Đột quỵ là gì? Đột quỵ hay tai biến mạch máu não là khi mạch máu nuôi não bị tắc hay bị vỡ làm cho não không tiếp nhận đủ lượng oxy. Đây là tình trạng não bộ bị tổn thương nghiêm trọng do quá trình cấp máu não bị gián đoạn hoặc giảm đáng kể khiến não bộ bị thiếu oxy, không đủ dinh dưỡng để nuôi các tế bào. Trong vòng vài phút nếu không được cung cấp đủ máu các tế bào não sẽ bắt đầu chết. Khi đó, một phần não của chúng ta sẽ bị chết đi và gây tổn thương cho não. Đột quỵ là một trong những nguyên nhân gây tử vong cao nhất thế giới và sẽ gây ra một số di chứng vĩnh viễn cho bệnh nhân. Do đó, người bị đột quỵ cần được cấp cứu ngay lập tức hay còn gọi là "thời gian vàng", thời gian kéo dài càng lâu, số lượng tế bào não chết càng nhiều sẽ ảnh hưởng lớn tới khả năng vận động và tư duy của cơ thể, thậm chí là tử vong. Hầu hết những người sống sót sau cơn đột quỵ đều có sức khỏe suy yếu hoặc mắc các di chứng như: Tê liệt hoặc cử động yếu một phần cơ thể, mất ngôn ngữ, rối loạn cảm xúc, thị giác suy giảm.. Những ai có thể mắc đột quỵ? Có rất nhiều yếu tố có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ, bao gồm: Lối sống, Tiền sử bệnh.. Tất cả mọi người đều có nguy cơ bị mắc đột quỵ, bệnh có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi. Bạn có thể hạn chế khả năng mắc bệnh bằng cách giảm thiểu các yếu tố nguy cơ gây ra đột quỵ. Nguyên nhân Có hai nguyên nhân chính dẫn đến đột quỵ: Đó là động mạch bị tắc nghẽn và rỉ hoặc vỡ mạch máu. Các triệu chứng đột quỵ? Trong thời gian gần đây sô người bị mắc bệnh đột quỵ ngày một gia tăng, không phân biệt lứa tuổi, đặc biệt xảy ra ở lứa tuổi còn rất nhỏ. Với người bị đột quỵ nếu không phát hiện và chữa trị kịp thời sẽ dẫn đến những hậu quả khó lường và có nguy cơ cao dẫn đến tử vong. Sau đây là một số dấu hiệu nhận biết người bị bệnh đột quỵ, nên đến gặp bác sĩ hoặc gọi cấp cứu nếu bạn có một trong các triệu chứng đột quỵ sau: Dấu hiệu ở thị lực: Thị lực giảm, nhìn mờ dần cả hai mắt hoặc một mắt Dấu hiệu ở mặt: Mặt có biểu hiện thiếu cân xứng, miệng méo, nhân trung hơi lệch qua một bên so với bình thường, nếp mũi má bên yếu bị rũ xuống. Đặc biệt khi người bệnh nói hoặc cười thì sẽ thấy rõ dấu hiệu méo miệng và thiếu cân xứng trên mặt. Dấu hiệu yếu tay hoặc chân: Khi xảy ra đột quỵ, một triệu chứng hay gặp là một bên cánh tay hoặc chân (hoặc cả hai) đột ngột yếu đi, tê bì. Cảm giác của người bị đột quỵ là tay bị tê mỏi, khó cử động, khó thao tác, không nhấc chân lên được. Bạn có thể kiểm tra bằng cách mở rộng cả hai cánh tay trong 10 giây. Nếu một cánh tay bị rơi xuống thì có thể là chỉ báo yếu cơ - một dấu hiệu của bệnh. Dấu hiệu qua giọng nói: Người bị đột quỵ có thể gặp triệu chứng khó nói hoặc nói ngọng bất thường, môi lưỡi bị tê cứng, miệng mở khó, phải gắng sức thì mới nói. Hãy tự kiểm tra bằng cách lặp đi lặp lại một cụm từ. Bạn có bị nói líu, dùng từ sai hoặc không thể nói? Nếu điều này xảy ra thì nhiều khả năng bạn bị đột quỵ. Dấu hiệu qua nhận thức: Người bệnh có biểu hiện rối loạn trí nhớ, không nhận thức được, mắt mờ, tai ù không nghe rõ. Dấu hiệu ở thần kinh: Người bệnh cảm thấy nhức đầu dữ dội. Đây là triệu chứng nặng và khá phổ biến của bệnh đột quỵ, nhất là người bệnh có tiền sử bị đau nửa đầu. Khó thở hoặc tim đập nhanh: Một nghiên cứu về những khác biệt giới trong đột quỵ cho thấy phụ nữ dễ bị các triệu chứng khó thở hoặc tim đập nhanh khi đột quỵ. Các dấu hiệu khác: Đột ngột bị tê, có cảm giác châm chích, yếu hoặc không thể cử động mặt, tay hoặc chân, đặc biệt khi chỉ xảy ra ở một bên cơ thể Thay đổi thị lực đột ngột Không thể nói hoặc khó nói Đột ngột lú lẫn hoặc gặp vấn đề trong việc hiểu những câu đơn giản Đột ngột gặp vấn đề trong việc đi lại hoặc giữ thăng bằng Đau đầu dữ dội khác với những cơn đau đầu trước đây Có dấu hiệu của thiếu máu não thoáng qua hoặc tai biến, ngay cả khi các triệu chứng đã biến mất Đang uống aspirin hoặc các thuốc chống đông máu khác và bạn thấy dấu hiệu của chảy máu Nuốt sặc do thức ăn rớt vào khí quản Có triệu chứng của huyết khối tĩnh mạch sâu gồm: Đỏ, nóng và đau một vùng cụ thể trên cánh tay hoặc chân Bị loét do tỳ đè Thấy cánh tay hoặc chân bị ảnh hưởng ngày càng cứng hơn và bạn không thể duỗi thẳng nó ra được (co cứng) Có dấu hiệu của nhiễm trùng tiểu, bao gồm sốt, tiểu đau, tiểu ra máu và đau thắt lưng Gặp vấn đề trong việc giữ thăng bằng. Ngoài ra, khi nghi ngờ một người có khả năng sẽ bị đột quỵ, bạn nên hỏi và quan sát những hành động sau của họ để hỗ trợ và đưa họ đến bác sĩ kịp thời: Khi mỉm cười, một bên mặt bị xệ Gặp trục trặc trong việc duỗi và giơ tay Nói chuyện không rõ ràng, bị líu lưỡi hay bị ngọng. Các bước cơ bản sơ cứu đột quỵ: Bước 1: Giữ nguyên tư thế bệnh nhân, không được di chuyển vì sẽ gây đứt mạch máu não, nới lỏng quần áo, quạt và giữ cho không khí thoáng mát. Bước 2: Nếu bệnh nhân có biểu hiện nôn hãy nghiêng đầu họ sang 1 bên, hút hết đờm họng trong miệng tránh để bệnh nhân bị sặc. Bước 3: Trấn an bệnh nhân, theo dõi nhịp thở và huyết áp. Bước 4: Nếu bệnh nhân ngưng thở cần thao tác ép tim, hô hấp nhân tạo cho bệnh nhân hồi tỉnh rồi gọi ngay cấp cứu. Có thể nói 3 giờ đầu tiên sau đột quỵ được xem là "thời gian vàng" do lúc này các dấu hiệu của bệnh vừa mới xuất hiện, khả năng hồi phục rất cao. Sau 3 giờ, nơi vùng não xảy ra tai biến và mô não cận kề vùng tai biến sẽ bị hư hại, khó phục hồi. Khi nhận thấy có những dấu hiệu này thì nên đưa bệnh nhân cấp cứu ngay. Tóm lại, đột quỵ là một căn bệnh nguy hiểm, ảnh hưởng đến tính mạng con người. Vì thế, chúng ta cần phải có lối sống lành mạnh, không hút thuốc hay "chơi đồ" để bị mắc đột quỵ.
