Đọc hiểu: Tiếng hát con tàu - Chế Lan Viên

Đọc đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi:

Ơi kháng chiến! Mười năm qua như ngọn lửa

Nghìn năm sau, còn đủ sức soi đường

Con đã đi nhưng con cần vượt nữa

Cho con về gặp lại mẹ yêu thương

Con gặp lại nhân dân như nai về suối cũ

Cỏ đón giêng hai, chim én gặp mùa

Như đứa trẻ thơ đói lòng gặp sữa

Chiếc nôi ngừng bỗng gặp cánh tay đưa

Con nhớ anh con, người anh du kích

Chiếc áo nâu anh mặc đêm công đồn

Chiếc áo nâu suốt một đời vá rách

Đêm cuối cùng anh cởi lại cho con

Con nhớ em con, thằng em liên lạc

Rừng thưa em băng, rừng rậm em chờ

Sáng bản Na, chiều em qua bản Bắc

Mười năm tròn! Chưa mất một phong thư​

(Trích "tiếng hát con tàu" – Chế Lan Viên)​

​

​

Câu 1. Xác định thể thơ được sử dụng trong đoạn thơ trên.

Câu 2. Từ "con" trong đoạn thơ chỉ ai? Việc sử dụng đại từ này có ý nghĩa gì?

Câu 3. Tìm và ghi lại 1 phép tu từ so sánh trong đoạn thơ. Phân tích hiệu quả của phép tu từ so sánh ấy.

Câu 4. Hình ảnh nào thể hiện sự đón chào, gắn bó của nhân dân với người chiến sĩ?

Câu 5. Câu thơ: "Chiếc áo nâu suốt một đời vá rách" gợi cho em suy nghĩ gì về người anh du kích?

Câu 6. Em hiểu gì về công việc của "thằng em liên lạc" qua ba câu thơ miêu tả?

Câu 7. Nêu cảm nhận ngắn gọn về tình cảm giữa người chiến sĩ với nhân dân được thể hiện trong đoạn thơ.

Câu 8. Em học được bài học gì từ tình cảm giữa người chiến sĩ và đồng đội, nhân dân trong kháng chiến?

Gợi ý:

Câu 1.

Thể thơ được sử dụng trong đoạn thơ trên là:

=> Thơ tự do.

Đặc điểm: Không bị bó buộc về số câu, số chữ, vần điệu.

Câu 2.

Từ "con" chỉ ai? Ý nghĩa?

=> "Con" là cách xưng hô của người chiến sĩ cách mạng – cũng là cái tôi trữ tình – khi nói với mẹ, với nhân dân, đất nước.

=> Cách xưng hô này thể hiện sự gần gũi, tình cảm yêu thương, gắn bó máu thịt giữa người lính với nhân dân và quê hương.

Câu 3.

- Tìm phép so sánh:

"Con gặp lại nhân dân như nai về suối cũ"

"Như đứa trẻ thơ đói lòng gặp sữa"

- Hiệu quả:

+ Nội dung: Thể hiện niềm hạnh phúc, khát khao và sự gắn bó sâu sắc giữa người lính với nhân dân.

+ Nghệ thuật: Tăng tính gợi hình, gợi cảm, giá trị biểu đạt cho câu thơ

Câu 4.

Hình ảnh thể hiện sự đón chào của nhân dân:

"Cỏ đón giêng hai, chim én gặp mùa"

Hình ảnh thiên nhiên sống động → cho thấy sự thân thuộc, ấm áp và tình yêu thương vô bờ của nhân dân dành cho người lính.

Câu 5.

Chiếc áo nâu "suốt một đời vá rách" gợi suy nghĩ gì?

=> Gợi sự gian khổ, nghèo khó nhưng kiên cường, bền bỉ của người anh du kích.

Dù nghèo, anh vẫn nhường áo cho đồng đội, thể hiện tình đồng chí cao đẹp.

Câu 6.

Hiểu gì về công việc người em liên lạc?

=> Công việc nguy hiểm, vất vả: Đi lại giữa rừng rậm, băng qua nhiều bản làng, ngày nào cũng đưa tin.

=> Tinh thần trách nhiệm, dũng cảm, không để mất một bức thư nào suốt 10 năm.

Câu 7.

Tình cảm giữa người lính và nhân dân:

=> Là tình thân ruột thịt, thiêng liêng, gắn bó sâu nặng như con với mẹ, nai với suối, trẻ thơ với sữa.

=> Đó là cội nguồn sức mạnh tinh thần trong kháng chiến.

Câu 8.

Bài học từ tình cảm giữa người chiến sĩ và nhân dân:

=> Biết trân trọng sự gắn bó, đoàn kết trong cộng đồng

=> Biết sống yêu thương, đùm bọc, sẻ chia, nhất là trong gian khó.