Đã bao giờ bạn nhìn thấy một con thuyền bơi ngược nước trên sông? Người lái đò phải gò mình sải những mái chèo mạnh mẽ thì con thuyền mới tiến lên. Nếu dừng lại thì con thuyền không đứng yên mà nó chảy xiết theo dòng nước. Theo như sự tương đối của chuyển động trong vật lí, lấy vật mốc là một cái cây trên bờ chẳng hạn thì con thuyền đó đang lùi lại với dòng nước đang chảy. Sự học cũng như vậy, không khác gì việc bơi thuyền ngược nước, không tiến ắt phải lùi. Bạn nghĩ rằng bản chất của việc học là gì? Việc học đối với bạn thật sự rất đơn giản và dễ dàng. Cứ cắp sách đến trường, nghe thầy cô giáo giảng, thu nhận kiến thức và đọc thêm trong sách vở. Có người mời cả gia sư riêng về dạy và cứ nghĩ thế là giỏi, thế là thành tài. Thực tế không phải vậy. Học cũng như con thuyền bơi ngược nước vậy. Con thuyền phải vượt qua dòng nước chảy ngược, liệu có thể dễ dàng đủ sức mạnh vượt qua dòng nước ấy không? Và quan trọng nhất là con thuyền có đủ kiên trì để vượt qua dòng nước ấy không? Dòng nước luôn luôn chuyển động, còn con thuyền chỉ cần nghỉ tay chèo một lát là có thể bơi ngược lại ngay theo sức chảy của dòng nước. Không tiến sẽ phải lùi. Đó là bản chất của việc học đối với tất cả chúng ta. Học là một hoạt động khám phá, sáng tạo của chúng ta. Khám phá, tiếp cận tri thức của nhân loại thành tri thành tri thức của bản thân rồi vận dụng những kiến thức đó vào cuộc sống để tạo ra những kiên thức mới. Như vậy thì việc học rất khó khăn giản khổ, không dễ dàng chút nào. "Có một chữ mà nghĩ ba năm chưa xong, giảng ngàn năm chưa hết." Hải Thượng Lãn Ông từng nói: "Xem một câu phải suy ra trăm câu, ; thấy một việc phải ngẫm ra trăm việc. Có thể học mới hay." Nhà danh họa nổi tiếng thế giới thời kì Phục hưng, nhờ khổ luyện vẽ trứng gà mấy chục ngày liền mà Lê-ô-na đơ Vanh -xi mới thành công, Thử nói xem, nếu không có khổ luyện, không có kiên nhẫn thì lành sao thu nhận được kiên thức, rèn luyện được kĩ năng, nói gì đến phát minh, sáng tạo - cái đích cao nhất mà việc học đang vươn tới. Bản chất của việc học là gian khổ nhưng là sáng tạo để chiếm lĩnh tri thức nhân loại. Còn thực chất việc học chính là vượt qua chính bản thân mình như người chòe thuyên ngược nước trên dòng sông, Cho nên phẩm chất đầu tiên của việc học là phải kiên trì và quyết tâm. Nhưng đồng thời cũng phải đi đôi với say mê và sáng tạo thì mới làm cho việc học hưng phấn và đạt kết quả tốt. Học suốt đời, không ngừng nghỉ, học ở thầy cô, bạn bè, sách vở, cuộc sống. Học không chi giản đơn là kiến thức trong tự nhiên mà còn là đạo đức lối sống, cách đối nhân xử thế giữa người với người trong xã hội. "Hiểu biết là ngọn nguồn chảy mãi, cơn khát không hút cạn được nó và nó cũng không giải xong cơ khát". Những nhà khoa học thiên tài tạo ra phát minh cho nhân loại, không phải là học sinh ra đã thông minh, mà là học kiên trì, quyết tâm, tò mò với cơn khát kiến thức, và lòng say mê học tập. Thiên tài là 1% thông minh và 99% còn lại là sự nỗ lực, phấn đấu. Bản chất của việc học là như vậy và bí quyết thành công của việc học cũng là như vậy. Việc học muốn thành công thì không thể thiếu đi những phương pháp học tập hiệu quả, Tức chúng ta phải biết cách chèo thuyền để vượt lên đươc dòng nước đang chảy xiết, Nhưng quan trọng nhất là bạn có can đảm để chèo thuyên hay không? Liệu bạn có cầm chắc tay chèo, vượt qua bao giông tố, nước lũ để có thể bước tới đỉnh vinh quang hay không. Bởi vì trong cuộc sống có biết bao người ngại khó, ngại khổ, buông tay mái chòe để mặc con thuyền lùi lại. Vì vậy việc học là sự kết hợp của nhiều yếu tố, kiên trì, sáng tạo, đam mê và lòng quyết tâm phấn đấu trên con đường tri thức.
