Đọc hiểu: Có những tuổi hai mươi như thế, Nguyễn Văn Khánh

Đọc hiểu: Có những tuổi hai mươi như thế, Nguyễn Văn Khánh​

Đọc bài thơ sau:

Có những tuổi hai mươi như thế

Có những tuổi hai mươi như thế

Từ giã bút nghiên, cầm súng lên đường

Các anh đi và đã đi mãi mãi

Không một lần về, ở lại chốn rừng xa..

Có những tuổi hai mươi như thế

Chưa một lần hôn, chưa nói tiếng yêu đầu

Ngày nhập ngũ, lời yêu chưa dám ngỏ

Trang nhật kí dài.. những nỗi nhớ bâng quơ.

Có những tuổi hai mươi như thế

Có sá gì đâu những trận chiến tuyến đầu

Trường Sơn nắng hay mưa đâu bận trí

Nhằm thẳng quân thù theo tiếng gọi non sông.

Có những tuổi hai mươi như thế

Nào có sá gì đâu những hạnh phúc riêng mình

Anh hiến trọn máu xương cho đất nước

Phơi phới tuyến đầu, sống trọn tuổi đôi mươi.

Có những tuổi hai mươi như thế

Dù biết ra đi nhưng có thể chẳng về

Những hạnh phúc riêng tư đành gác lại

Các anh chẳng về hồn cốt hóa núi sông.

(Nguyễn Văn Khánh)

Tác giả Nguyễn Văn Khánh sinh năm 1960, hiện sống tại Hưng Yên. Có thơ đăng trên các báo, tạp chí văn nghệ. Nhân dịp kỷ niệm 70 năm ngày Thương binh - Liệt sỹ, tác giả Nguyễn Văn Khánh gửi đến Báo điện tử Giáo dục Việt Nam bài thơ "Có những tuổi hai mươi như thế" Bài thơ là những dòng cảm xúc đầy xúc động về những mất mát trong chiến tranh, những con người đã hi sinh cả cuộc đời, cả tuổi thanh xuân để bảo vệ nền độc lập tự do cho dân tộc.​

​

Trả lời câu hỏi:

Câu 1: Xác định thể thơ của bài thơ trên.

Câu 2: Nhân vật trữ tình trong bài thơ trên là ai?

Câu 3: Theo bài thơ, những "tuổi hai mươi" trong bài thơ đã làm gì để bảo vệ Tổ quốc?

Câu 4: Theo anh/chị, hình ảnh "hồn cốt hóa núi sông" có ý nghĩa gì?

Câu 5: Bài thơ đã sử dụng biện pháp nghệ thuật nào để khắc họa hình ảnh những người lính trẻ?

Câu 6: Qua hình ảnh "Trường Sơn nắng hay mưa đâu bận trí", tác giả muốn nói lên điều gì về người lính?

Câu 7: Thông điệp chính của bài thơ là gì? Thông điệp đó có ý nghĩa gì với anh/chị?

Câu 8: Viết đoạn văn khoảng 200 chữ trình bày suy nghĩ của anh chị về vẻ đẹp người lính trong bài thơ trên.

Gợi ý đọc hiểu:​

Câu 1: Bài thơ sử dụng thể thơ tự do, không có quy định cố định về số lượng chữ trong mỗi câu hay cách ngắt nhịp.​

Câu 2: Nhân vật trữ tình trong bài thơ là những người lính trẻ – những người đã từ bỏ tuổi thanh xuân, lên đường chiến đấu vì Tổ quốc.​

Câu 3: Theo bài thơ, những "tuổi hai mươi" đã từ bỏ cuộc sống cá nhân, cầm súng lên đường, chiến đấu anh dũng trên các mặt trận, đặc biệt là tuyến đầu, không ngại hy sinh để bảo vệ Tổ quốc.​

Câu 4:​

- Hình ảnh "hồn cốt hóa núi sông" mang ý nghĩa tôn vinh sự hy sinh của những người lính, họ đã trở thành một phần của Tổ quốc, hồn cốt của họ hòa vào núi sông, đất nước, bất tử trong lòng dân tộc.

- Thể hiện niềm cảm phục, tự hào của tác giả về những người lính.

Câu 5:

- Bài thơ sử dụng biện pháp điệp ngữ qua cụm từ "có những tuổi hai mươi" ở đầu mỗi đoạn.

- Tác dụng: Tạo nhịp điệu đều đặn và gợi lên sự tiếc nuối, tự hào về những thanh xuân đã hy sinh vì Tổ quốc. Ngoài ra, hình ảnh ẩn dụ "hồn cốt hóa núi sông" làm nổi bật sự bất tử của những người lính, biến họ thành một phần thiêng liêng của đất nước.

Câu 6: Hình ảnh "Trường Sơn nắng hay mưa đâu bận trí" thể hiện ý chí kiên cường, bất chấp gian khổ của người lính trẻ. Họ không ngại nắng mưa, gian truân trên đường Trường Sơn mà luôn hướng tới nhiệm vụ thiêng liêng là bảo vệ đất nước. Điều này làm nổi bật lên tinh thần hy sinh và ý chí quật cường của họ.

Câu 7:

- Thông điệp chính của bài thơ là ca ngợi lòng yêu nước và sự hy sinh của những người lính trẻ đã dũng cảm từ bỏ hạnh phúc cá nhân, sẵn sàng lên đường chiến đấu bảo vệ Tổ quốc. Họ đã sống và hy sinh trọn vẹn cho lý tưởng, trở thành biểu tượng bất diệt cho tinh thần yêu nước.

- Ý nghĩa:

+ Thông điệp của bài thơ "Có những tuổi hai mươi như thế" không chỉ ca ngợi sự hy sinh của thế hệ đi trước mà còn có ý nghĩa sâu sắc với mỗi người trong cuộc sống hôm nay. Bài thơ nhắc nhở chúng ta về giá trị của lòng yêu nước, trách nhiệm và sự cống hiến. Nó khơi dậy lòng biết ơn đối với những người đã hy sinh để chúng ta có được cuộc sống hòa bình hiện tại, đồng thời khuyến khích mỗi cá nhân sống có lý tưởng, sẵn sàng đóng góp và hy sinh vì lợi ích chung.

+ Với mỗi người, bài thơ là một lời nhắc rằng ý nghĩa của cuộc đời không chỉ nằm ở việc hưởng thụ, mà còn ở việc sống vì những giá trị cao đẹp, giống như những người lính trẻ đã không ngại hy sinh tuổi thanh xuân của mình vì Tổ quốc.

Câu 8: Viết đoạn văn khoảng 200 chữ trình bày suy nghĩ của anh chị về vẻ đẹp người lính trong bài thơ:

Bài thơ "Có những tuổi hai mươi như thế" của Nguyễn Văn Khánh khắc họa vẻ đẹp kiên cường, cao cả của người lính trẻ trong cuộc chiến đấu bảo vệ Tổ quốc. Những người lính ở tuổi đôi mươi, với sức trẻ và lý tưởng, đã sẵn sàng gác lại bút nghiên, từ bỏ cuộc sống yên bình và hạnh phúc cá nhân để lên đường vì đất nước. Họ đẹp bởi sự hy sinh âm thầm, chấp nhận những mất mát lớn lao khi chưa kịp trải qua những điều giản dị trong đời như một nụ hôn đầu hay một lời tỏ tình. Đối với họ, hạnh phúc riêng không đáng bận tâm, bởi nhiệm vụ với non sông mới là sứ mệnh thiêng liêng nhất. Qua điệp ngữ "có những tuổi hai mươi", bài thơ gợi nhắc đến sự hy sinh đầy tiếc nuối nhưng cũng hết sức tự hào về những người trẻ sẵn sàng đối diện hiểm nguy, quên mình trên tuyến đầu. Hình ảnh "Trường Sơn nắng hay mưa đâu bận trí" càng làm nổi bật ý chí kiên cường của người lính, bất chấp gian khổ, không màng khó khăn để hoàn thành nhiệm vụ. Đặc biệt, hình ảnh ẩn dụ "hồn cốt hóa núi sông" đã khắc sâu sự bất tử của những người lính, họ như hóa thân vào từng mảnh đất, ngọn núi của quê hương, để lại dấu ấn vĩnh cửu trong lòng dân tộc. Vẻ đẹp của người lính trong bài thơ là vẻ đẹp của sự quên mình, của tinh thần yêu nước nồng nàn và lý tưởng sống cao đẹp, là niềm tự hào và nguồn cảm hứng cho thế hệ hôm nay, nhắc nhở mỗi chúng ta phải biết sống, học tập, lao động, cống hiến cho đất nước, quê hương - viết tiếp trang sử hào hùng của dân tộc.​