Hạt Chia là gì? Hạt Chia là loại thực phẩm cực kì bổ dưỡng với cơ thể con người, chúng có nhiều công dụng trong làm đẹp và mang lại nhiều dưỡng chất cần thiết để tăng cường sức khoẻ. Loại hạt nhỏ bé này ẩn chứa trong mình nguồn năng lượng dồi dào nên theo ngôn ngữ Maya cổ, "Chia" có nghĩa là sức mạnh. Bởi vậy thổ dân Aztec xưa đã mang chúng khi ra chiến tuyến hoặc khai hoang đến những miền đất xa xôi. Hạt Chia được dùng như một loại lương thực chính của thổ dân Aztec. Các nhà biên niên sử đã xếp loại hạt là nguồn lương thực quan trọng thứ ba trong nền văn hóa Aztec, chỉ sau ngô và đậu, và trước rau rền. Hạt Chia là có tên khoa học là Salvia hispanica, một loài thực vật cùng họ với các loại thảo mộc dùng làm gia vị như bạc hà, húng quế. Loài cây này có nguồn gốc từ Mexico, là thực phẩm truyền thống lâu đời của vùng Trung và Nam châu Mỹ. Cây Chia là loài cây thân thảo, có thể cao tới 1, 75m, tương đương chiều cao của người trưởng thành. Lá mọc đối xứng, với chiều dài khoảng 4-8cm, rộng 3-5cm. Hoa của cây nhỏ có màu tím hoặc trắng, mọc thành cụm, có màu tím hoặc trắng. Sau khi hoa tàn sẽ hình thành nên hạt Chia có hai màu sắc chính là đen và trắng. Hạt có hình bầu dục giống hạt é và có kích thước từ 1mm – 2mm. - Hạt chia trắng: Loại hạt này được sinh ra từ hoa có màu trắng. Hạt chia trắng có mùi vị dịu nhẹ và làm trung hòa hương vị khi thưởng thức. - Hạt chia đen: Màu đen của hạt chia đen được tạo ra từ loài hoa có màu tím. Hạt chia đen sẽ mang lại cho người dùng một hương vị đậm đà và ấn tượng hơn. Hạt chia có phải là hạt é không? Nhiều người tự mặc định rằng hạt Chia chính là hạt é, chẳng qua chúng có kích thước khác nhau nên mới Chia thành hai loại. Thực chất nếu đặt hai loại hạt này cạnh nhau bạn sẽ nhận ra những điểm khác biệt. Về nguồn gốc: Thực chất hạt é được thu hoạch từ loại cây hết sức quen thuộc và được trồng phổ biến ở Việt Nam – cây húng quế. Trong khi đó cây Chia hiện nay vẫn chưa được trồng ở nước ta (nếu có thì rất ít) do khí hậu nóng ẩm của chúng ta không thích hợp để loài cây này sinh sôi và phát triển. Về màu sắc: Trong khi hạt é chỉ có duy nhất một màu đen đồng nhất, vỏ ngoài của hạt dạng lì và hơi bóng thì hạt chia có tới bốn màu là đen, trắng, nâu, xám, màu không đồng nhất. Bề mặt của hạt chia sáng bóng như có lớp dầu bao phủ và khoác lên mình những đường vân đặc trưng. Về kích thước: Mặc dù hai loại hạt này đều có kích thước khá bé, khi nhìn thoáng qua tưởng rằng chúng bằng nhau nhưng thực chất hạt chia chỉ bằng bằng khoảng ½ hạt é. Về dinh dưỡng: Nhìn chung, hạt chia và hạt é đều mang trong mình nguồn dinh dưỡng dồi dào. Tuy nhiên các nhà khoa học chỉ ra hạt chia có nhiều dững chất hơn hạt é. Trong khi hạt é chất xơ và carbohydrate thì hạt chia lại giàu omega-3 và protein hơn. Khi ngâm trong nước: Hạt chia khi ngâm trong nước nóng sẽ kết dính lại với nhau tạo thành hỗn hợp đặc sệt giống như trứng ếch. Hạt é cũng tạo hỗn hợp dạng gel giống hạt chia nhưng không có sự kết dính chặt chẽ bằng và xung quanh chúng có màng gel màu trắng đục khiến hạt é như hạt đu đủ chín. Về mùi vị: Tuy hai loại hạt này không có mùi vị gì đặc biệt. Nhưng khi ăn một lượng đủ lớn ta nhận ra hạt é có mùi vị "ngai ngái" hơn, còn hạt chia thì gần như không có mùi gì đặc biệt. Giá trị dinh dưỡng của hạt chia Ăn một muỗng 28g hạt chia mỗi ngày sẽ cung cấp 18% nhu cầu canxi hàng ngày, 27% phosphor, 30% mangan và một lượng nhỏ kali và đồng. Ngoài ra, hạt chia còn cung cấp nhiều omega-3, canxi, phosphor và chất xơ hơn hạt lanh. Mang lại nguồn chất xơ dồi dào Đây là một trong những nguồn cung cấp chất xơ dồi dào cho cơ thể, cứ mỗi 2 thìa cà phê hạt chia đã cung cấp đến 9, 6 gram chất xơ, ứng với 38% nhu cầu hàng ngày của cơ thể. Theo thống kê của các chuyên gia dinh dưỡng, 100 gram hạt chia cung cấp lượng chất xơ cao gấp 1, 6 lần lúa mạch; 2, 3 lần yến mạch và 8, 3 lần so với ngô. Cung cấp lượng protein cao Hạt chia cung cấp hàm lượng protein khá cao tương tự như hạt chùm ngây. Đặc biệt, đây là loại hạt rất cần thiết để bổ sung nguồn protein thay thế cho các nguồn protein từ thịt, trứng, cá, hay sữa.. dành người ăn chay trường và ăn kiêng. Bổ sung Omega-3 Hạt chia ẩn chứa hàm lượng omega – 3 cao hơn hẳn các loại cá mà chúng ta vẫn thường dùng. Dưỡng chất này từ lâu được chứng minh rất tốt cho hoạt động của não bộ và tim mạch. Trong một cuộc khảo sát diễn ra khoảng một tuần, người ta cho những người tham gia tiêu thụ khoảng 25 gram hạt chia mỗi ngày. Kết quả cơ thể họ đã tăng một lương omega – 3 đáng kể. Cung cấp Vitamin B1 và vitamin B3 Mỗi hai thìa cà phê hạt chia sẽ cung cấp 12% hàm lượng vitamin B1 và vitamin B3 cần thiết mỗi ngày. Hai thành phần này đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa các chất dinh dưỡng cần thiết thành năng lượng cho hoạt động sống của con người, trao đổi chất béo trong cơ thể và đảm bảo hệ thần kinh hoạt động ổn định. Giàu chất chống oxy hóa Có thể bạn chưa biết, hạt chia giàu chất chống oxy hóa, rất tốt cho người lớn tuổi và đặc biệt là phụ nữ. Các chất chống oxy hóa trong chia ức chế tác động của các gốc tự do hình thành các bệnh và gây lão hóa sớm. Ngoài ra trong hạt chia còn chứa hoạt chất selenium hoạt động như chất chống oxy hóa và giúp cơ thể chúng ta hấp thu vitamin E tốt hơn. Tác dụng của hạt chia đối với sức khoẻ Ngăn ngừa béo phì, hỗ trợ giảm cân Hạt chia có khả năng hấp thụ nước gấp 16 lần so với trọng lượng của chúng. Vì vậy trước mỗi bữa ăn bạn nên uống một ly hạt chia để giảm cảm giác thèm ăn, làm chậm quá trình chuyển hóa chất dinh dưỡng có trong thức ăn và hấp thụ vào cơ thể, tăng cảm giác no lâu. Hơn nữa, hạt chia còn thúc đẩy quá trình đốt cháy mỡ thừa trong cơ thể và ngăn ngừa béo phì hiệu quả. Tuy nhiên đây không phải thần dược của quá trình giảm cân, nhiều nghiên cứu chỉ ra phương pháp giảm cân bằng hạt chia không có tác dụng lâu dài đến cơ thể. Vì vậy để giảm cân lành mạnh, bạn cần kết hợp hạt chia với các loại thực phẩm khác một cách hợp lý, đồng thời có chế độ tập luyện thích hợp. Giảm lượng đường trong máu Khi ngâm trong nước ấm, hạt chia mang tính chất "như một axit" hút nước rất mạnh, hình thành lớp gel mềm do chất xơ hòa tan. Chính lớp gel này làm giảm quá trình hấp thụ glucose trong dạ dày khiến trị số glycemic index thấp đi. Ngoài ra, hạt chia còn giúp tăng độ nhạy của insulin, làm giảm lượng đường trong máu. Từ đó giúp cho cơ thể hoàn toàn có khả năng ngăn ngừa bệnh tiểu đường tuýp 2, trở thành thực phẩm tốt cho những ai mắc bệnh tiểu đường và ngăn chặn các biến chứng của căn bệnh này. Các bác sĩ khuyến cáo người bệnh tiểu đường nên dùng trong quá trình điều trị. Kể cả những người chưa mắc bệnh, chỉ cần tối đa 15g mỗi ngày, chúng ta cũng thể phòng ngừa nguy cơ mắc bệnh này. Hỗ trợ điều trị tình trạng viêm túi thừa Tuy nguyên nhân gây viêm túi thừa vẫn chưa được xác định rõ, nhưng các bác sĩ chỉ ra tình trạng này liên quan đến chế độ ăn thiếu chất xơ. Một nghiên cứu chỉ ra, chỉ cần tiêu thụ 10g hạt chia mỗi ngày có thể giúp giảm đáng kể hàm lượng cholesterol "xấu" trong cơ thể. Một chế độ ăn giàu chất xơ có chứa hạt chia giúp ruột già tăng cường hấp thụ nước làm giảm tần suất những cơn đau quặn do tình trạng viêm túi thừa gây lên và giúp quá trình đi ngoài dễ dàng hơn, ngăn ngừa tình trạng viêm nhiễm ở ruột già. Hỗ trợ tiêu hóa Hạt chia tự nhiên chứa 37% hàm lượng chất xơ với 20% chất xơ hòa tàn và 80% chất xơ không hòa tan. Lượng chất xơ hòa tan có tác dụng hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động khỏe mạnh. Chính vì hàm lượng chất xơ dồi dào nên nó có công dụng hỗ trợ tiêu hóa giúp dạ dày dễ hấp thu và chuyển hóa thức ăn thành năng lượng và phát triển các lợi khuẩn trong ruột, loại bỏ các cholesterol bị dính lại ở thành ruột, lọc các chất độc trong cơ thể một cách tự nhiên. Hạt chia hỗ trợ đường ruột làm việc hiệu quả, giảm các nguy cơ mắc các bệnh về đường ruột và tiêu hóa, phòng ngừa táo bón, ung thư ruột già. Bên cạnh đó, chất xơ hòa tan trong hạt chia dễ dung nạp hơn đối với những người bị hội chứng ruột kích thích IBS. Phòng ngừa loãng xương, giúp xương chắc khoẻ Loãng xương là căn bệnh thường gặp ở những người lớn tuổi do lượng hormon estrogen ít đi, khiến việc điều tiết canxi trong máu hạn chế. Bên cạnh đó, canxi và magie là hai nguyên tố rất cần thiết cho những người đang nuôi con bằng sữa mẹ và trẻ em. Thiếu các nguyên tố này, xương sẽ trở nên xốp, mô liên kết bị biến đổi dẫn đến nguy cơ trẻ bị còi xương. Người trưởng thành cơ bắp dễ bị đau nhức, kèm theo các triệu chứng rối loạn nhịp tim và huyết áp. Canxi là thành phần thường thấy trong sữa nhưng lượng canxi có trong hạt chia cũng có thể sánh ngang với thức uống này. Hạt chia còn chứa nhiều hợp chất tốt cho xương như kẽm, magie, photpho, canxi.. Với những người bị dị ứng với sữa hoặc ăn chay có thể thay thế bằng hạt chia để bù đắp lượng canxi thiếu hụt và giúp cơ thể tăng cường hấp thụ vitamin D. Hạt chia giúp cải thiện sức khoẻ của xương với người già, tăng cường cơ bắp với các thanh thiếu niên và phát triển chiều cao. Theo thống kê, 100g hạt chia chứa 631mg canxi chiếm khoảng 63% nhu cầu canxi hàng ngày của cơ thể. Cải thiện hệ tim mạch Hàm lượng Cholesterol xấu (LDL) cao là một trong những tác nhân gây ra các bệnh tim mạch nhồi máu cơ tim, tim đập nhanh, cao huyết áp.. và các biến chứng liên quan. Omega 3 là hoạt chất có tác dụng to lớn giúp cơ thể lượng Cholesterol tốt và giảm lượng Cholesterol xấu, ngăn chặn chứng xơ vữa động mạch, đột quỵ và các cơn đau tim. Đây là một phương thuốc tự nhiên an toàn và hữu hiệu được nhiều chuyên gia khuyên dùng cho những người có lượng Cholesterol trong máu tăng cao. Tuy nhiên, chế độ ăn uống thường ngày không cung cấp đủ thành phần này. Hạt Chia có hàm lượng lớn Omega 3 ALA chiếm tới 20%. Nên việc bổ sung thực phẩm nguyên hạt này trong khẩu phần ăn sẽ giúp cơ thể giảm lương cholesterol và tăng cường sức khoẻ hệ cơ tim. Theo nghiên cứu, chỉ cần tiêu thụ 10g hạt mỗi ngày sẽ giúp giảm lượng cholesterol trong cơ thể. Hạt chia kỵ với gì? Thuốc huyết áp: Hạt chia có tác dụng giảm huyết áp với những người huyết áp cao. Tuy nhiên nếu kết hợp loại hạt này với thuốc điều trị huyết áp sẽ mang lại con dao hai lưỡi với cơ thể. Hạt chia có thể tăng cường hoạt động của thuốc điều trị huyết áp, gây nên tình trạng hạ huyết áp hoặc huyết áp thấp, làm ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn. Thuốc điều trị tiểu đường: Như đã nói ở trên, hạt chia giúp giảm lượng đường trong máu, giúp điều trị bệnh tiểu đường. Nhưng khi kết hợp điều trị cùng thuốc tiểu đường cần điều chỉnh sao cho phù hợp để ngăn chặn tình trạng sụt giảm lượng đường trong máu. Hạt chia có tác hại gì không? Mặc dù hạt chia mang lại lợi ích rất lớn cho cơ thể và hoàn toàn vô hại. Tuy nhiên khi chúng ta lạm dụng hạt chia, sử dụng hạt chia không đúng cách như: Tiêu thụ quá nhiều hạt chia cùng một lúc, ăn hạt chia khô sau đó mới uống nước hoặc ngâm hạt chia chưa đủ thời gian quy định sẽ ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ: Vấn đề tiêu hóa "Cái gì nhiều quá cũng không tốt." Tuy hạt chia là một nguồn cung cấp chất xơ rất lớn nhưng khi cơ thể nạp quá nhiều chất xơ, bạn sẽ phải đối mặt với các vấn đề như đau bụng, đầy hơi, khó chịu, táo bón hoặc tiêu chảy. Với những người đang mắc các bệnh như viêm ruột, viêm loét đại tràng hoặc bệnh viêm ruột IBD thì các tình trạng trên càng trở nên nghiêm trọng hơn, thậm chí, họ có thể bị ngất xỉu hoặc mất nước do vã quá nhiều mồ hôi Để hạn chế những tình huống như trên, các bạn nên tuân thủ nghiêm việc ngâm hạt chia trong nước ít nhất 5 - 10 phút trước khi sử dụng. Gây huyết áp thấp: Hạt Chia mang lại nguồn Omega-3 dồi dào rất tốt cho sức khoẻ nhưng sẽ phản tác dụng sử dụng quá mức quy định. Omega 3 sẽ khiến máu của bạn bị loãng khiến áp lực đẩy do sự tuần hoàn của máu trong các mạch giảm, điều này khá nguy hiểm nếu bạn mắc bệnh huyết áp thấp hoặc có tiền sử máu khó đông, với những người mới phẫu thuật xong. Làm tăng nguy cơ gây ung thư tuyến tiền liệt Các nghiên cứu xem xét thấy Omega 3 liên quan đến căn bệnh ung thư tuyến tiền liệt và những người có nồng độ Omega 3 trong máu cao có nguy cơ mắc căn bệnh này hơn những người có nồng độ Omega 3 thấp. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu mới chỉ "xem xét" chứ không tính đến các yếu tố khác. Chính vì vậy, tác hại này của hạt chia vẫn cần phải có thời gian để tìm hiểu sâu hơn trước khi đưa ra những kết luận cụ thể. Vấn đề dị ứng: Mặc dù tình trạng này rất hiếm xảy ra, nhưng dị ứng hạt chia có thể gây các vấn đề khá nghiêm trọng cho sức khoẻ bao gồm phát ban, nôn mửa, ngứa môi, lưỡi, tiêu chảy, nghiêm trọng hơn, chúng có thể gây nên sốc phản vệ, đe dọa tới tính mạng của bạn. Dù khó có thể xảy ra nhưng để luôn đảm bảo an toàn cho bản thân, bạn vẫn nên cẩn thận dùng thử một chút trước khi muốn sử dụng loại hạt này lâu dài. Sử dụng sao cho phù hợp? Đối với trẻ em: Do hệ tiêu hóa cũng như các cơ quan chức năng khác của trẻ chưa phát triển toàn diện nên chỉ có thể sử dụng 10g/ngày là đủ. Đối với người trưởng thành: Nếu sử dụng với mục đích bổ sung chất dinh dưỡng thiết yếu chỉ cần dùng 15g/ngày Đối với phụ nữ mang thai: Khi mang thai, các bà mẹ thường mắc chững táo bón nên chỉ cần 10g/ngày. Đối với vận động viên (Gym, bơi lội, chạy bộ) : Các chuyên gia khuyên dùng 20g mỗi ngày, mỗi lần dùng 10g để bổ sung các chất dinh dưỡng cần thiết. Đây là thắc mắc chung của nhiều người bởi ai cũng muốn sử dụng sản phẩm tốt nhất để bảo vệ cơ thể cho mình và gia đình. Giá thành của hạt chia trắng cao hơn hạt chia đen do hạt chia trắng khó trồng hơn và ít có trên thị thị trường. Các chuyên gia dinh dưỡng chỉ ra thành phần dinh dưỡng của hạt chia trắng và hạt chia đen đều ngang bằng nhau. Vì vậy dùng hạt chia trắng hay hạt chia đen đều tốt cho sức khỏe chúng ta. Những món ngon mà đầy bổ dưỡng Kẹo mạch nha Bánh cookie hạt Chia Mứt dâu tây hạt chia Sinh tố smoothie với hạt chia Pudding hạt chia Bánh muffin Hạt chia và yến mạch Uống đơn giản Hạt chia trộn salad Ngoài ra còn rất nhiều món ngon với hạt chia như sữa chua hạt chia, thịt nướng hạt chia, trứng chiên hạt chia, cháo hạt chia..
