị lịch sử của bản tuyên ngôn

"Tuyên ngôn độc lập" là bản tuyên ngôn chính thức đầu tiên cho một tổ chức chính trị có uy tín ở nước Việt Nam nhằm tuyên bố những vấn đề chính trị lớn lao. Giá trị lịch sử của bản tuyên ngôn nằm ở chỗ nó đã lật tẩy được bộ mặt xấu xa, giả tạo của thực dân Pháp trong gần 100 năm đô hộ nước ta. Ngoài ra, nó còn là lời khẳng định thoát li triệt để, xóa bỏ chế độ thực dân, phong kiến, lời khẳng định độc lập đầy mạnh mẽ với bè lũ xâm lăng, ghi lại một mốc son chói lọi của dân tộc và mở ra một kỉ nguyên mới cho dân tộc. Ấy là kỉ nguyên của độc lập, của tự do. Bên cạnh đó, nó còn là một văn kiện có giá trị to lớn về mặt pháp lý, góp phần đặt nền móng cho quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và các nước trên thế giới. Áng văn ấy chính là tâm huyết cùng với khát khao sự tự do cho dân tộc của Bác, là nơi hội tụ vẻ đẹp tài năng lẫn vẻ đẹp tư tưởng của Người.

2. Áng văn chính luận mẫu mực

Ra đời trong một hoàn cảnh vô cùng đặc biệt của đất nước, được làm nên không chỉ bởi trái tim yêu nước nhiệt thành, lòng khao khát tự do của Bác mà còn cả tài năng, tâm huyết của Người. Chính vì vậy, tác phẩm "Tuyên ngôn độc lập" không chỉ là văn kiện mang giá trị lịch sử đơn thuần mà còn là áng văn chính luận vô cùng mẫu mực. Nó được coi là tác phẩm mẫu mực của thể loại văn chính luận, kết tinh tài năng, tâm huyết và nói lên ước vọng hòa bình của nhân dân. Về phương diện nghệ thuật, tác phẩm có dung lượng ngắn gọn, súc tích, bố cục chặt chẽ, lập luận logic, lí lẽ sắc sảo. Cùng với đó là những dẫn chứng xác thực, kết hợp đa dạng các biện pháp tu từ, giọng điệu hùng hồn, đanh thép.. Tất cả đã góp bút làm rõ lòng yêu nước, lòng nhân đạo sâu sắc cũng như vẻ đẹp tầm vóc của người chiến sĩ Cách Mạng Hồ Chí Minh.

3. Sự cao tay trong nghệ thuật viết văn chính luận của Hồ Chí Minh trong phần đầu của tác phẩm

Khi nói đến tác phẩm "Tuyên ngôn độc lập", ngoài ca tụng giá trị lịch sử hay giá trị văn học của bản tuyên ngôn, ta còn phải bàn đến sự cao tay trong nghệ thuật viết văn chính luận của chủ tịch Hồ Chí Minh. Nó được thể hiện qua lối viết hàm súc, lập luận chặt chẽ, cách trích dẫn những lời bất hủ khoa học, chọn lọc, cách thể hiện quan điểm rất cương quyết và khéo léo.. Bác đã răn đè, cảnh cáo những mưu đồ xâm lược của kẻ thù qua biện pháp gậy ông đập lưng ông, thể hiện sự mềm dẻo khi thể hiện được tinh thần thượng võ của dân tộc qua những dẫn chứng lịch sử. Đặc biệt là sự đề cao vai trò của Việt Nam trên trường quốc tế, sánh ngang với các cường quốc lớn. Như vậy, với sự khoa học, cương quyết, khéo léo trong nghệ thuật viết văn chính luận của Bác, tác phẩm chính là minh chứng rõ nhất cho tài năng của Người cũng như tạo được cơ sở pháp lý vững chắc cho bản tuyên ngôn.