Đọc hiểu đoạn trích: Những ngôi sao mang hình quang gánh - Nguyễn Phan Quế Mai

Đọc đoạn trích và trả lời câu hỏi:

(1) Họ gánh về cho tôi mùa ổi mùa xoài mùa mận

Mùa sen mùa cầm trên vại

Cả nắng ban mai cả hoảng hồn tìm

Ngày đi rưng rưng đôi dép lê

(2) Tôi mua được mùa ổi mùa sen bằng đồng bạc lê

Đồng bạc lặng lẽ

Thám đảm sương đêm thấm đẫm mồ hồi

Sau lưng họ đồng làng mồ côi hun hút gió

Vòng tay ngỏ Lời ru con căng sữa

(3) Họ gánh về cổng tôi bao mùa trinh nguyên, những mùa tôi sẽ quên nếu thiếu họ

Hương nhãn Hưng Yên vừa vào mùa, sen Tây Hồ vừa nó, cốm làng

Vòng vừa trăn trở những hạt xanh

Họ gánh tặng tôi ngọn gió mát lành đồng quê

Nơi mẹ và con và chống họ đừng chờ [..]

(4) Những ngôi sao của tôi

Gánh trên vai mình hẩm hiu số phận

Vô danh giữa đời thường

Dẫu đôi lúc đặt vào mắt tôi bao tia nhìn mang hình dấu hỏi

(Trích Những ngôi sao mang hình quang gánh, Nguyễn Phan Quế Mai)

Câu 1. Xác định thể thơ của văn bản trên.

- Văn bản trên viết theo thể thơ tự do.

Câu 2. Tìm các từ láy ở khổ thơ (2).

- Các từ láy ở khổ thơ (2) : Lặng lẽ, thấm đẫm, hun hút.

Câu 3. Giải thích nghĩa của từ "rưng rưng" trong dòng thơ: "Ngày đi rưng rưng đôi dép lê".

- "Rưng rưng" : Tâm trạng xúc động mãnh liệt như muốn khóc.

Câu 4. Hình ảnh "những ngôi sao" "trong khổ thơ cuối chỉ ai?

-" Những ngôi sao "chỉ những người bán hàng rong.

Câu 5. Em hiểu thế nào về câu thơ:" Họ gánh tặng tôi ngọn gió mát lành đồng quê "?

- Câu thơ:" Họ gánh tặng tôi ngọn gió mát lành đồng quê "là cách nói ý nhị, chỉ những gang hàng rong như những ngọn gió mát lành của quê hương, mang theo hương đồng gió nội, đến với những thực khách yêu quê, xa quê ở chốn phồn hoa phố thị. Những gánh hàng đó không chỉ chở những sản vật của quê hương mà hơn cả là nét đẹp của quê nhà.

- Câu thơ mang lại hình dung về cảm nhận của tác giả về những kỉ niệm tuổi thơ gắn bó với những gánh hàng rong quen thuộc, gửi gắm thái độ nâng niu, trân trọng của nhà thơ với những cô bán hàng rong, trân trọng nét đẹp bình dị của quê hương.

Câu 6. Xác định và nêu hiệu quả của biện pháp tu từ trong khổ thơ (1).

- Điệp ngữ:" Mùa "(5 lần) kết hợp liệt kê: Mùa ổi, mùa xoài, mùa mận, mùa sen, mùa cốm; nắng mai, hoàng hôn tím

- Tác dụng:

+ Điệp từ kết hợp liệt kê tạo nhịp điệu, tạo ra âm hưởng nhịp nhàng cho đoạn thơ.

+ Biện pháp tu từ điệp còn đem lại dấu ấn dư ba trong lòng người đọc về những kỉ niệm xưa cũ, liệt kê vừa gây ấn tượng và cảm xúc trong lòng người đọc, vừa diễn đạt đầy đủ, trọn vẹn hơn những vẻ đẹp trong gánh hàng rong ở quê nhà, đó là những thức quà quê bình dị mà đa dạng, phong phú, đủ mùi vị quê hương mà người gánh hàng rong mang theo.

- > Qua đó bày tỏ tình cảm gắn bó của tác giả với những kỉ niệm tuổi thơ, những kỉ niệm giúp tác giả luôn nhớ về quê hương của mình.

Câu 7. Khổ thơ (4) thể hiện suy nghĩ, trăn trở gì của tác giả về thân phận của những người gánh hàng rong?

- Khổ thơ cuối:

" Những ngôi sao của tôi

Gánh trên vai mình hẩm hiu số phận

Vô danh giữa đời thường

Dẫu đôi lúc đặt vào mắt tôi bao tia nhìn mang hình dấu hỏi "

- > là những suy nghĩ, trăn trở của tác giả về thân phận con người:

- Những người gánh hàng rong là những con người nhỏ bé phải vất vả mưu sinh, lo lắng cho cuộc sống thường ngày. Họ gánh trên vai mình không chỉ những gánh hàng trĩu nặng mà cả cuộc đời, số phận hẩm hiu.

- Dù là những người vô danh mang đến niềm vui, hạnh phúc cho mọi người nhưng liệu có ai quan tâm đến họ? Đó chính là" tia nhìn mang hình dấu hỏi"thể hiện những băn khoăn trăn trở của một trái tim giàu lòng trắc ẩn, của một người có tấm lòng thương cảm, xót xa.

=> Tác giả tự đặt dấu hỏi cho mình về thân phận người nghèo khó trong xã hội. Từ đó nhắn nhủ: Đồng cảm, sẻ chia, xót xa, thương cảm với những khó khăn, nhọc nhằn của những người nghèo khó trong xã hội.

Câu 8. Từ nội dung ngữ liệu đọc hiểu, hãy viết đoạn văn khoảng 150 chữ trình bày suy nghĩ của em về ý nghĩa của sự thấu hiểu trong cuộc sống.

Sự thấu hiểu đóng vai trò vô cùng quan trọng trong cuộc sống. Nó là chìa khóa giúp con người kết nối với nhau, tạo dựng những mối quan hệ bền chặt và xây dựng một xã hội tốt đẹp hơn. Thấu hiểu là khả năng đặt mình vào vị trí của người khác, nhìn nhận vấn đề từ góc độ của họ, từ đó cảm nhận được suy nghĩ, cảm xúc và nhu cầu của họ. Khi ta thấu hiểu người khác, ta sẽ dễ dàng tạo dựng sự đồng cảm, chia sẻ và hỗ trợ họ. Sự thấu hiểu mang lại nhiều lợi ích cho cuộc sống. Thứ nhất, thấu hiểu giúp giải quyết mâu thuẫn và xung đột. Khi ta hiểu được lý do hành động của người khác, ta sẽ dễ dàng tha thứ và bỏ qua những lỗi lầm của họ. Thứ hai, tăng cường sự gắn kết trong các mối quan hệ, khi ta thấu hiểu người khác, ta sẽ có thể giao tiếp hiệu quả hơn, xây dựng lòng tin và sự tôn trọng lẫn nhau. Thứ ba, tạo dựng một xã hội tốt đẹp hơn. Khi con người biết thấu hiểu nhau, họ sẽ có thể chung tay giải quyết những vấn đề chung của cộng đồng, tạo dựng một xã hội văn minh và nhân ái. Tuy nhiên, để thấu hiểu người khác không phải là điều dễ dàng. Nó đòi hỏi ta phải có sự kiên nhẫn, cởi mở và sẵn sàng học hỏi. Chúng ta cần dành thời gian để lắng nghe, quan sát và suy ngẫm về những hành động của người khác. Hãy tập luyện sự thấu hiểu mỗi ngày để xây dựng những mối quan hệ tốt đẹp và góp phần tạo dựng một xã hội nhân văn.