Đoạn văn minh họa: Nghị luận về một tư tưởng đạo lí

Tình yêu nước

Nhắc đến các phẩm chất của những người con đất Việt, ta không thể không kể đến tình yêu nước nồng nàn. Yêu nước không phải một khái niệm xa xôi, trừu tượng. Đó là thứ tình cảm giản dị, gần gũi nhưng vô cùng thiêng liêng bắt nguồn từ sự trân trọng, nâng niu mà ta dành cho những sự vật quanh mình, cho những con người ta yêu thương, gắn bó. Biểu hiện của lòng yêu nước cũng nằm ngay trong ý thức, hành động hàng ngày của mỗi chúng ta. Trong thời chiến, nó sục sôi và cuộn trào cùng các cuộc khởi nghĩa, cùng lớp lớp thanh niên bất chấp tính mạng lên đường nhập ngũ. Trong thời bình, ta thể hiện tình yêu nước bằng các chăm chỉ trau dồi tri thức, cần cù lao động và rèn luyện đạo đức với ước mong đem đến cuộc sống tươi đẹp hơn cho bản thân, gia đình và đồng bào mình. Cứ như vậy, lòng yêu nước được trao chuyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, trở thành nguồn sức mạnh vô giá, thành sợi dây nối kết trái tim của những "con Lạc cháu Hồng", giúp ta có thể lập nên những chiến công "lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu". Và, tôi vẫn luôn tin rằng, dẫu có lập nghiệp nơi đâu trên địa cầu rộng lớn, những con người Việt Nam ta vẫn luôn giữ trong trái tim mình tình yêu nước nồng nàn, để nhớ, để ngưỡng vọng và cũng để khao khát được làm điều gì đó cho mảnh đất hình chữ S thân thương này.

 

Uống nước nhớ nguồn

"Uống nước nhớ nguồn" – câu tục ngữ tuy ngắn gọn, xúc tích nhưng lại ẩn chứa một nét đẹp văn hóa quý báu của dân tộc. Thông qua các hình ảnh ẩn dụ: "Nước, nguồn", cha ông ta dặn dò con cháu phải trân trọng, biết ơn những người đã giúp đỡ hay tạo dựng thành quả để ngày nay ta hưởng thụ. Đây là một việc làm hoàn toàn đúng đắn bởi không gì tự nhiên mà có. Nhỏ bé như cây kim viên thuốc hay lớn lao như nền hòa bình, độc lập ta đang tận hưởng, tất cả đều là bắt nguồn từ một quá trình lao động miệt mài và thậm chí là có cả máu xương, tính mạng của thế hệ đi trước. Hiểu được điều này, xuyên suốt mạch nguồn bốn nghìn năm lịch sử, nhân dân ta đã sống trọn với đạo lí tốt đẹp của dân tộc. Bằng chứng là hiện nay, trên bước đường hội nhập quốc tế, những lễ hội có từ khi vua Hùng dựng nước vẫn được bảo tồn, những trang sử vàng son thời trung đại chưa bao giờ bị lãng quên, những gia đình chính sách, người có công với cách mạng luôn luôn nhận được sự quan tâm thích đáng từ cộng đồng, xã hội.. Và tôi cũng tin rằng, tư tưởng "uống nước nhớ nguồn" sẽ mãi cuộn chảy trong trái tim các thế hệ người Việt sau này. Bởi đó là kết kinh của đạo nghĩa thủy chung, của tinh thần cộng đồng và cũng là nguồn gốc của sức mạnh dân tộc.

 

Sự tự tin

Sự tự tin là yếu tố quyết định trực tiếp tới thành công trong cuộc sống. Vậy tự tin là gì và tại sao nó lại quan trọng đến thế? Theo tôi, đó chính là sự tin tưởng vào khả năng, giá trị và sức mạnh của bản thân mình. Người mang trong mình phẩm chất này sẽ có được một nền tảng tâm lí vững vàng, dễ dàng trả lời được các câu hỏi như: "Tôi là ai? Tôi muốn gì? Tôi có thể làm gì để biến ước mơ thành hiện thực?" Đồng thời, trên đường đời với vô số chông gai, họ luôn giữ được sự bình tĩnh, can trường trước mọi biến cố, dễ dàng thuyết phục và dành được niềm tin từ người đối diện. Bởi vậy, Walt Disney – người từ một cậu bé nghèo không có cả tiền mua giấy vẽ vươn lên thành ông chủ của tập đoàn sản xuất phim hoạt hình lớn nhất thế giới – đã coi tự tin là một trong bốn điều làm nên cuộc đời mình. Quan trọng là vậy nhưng không phải ai cũng tạo được cho mình sự tự tin đúng nghĩa. Một số quá nhút nhát, không đủ can đảm để trình bày ý kiến cá nhân trong khi số khác lại kiêu căng, ngạo mạn, tự phụ về khả năng của mình. Nói tóm lại, thế hệ trẻ, trong đó có tôi, cần nghiêm túc học tập, rèn luyện để có thể thoát ra khỏi lớp vỏ tự ti, nhút nhát, mạnh mẽ đứng dậy và thể hiện bản thân mình với thế giới. Bởi đúng như Helen Keller từng nói: "Bạn chẳng thể làm được điều gì mà thiếu đi sự tự tin."

 

Hòa bình

Hòa bình là yếu tố vô cùng quan trọng trong đời sống con người. Vậy hòa bình là gì? Nó có ảnh hưởng như thế nào tới chúng ta? Theo tôi, hòa bình là trạng thái bình yên, không có bạo loạn hay xung đột quân sự. Chỉ khi có hòa bình, con người mới có thể sống trong điều kiện tốt nhất, không phải chi nỗi đau mất mát, chia li như trong chiến tranh và thoải mái theo đuổi đam mê của riêng mình. Đó cũng chính là lí do tại sao trên thế giới hiện nay luôn có những tổ chức, cá nhân đấu tranh không ngừng nghỉ vì một nền hòa bình bền vững cho tất cả các quốc gia và vùng lãnh thổ. Kailash Satyarthi - nhà vận động chống nạn bóc lột trẻ em ở Ấn Độ, Malala Yousafzai – cô bé 17 tuổi dám đi đầu với Taliban để giành lại bình yên cho vùng thung lũng Swat, Pakistan, Tổng thống Mexico với nỗ lực không ngừng nghỉ trong công cuộc hòa giải dân tộc.. Được truyền cảm hứng từ những con người như vậy, tất cả chúng ta trong đó có tôi, cần sống yêu thương, xóa bỏ nghi kị cũng như chủ nghĩa cá nhân đã cùng chung tay xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn. Bởi đúng như Ralph Waldo Emerson từng nói: "Hòa bình không thể đạt được qua bạo lực, nó chỉ có thể đạt được qua sự thông hiểu".

 

Tự do

Thiếu tự do, con người không thể sống một cuộc đời đúng nghĩa. Vậy tự do là gì và biểu hiện của nó như thế nào? Hiểu một cách đơn giản, đó chính là quyền được sống và hoạt động xã hội theo ý muốn cá nhân, không bị cấm đoán, ràng buộc hay xâm phạm. Một dân tộc tự do khi không nằm dưới ách thống trị của ngoại bang, có chính phủ riêng với khả năng tự quyết những vấn đề trọng đại. Tương tự, một con người chỉ được coi là tự do khi có thể thực hiện những điều mình muốn, không bị bất cứ thể lực nào can thiệp, sai khiển. Có thể nói, tự do là điều kiện tiên quyết để con người có thể chinh phục ước mơ, sống thỏa với đam mê, hoài bão, là khát vọng chân chính mà nhân loại luôn hướng tới. Vậy nhưng, ngay giữa thế kỉ 21, vẫn có những vùng đất bị kèm cặp bởi chế độ độc tài với những luật lệ hà khắc, nơi con người bị tước đi những quyền cơ bản nhất. Đồng thời, cũng có không ít kẻ lợi dụng chiêu bài tự do, dân chủ để kích động bạo loạn, gây chia rẽ xã hội hay thực hiện những hành động phi pháp. Chính vì vậy, thế hệ trẻ, trong đó có tôi, cần lên tiếng đấu tranh với những hành vi xâm phạm nhân quyền, xây dựng cho mình một bản lĩnh vững vàng để không bị đội tượng xấu lợi dụng. Sự tự do mà ta đang hưởng là thành quả của một quá trình đấu tranh bền bỉ với máu xương của biết bao thế hệ đi trước. Vì vậy, ta nhất định phải biết trân trọng và sử dụng nó một cách đúng đắn.

 

Hạnh phúc

Cuộc sống này là hành trình không ngừng nghỉ nhằm kiếm tìm hạt phúc. Vậy hạnh phúc là gì và có vai trò như thế nào trong cuộc sống của nó chúng ta? Theo tôi, đó là trạng thái vui vẻ, thoải mái khi chúng ta được thoa lan một điều gì đó. Trừu tượng như vậy nhưng ta có thể tìm được hạnh phúc trong những điều gần gũi và giản đơn vô cùng: Một lời khen của cô giáo, một bức tranh nguệch ngoạc mà đứa trẻ lên ba dành tặng mẹ hay một bàn thắng vào khung thành đối phương.. Hoặc lớn lao hơn, đó là niềm hân hoan rạo rực khi ta làm nên những điều kì diệu, thỏa ước mơ cháy bỏng bấy lâu: Đạt được tấm huy chương vàng ở đấu trường quốc tế, đỗ vào ngôi trường mơ ước hay mua được căn nhà đẹp đẽ.. Nhưng dẫu là gì chăng nữa, hạnh phúc vẫn mang ý nghĩa quan trọng đối với cuộc sống của mỗi cá nhân cũng như cả cộng đồng. Nó mang tới cho tâm hồn sự thoải mái, thanh thản, là nền tảng vững chắc để ta chinh phục những hoài bão lớn hơn. Tương tự, ở một quốc gia có chỉ số hạnh phúc cao, cao người sẽ gắn bó với nhau hơn, tỉ lệ tội phạm cũng nhờ vậy mà giảm bớt. Do vậy, thế hệ trẻ, trong đó có tôi cần nhận thức rõ về ý nghĩa thực sự của hạnh phúc và phấn đấu hết sức để đạt được hạnh phúc, trước là cho bản thân và sau là cho cả cộng đồng. Muốn làm được điều này, ta phải không ngừng bồi dưỡng trí tuệ, tạo lập nhân cách để có thể vững vàng trên con đường kiếm tìm và chia sẻ hạnh phúc "." Mỗi người đều là kiến trúc sư hạnh phúc cho riêng mình". Vậy nên hãy sống hết mình với những điều mình muốn và bạn sẽ tìm được ý nghĩa của cuộc đời mình.

 

Hi vọng

Dẫu cuộc sống có khó khăn, khắc nghiệt đến đâu, tôi cũng xin bạn đừng bao giờ mất đi hi vọng - sự lạc quan, tin tưởng vào tương lai. Bởi trên đường đời, chưa ai không một lần vấp ngã. Điều quan trọng không phải ngã như thế nào, đau đớn ra làm sao mà là ta đối mặt với nó như thế nào. Nếu mất đi niềm tin, trở nên tuyệt vọng, không có ý chí vươn lên, ta sẽ mãi chìm trong vũng bùn tăm tối. Ngược lại, nếu trong tâm có hi vọng, ta luôn có thể nhìn thấy ánh sáng cuối đường hầm, tìm được sự bình an, thanh thản trong bất hạnh khổ đau, Đồng thời, thái độ sống lạc quan, vui vẻ sẽ giúp ta nhận được sự yêu quý, gần gũi từ những người xung quanh và không bao giờ cảm thấy cô đơn, lạc lõng. Gần đây, chúng ta không khỏi cảm phục trước diễn viên Quốc Tuấn – người không từ bỏ hi vọng, đồng hành cùng con suốt mười lăm năm ròng rã. Để rồi, sau tất cả, hạnh phúc đã thực sự mỉm cười với anh và gia đình. Dù vậy, không phải ai cũng tìm được ngọn lửa hi vọng để thắp sáng tương lai của chính mình. Một số dễ dàng bị lụy trước khó khăn, từ bỏ ước mơ và sống một cuộc đời mờ nhạt. Sổ khác thì lại cứ lao theo những ảo vọng xa vời, những mộng tưởng phù phiếm mà dần lãng quên giá trị đích thực của cuộc sống. Helen Keller từng nói: "Bạn chẳng thể làm gì mà thiếu đi hi vọng". Vậy nên, tất cả chúng ta, trong đó có tội, tìm cho mình những hi vọng đúng đắn và sống hết mình từng giây từng phút.

 

Bình yên

Bình yên là một yếu tố vô cùng quan trọng trong cuộc sống của chúng ta. Vậy bình yên là gì? Tại sao nó lại cần thiết đến vậy? Theo tôi, bình yên là một dạng trạng thái thuộc ý thức con người mà biểu hiện là sự vô ưu vô lo, thoải m ái trong tâm tưởng. Không nhất thiết cứ phải là "thu ăn măng trúc đông ăn gia/ xuân tắm hồ sen hạ tắm ao", sống ẩn dật như Nguyễn Trãi hay Nguyễn Bỉnh Khiêm, bình yên đơn giản chỉ là bữa cơm tối đầm ấm tiếng cười trong ngôi nhà nhỏ, không chen lấn tắc đường, không ồn ào khói bụi, hay được thư thái lắng nghe một bản nhạc yêu thích.. Giữa cuộc sống bộn bề áp lực lo toan, những khoảng lặng như vậy đóng một vai trò vô cùng quan trọng. Nó đem cho tâm ta sự tĩnh lặng, thoải mái, giảm thiểu những suy nghĩ tiêu cực đang nén đè não bộ, theo đó mà học tập hay làm việc cũng sẽ hiệu quả hơn, Đồng thời, cách cư xử với mọi người cũng ôn nhu hơn, tạo cho ta cảm giác tươi đầy sức sống. Tuy nhiên, Phật đã dạy "Hãy là hòn đảo cho chính mình xem ai khác là nơi nương cậy". Do đó, muốn có được sự bình yên, tất cả là ở tâm ta. Lẽ dĩ nhiên ta không thể bỏ công việc, không thể không căng thẳng, stress. Nhưng xin bạn hãy ngừng lại một đôi phút, để tâm hồn được gột sạch những bề bộn bon chen. Không phải cứ sống cách biệt ở một không gian yên tĩnh trong thời gian dài, "tâm bất biến giữa dòng đời vạn biến", biết ngừng nghỉ đúng lúc, linh hoạt từng thời điểm, chắc chắn bạn sẽ có được sự bình yên đích thực.

 

Tình bạn

Tình bạn là mối quan hệ không thể thiếu trong đời sống của tất cả chúng ta. Vậy tình bạn là gì? Thiếu nó, cuộc sống của ta sẽ ra sao? Theo tôi, tình sự gắn bó giữa hai hoặc nhiều người trên cơ sở tương đồng về sở thích, tính cách hay lí tưởng. Một tình bạn trở nên đẹp đẽ và cao quý khi ta dành cho đối phương. Sự tôn trọng, đồng cảm và sẻ chia, không quản ngại hi sinh, vất vả để giúp đỡ lẫn nhau. Giữa dòng đời với biết bao bon chen, xô đẩy, có được một tình bạn chân thành là điều vô cùng may mắn. Bởi đó là niềm vui, là chỗ dựa lớn lao đem đến cho ta sức mạnh vượt qua mọi khó khăn, gian khổ. Đồng thời, "học thầy không tày học bạn", từ họ ta có thể nhìn ra thiếu sót của bản thân, từ đó mà phấn đấu, nỗ lực để hoàn thiện hơn. Tuy nhiên, không phải ai cũng tìm được cho riêng mình những người tri âm tri kỉ như Lưu Bình – Dương Lễ, Bá Nha – Tử Kì hay Nguyễn Khuyến – Dương Khuê.. Một chút tham lam ích kỉ hay ghen ghét đố kị cũng có thể khiến người gọi là "bạn" kia lợi dụng hay phản bội hồng trục lợi từ ta. Thêm nữa, là bạn tốt không đồng nghĩa với việc bao che, đồng tình với những hành động sai trái của đối phương mà phải mạnh dạn thẳng thắn giúp bạn nhận ra sai lầm và quay lại với con đường đúng đắn. Vì vậy, tất cả chúng ta, trong đó có tôi, cần đối xử với những người bạn của mình bằng tất cả sự chân thành và không ngừng giúp đỡ nhau vươn lên trong cuộc sống. Bởi đúng như Ralph Waldo Emerson từng nói: "Cách duy nhất để có một người bạn là hãy làm một người bạn."

 

Thành công

Đã bao giờ bạn tự hỏi thành công là gì mà có những kẻ bỏ ra cả cuộc đời để theo đuổi? Phải chăng, đó là sự hoàn hảo trong công việc, là cuộc sống giàu sang, được nhiều người nể phục? Thực ra thành công đơn giản và gần gũi hơn rất nhiều. Đó là khi bạn nấu được một bữa cơm ngon, giải một bài toán khó hay giúp mẹ một vài việc vặt.. Nhưng dẫu được định nghĩa thế nào chăng nữa, thành công vẫn phải là kết quả của quá trình không ngừng cố gắng, nỗ lực, dám chấp nhận và vượt qua thất bại. Và, tuyệt đối đừng biến con đường theo duoi thành công trở thành bi kịch bởi cố gắng không đồng nghĩa với bất chấp tất cả để đạt được điều mình mong muốn. Thành công cũng giống như con người, bền vững khi được tạo nên từ chính sức lực của chính mình với một cái tâm trong sáng. Một giáo sư người Anh từng nói: "Cuộc sống này không có thất bại. Có chăng là cách ta nhìn nhận nó mà thôi". Vậy nên, đừng ủ rũ mà cho rằng mình là kẻ thua cuộc, hãy cứ vui lên và bước tiếp con đường đã chọn bạn nhé.