Review Sách Đèn Không Hắt Bóng - Watanabe Dzunichi: Đẹp Nhưng Đầy Ám Ảnh

​

Tôi luôn nghĩ về một Naoe cao, gầy, khuôn mặt điển trai có phần xanh xao, theo sau có một Noriko vóc người nhỏ nhắn hỗ trợ cho Naoe, đưa cho anh những thứ anh cần, và luôn đáp lại khi được gọi tên..​

Tim đập chậm lại, thở nhẹ nhàng và hồi hộp hơn, lòng chùng xuống khi lướt qua từng câu chữ, mãi cho đến khi gấp sách lại, nhìn vào trang bìa trắng tinh không tì vết - Đèn không hắt bóng, đối với tôi, là một tác phẩm đầy ám ảnh. Cuốn tiểu thuyết do tác giả Watanabe Dzunichi chắp bút như muốn vạch trần sự thật trần trụi dưới lớp áo choàng trang nghiêm lúc bấy giờ của xã hội Nhật Bản, và hơn thế nữa, nó là câu chuyện về vị bác sĩ Naoe bí ẩn và đau thương. Watanabe đã khắc họa nên một cuốn sách đầy sinh động với rất nhiều con người cùng những số phận và suy nghĩ khác nhau, đó là cặp vợ chồng già không có khả năng chữa trị nhưng vẫn cố bám víu vào ảo ảnh của sinh mệnh; đó là ông lão bị ung thư dạ dày nhưng nhờ một cú lừa ngoạn mục, đã tin rằng mình có thể khỏe lại; đó là cuộc sống xa hoa của vợ chồng ông viện trưởng Yutaro; là những mánh khóe kiếm tiền ở các bệnh viện tư; là công việc của các bác sĩ và y tá tại bệnh viện Oriental; là Noriko và Naoe.

Khác với những nam chính thông thường, ban đầu, Naoe khiến tôi hơi ác cảm. Naoe trong mắt mọi người là một vị bác sĩ tài năng, lạnh lùng, bí ẩn, cương quyết, đầy chuyên nghiệp trong cách xử lí công việc và thi thoảng hơi vô trách nhiệm khi trốn đi uống rượu trong các ca trực của mình, nhưng trên hết, cảm xúc mọi người dành cho anh luôn là sự ngưỡng mộ. Anh coi chuyện đem đến cái chết cho bệnh nhân là một phần của công việc và đã từng qua lại với rất nhiều người phụ nữ khi đã có bạn gái là Noriko. Chính vì thế, đối với một người trẻ tuổi đề cao tình yêu và sự sống như tôi vào thời điểm ấy, Naoe xứng đáng là một con người tệ hại. Tôi đã từng cố gắng tìm kiếm trong từng từ ngữ, cử chỉ mà Naoe dành cho Noriko, phải chăng có gì đó dịu dàng âu yếm hơn so với những người khác? Nhưng không! Naoe hoàn toàn lãnh đạm trong mối quan hệ với Noriko, lãnh đạm tới mức khiến cho người ta tự hỏi rằng liệu Naoe có từng yêu Noriko, dù chỉ một lần? Thương xót thay cho Noriko, người con gái đã yêu một cách mù quáng và đầy vị tha. Với trực giác của một người phụ nữ, Noriko thừa sức biết rõ những gì Naoe đã làm với mình, thay vì nổi trận lôi đình, ban cho Naoe một tát và chia tay, Noriko lại hạ thấp vị trí của mình trong mối quan hệ tới mức tự nhủ: "Mình chỉ là tình nhân và là một con ở", cô không cho phép bản thân nghi ngờ Naoe dù chỉ là một chút. Tôi ngưỡng mộ và trân trọng cái cách mà Noriko yêu Naoe, tôi không thể hiểu nổi vì sao cô lại yêu điên cuồng đến thế dù cho không được đáp lại, nhưng chắc chắn đó chính là lí do mà Noriko là Noriko, một Noriko cho đến tận bây giờ vẫn luôn được mọi người yêu quý, chứ không phải bất kì một ai khác.

Và chắc chắn, trong lòng Naoe, Noriko cũng có một vị trí vô cùng đặc biệt. Vào những ngày đầu xuân năm ấy, anh đã dành cho Noriko vô vàn những thương yêu, trìu mến. Rồi sau đó, không có sau đó nữa. Naoe đã tự sát, trầm mình ở hồ Shikotsu để đảm bảo rằng cái xác sẽ mãi nằm dưới đáy hồ, giữa những cây cối đã chìm xuống dưới ấy từ xưa. Có lẽ, Naoe cũng đã kinh tởm chính bản thân mình, vì dục vọng, vì ma túy và vì cả căn bệnh quái ác. Tôi hiểu nó đáng sợ và khó khăn thế nào khi chính Naoe cũng là vị bác sĩ tiên phong trong việc nghiên cứu về căn bệnh này, là một người thầy thuốc, anh biết rõ mình sẽ chết lúc nào và chết ra sao. Naoe đã hứng chịu tất cả một cách bình thản và thầm lặng, anh đã chọn cách tự kết liễu đời mình, nhẹ nhàng, đơn giản mà ít đau thương.

Đây có lẽ cũng là lời giải thích của tác giả về những hành động của Naoe. Naoe không sống trong một thế giới lí tưởng và càng không thể có một cuộc đời lí tưởng nên khó ai có thể phán xét việc làm của anh, nhưng điều đó không đồng nghĩa với việc bạn buộc phải tha thứ cho Naoe. Đối với tôi, Naoe có tội không? Có. Anh có làm Noriko đau khổ không? Có. Vậy anh có đáng được tha thứ không? Có. Bởi lẽ tôi biết Naoe là một con người, tôi biết anh kiêu hãnh và đầy xót thương, và tôi nghĩ ít nhất thứ tình cảm anh dành cho Noriko chính là tình yêu. Tôi biết ơn cái cách mà tác giả hoàn toàn không hình tượng hóa nhân vật Naoe, để tôi có thể cảm nhận thứ tình cảm mà anh người dành cho cô, không nồng nhiệt, mạnh mẽ, nó trần trụi mà yêu thương, lạnh lùng mà ấm áp, đau mà sao đẹp đến nao lòng . Nhưng cho đến cuối cùng, tôi vẫn cho rằng Naoe đã không đủ can đảm và tàn nhẫn để nói rằng anh yêu Noriko. Đó cũng là cách mà Naoe vẫn mãi là một ngọn đèn không hắt bóng, tỏa sáng rực rỡ đến chói chang nhưng thực chất đã không còn đọng lại gì trên đoạn đường rực rỡ của thứ ánh sáng chói chang ấy. Và tôi cũng hi vọng, có một Noriko đã yêu và tha thứ, rồi sẽ lại sống hết mình trong cái thế giới không bao giờ trật khỏi guồng quay dù Naoe mà cô yêu thương nhất đã mãi rời xa, để có thể đón nhận phần đời mà nhìn bề ngoài thì anh đã chia lìa, nhưng thực chất vẫn còn nguyên vẹn.

"Ngay bây giờ, anh sẽ bước vào, sẽ trông thấy Noriko, gật đầu chào cô rồi ném ra một câu ngắn gọn:" Dao mổ! "Trong cái khoảnh khắc cô đưa dao mổ cho Naoe, hai trái tim của họ sẽ gặp nhau. Điều đó ắt phải lặp lại. Đêm sẽ tàn, mặt trời sẽ mọc, một buổi sáng mới sẽ bắt đầu, và cái khoảnh khắc ấy sẽ đến. Không thể nào mọi vật trên thế gian đều vẫn như cũ, mà trên chính cái thế gian này lại không có Naoe. Không có thể nào như thế được!

Đứng im trong vùng ánh sáng rực rỡ của ngọn đèn không hắt bóng, Noriko kiên nhẫn chờ đợi Naoe."

*Nhận xét chung: Như đại đa số các tác phẩm văn học Nhật Bản khác, Đèn không hắt bóng mang giọng văn khá nặng nề và khá khó đọc, tuy nhiên truyện cũng đem đến rất nhiều vấn đề đáng suy ngẫm, bài review trên của tôi chỉ đề cập đến 1 khía cạnh lớn trong truyện, bên cạnh đó vẫn còn rất nhiều nội dung có giá trị như y đức, tình cảm gia đình, những mặt trái của xã hội.. Nhìn chung, đúng và sai, tốt và xấu, trắng và đen không phải 1 lời là có thể phân biệt rạch ròi, chúng ta còn có những gam màu pha tạp khác, đọc xong tác phẩm, có thể bạn sẽ cảm thấy hơi hụt hẫng và đau lòng, nhưng đó chưa hẳn là điều xấu, vì tôi tin những suy nghĩ, trăn trở, cảm xúc ấy sẽ giúp chúng ta hoàn thiện bản thân mình hơn.