Đọc hiểu: Đất Nước - Nguyễn Khoa Điềm Đọc đoạn thơ sau: Em ơi em Đất Nước là máu xương của mình Phải biết gắn bó san sẻ Phải biết hóa thân cho dáng hình xứ sở Làm nên Đất Nước muôn đời.. (Trích "Đất nước" - Nguyễn Khoa Điềm, nguồn thivien.net) Trả lời câu hỏi: Câu 1: Đoạn trích được viết theo thể thơ nào? A. Thơ sáu chữ. B. Thơ sáu chữ biến thể. C. Thơ tự do. D. Thơ lục bát. Câu 2: Đối tượng trữ tình trong đoạn thơ là ai? A. Nhân vật nói, bộc lộ tình cảm. B. Nhân vật "em" C. Tác giả. D. Người dân của đất nước. Câu 3: Theo tác giả, Đất Nước là gì? A. Là máu xương của mình. B. Là Quốc gia, nơi bản thân sinh ra và lớn lên. C. Là một phần không thể thiếu của con người. D. Là nơi ta cần bảo vệ, sống yêu thương. Câu 4: Giải nghĩa từ "hóa thân" trong đoạn thơ: A. Biến thân mình thành hình thù, thể xác khác. B. Thay đổi bản thân. C. Cống hiến, đóng góp công sức bản thân. D. Chỉ đất nước giống như sinh mệnh của mình. Câu 5: Câu thơ nào nói rõ về trách nhiệm của mỗi người với đất nước: A. Câu 1, 2. B. Câu 2, 3. C. Câu 1, 4. D. Câu 2, 3, 4. Câu 6: Các biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn thơ: A. So sánh, điệp từ, ẩn dụ, liệt kê. B. So sánh, điệp từ, liệt kê. C. Điệp từ, ẩn dụ, liệt kê. D. So sánh, hoán dụ, liệt kê. Câu 7: Đoạn thơ thể hiện tình cảm gì của tác giả: A. Yêu quý, trân trọng đất nước. B. Biết ơn, trân quý đất nước. C. Căm thù quân giặc, quyết tâm bảo vệ đất nước. D. Trân quý và quyết tâm xây dựng đất nước. Câu 8: Nội dung khái quát của đoạn thơ là gì? A. Đoạn thơ là lời nhắn nhủ chân tình của tác giả với mọi người về trách nhiệm xây dựng đất nước. B. Đoạn thơ thể hiện tình yêu đất nước sâu nặng của tác giả. C. Đoạn thơ là lời tâm tình của tác giả về việc yêu quý, trân trọng đất nước. D. Đoạn thơ thể hiện giá trị to lớn của đất nước đối với mỗi con người. Câu 9: Vì sao từ "Đất Nước" lại được tác giả viết hoa? Câu 10: Nêu bức thông điệp mà nhà thơ gửi gắm đến bạn đọc. Gợi ý trả lời: Câu 1: C. Câu 2: B. Câu 3: A. Câu 4: C. Câu 5: B. Câu 6: A. Câu 7: D. Câu 8: A. Câu 9: Từ "Đất Nước" được viết hoa thể hiện thái độ của tác giả: Trân trọng, xem đất nước là cao quý, thiêng liêng, như một con người cụ thể chứ không trừu tượng, chung chung. Câu 10: Bức thông điệp mà nhà thơ gửi gắm đến bạn đọc: - Phải trân trọng, yêu quý đất nước. - Biết yêu thương, sẻ chia với mọi người xung quanh. - Có ý thức, trách nhiệm xây dựng đất nước.
Bàn về trách nhiệm của thế hệ trẻ với đất nước qua 4 câu thơ trên: Đừng hỏi Tổ quốc đã làm gì cho ta Mà cần hỏi ta đã làm gì cho Tổ quốc hôm nay Từ những câu thơ "Em ơi em, Đất Nước là máu xương của mình.." của nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm, trách nhiệm của thế hệ trẻ đối với đất nước trở nên rõ ràng và sâu sắc hơn. Đất nước không chỉ là một khái niệm xa xôi, mà là xương thịt, là máu huyết của mỗi người, nơi chứa đựng lịch sử, văn hóa và cội nguồn dân tộc. Thế hệ trẻ hôm nay phải ý thức về giá trị ấy, nhận ra rằng bản thân có vai trò thiết yếu trong việc bảo vệ và phát triển quê hương. Gắn bó và san sẻ không chỉ là yêu thương, mà còn là sự cống hiến sức lực và trí tuệ, học tập và lao động để đóng góp cho xã hội. Hóa thân cho "dáng hình xứ sở" nghĩa là tiếp nối những giá trị truyền thống, đồng thời sáng tạo, đổi mới để Việt Nam phát triển theo hướng hiện đại mà vẫn giữ gìn bản sắc. Chính sự kiên trì, lòng tự hào dân tộc và ý thức trách nhiệm sẽ giúp thế hệ trẻ xây dựng một đất nước giàu mạnh, góp phần vào việc làm nên "Đất Nước muôn đời".
