Đề: Có Người Nói Nguyễn Du Là Một Trong Những Tài Năng Về Tả Chân Dung Con Người

Nghệ thuật ở khắp mọi nơi và cái đẹp hình thể là một loại hình nghệ thuật vô cùng đặc biệt. Nó đa dạng và không theo bất kì tiêu chuẩn nhất định nào. Ở đó đôi mắt mỗi người chính là một nhà thẩm định riêng. Tuy nhiên để gột tả được vẻ đẹp hình thể lại là một việc cực kì khó khăn. Tác giả Nguyễn Du đã trở thành một bậc kì tài trong lĩnh vực này. Điển hình nhất là qua đoạn trích "Chị em Thúy Kiều" trích từ tác phẩm Truyện Kiều kinh điển, ông đã cho người đọc cảm nhận được cái đẹp nghệ thuật bằng cả tâm hồn.

"Đầu lòng hai ả tố nga

Thúy Kiều là chị em là Thúy Vân"​

Câu thơ lục bát quen thuộc cất lên, dẫn dắt người đọc đến làm quen với hai chị em Thúy Kiều và Thúy Vân. Lời giới thiệu trước nhất đó là họ là "tố nga", là những người con gái xinh đẹp ví von như "tố nữ" và "Hằng Nga" giáng thế vậy. Hai chị em Vân và Kiều đẹp từ vẻ bên ngoài đến trong tâm hồn. "Mai cốt cách", gợi tả vóc dáng, thân hình mảnh khảnh, thon thả như cây mai. Tâm tình trong sáng, thanh bạch như màu tuyết trắng, "Tuyết tinh thần". Chị em nhà Kiều ai nấy đều đẹp đẽ, yêu kiều như một đóa hồng nhung và tinh tươm như bông cúc trắng. Mỗi người lại mang một nét riêng biệt "Mỗi người một vẻ/ Mười phân vẹn mười".

"Vân xem trang trọng khác vời

Khuôn trăng đầy đặn, nét ngài nở nang​

Hoa cười ngọc thốt đoan trang

Mây thua nước tóc, tuyết nhường màu da"​

Tác giả Nguyễn Du đã cho người đọc được "chiêm ngưỡng" dung nhan cô em Thúy Vân trước với đầy sự trầm trồ. Nàng quả là một tuyệt sắc giai nhân mà ai cũng đều mê đắm và tự vấn rằng: "Thượng Đế đã phải dành bao nhiêu công sức, bao nhiêu ưu ái trong khi phác họa nên chân dung Thúy Vân?". Nàng sở hữu một khuôn mặt tròn trịa, đầy đặn như vầng trăng rằm tháng tám. Họa trên đó là cặp mày đậm nét như "mày rồng mắt phượng", làm tôn lên vẻ sắc sảo, đằm thắm nơi khuôn mặt, "Khuôn trăng đầy đặn, nét ngài nở nang" là vậy. "Hoa cười ngọc thốt đoan trang", ý muốn đem môi cười của nàng thiếu nữ so sánh với hoa tươi nở rộ, ý muốn nói từng từ mà nàng thốt ra đâu đâu cũng là ngọc là ngà vô cùng quý báu, đoan trang. Làn tóc nàng Vân bồng bềnh, mượt mà đến độ bất quá cũng chẳng thể đem ví như mây trời, "Mây thua nước tóc". Nước da thì mịn màng, trắng trẻo như thể tuyết đã nhường cái đẹp của mình cho nó vậy, "Tuyết nhường màu da". Thúy Vân xinh đẹp đến độ thiên hùng vĩ, xanh mượt, xưa nay vốn là đệ nhất mỹ cảnh của nhân loại cũng chẳng đòi tỏa sáng rạng rỡ khi cạnh nàng. Cảnh vật như hạ mình một nước, đem cái tinh hoa ướm lên người Thúy Vân khiến nàng thêm phần lộng lẫy. Tất cả đã hoàn hảo tạo ra một mỹ nhân thập phần mỹ miều, duyên dáng. Ở Thúy Vân toát lên khí chất quý phái, thanh tao mà chẳng ai có thể bì được, "Vân xem trang trọng khác vời", trang trọng của Vân là độc nhất.

"Kiều càng sắc sảo mặn mà

So bề tài sắc lại là phần hơn".​

Và cuối cùng, hình ảnh của nàng Kiều cũng được vén màn hé lộ. Một cỗ bất ngờ lớn đầy kinh ngạc đối với toàn bộ độc giả. Như một chiếc đòn bẫy kì diệu, tác giả đã lấy nét đẹp cô em Thúy Vân như một điểm tựa vững chắc để đưa người đọc được thăng hoa trong trí tưởng tượng và cảm xúc khi đắm mình vào dung mạo cô chị Thúy Kiều. Ban đầu nghe qua, ta cứ đinh ninh Thúy Vân chính là tượng đài của cái đẹp rồi nhưng có ai hay biết "gương thần" lại xứng tên Thúy Kiều. Để giờ đây tên cô tố nga nào đó đã trở thành danh xưng chung để gọi những người con gái đẹp, "Kiều". Nhan sắc nàng Kiều sắc sảo, mặn mà gợi người nét ấn tượng, thu hút. Đôi nét trái nghịch với vẻ dịu dàng, trang trọng ở cô em. "Làn thu thủy, nét xuân sơn", nơi dung mạo tuyệt trần của Kiều mọi thứ đều không có góc chết, ấy thế "điểm vàng" lại nằm ở đôi "hồ nước" trong vắt, quyến rũ vạn người đắm chìm trong nó. Thúy Kiều có một đôi mắt đặc biệt quá! Chẳng một đôi mắt nào trên đời có thể bằng nàng. Trong đôi mắt ấy là cả một thế giới đầy thơ mộng, trong xanh như mặt hồ ngày thu, "Làn thu thủy". Hàng lông mày đầy đặn, thanh thoát như núi ngày xuân đầy nhựa sống, thượng thế trông xuống "hồ thu". Ta soi được bản thân mình trong đôi đồng tử trong veo ấy, soi sáng phần nào tâm hồn của nàng thiếu nữ. Nàng quả là tiên tử giáng trần, vẻ đẹp rũ bỏ mọi trần tục. Nhưng ở đời, cái gì quá mức cũng chẳng nhận được bao nhiêu lời tán dương mà thay vào đó lại trở thành mục tiêu cho sự đố kị, ghen ghét. Chẳng đành vậy, nhưng đến cả thiên nhiên cũng đến phật lòng trước nhan sắc Thúy Kiều! "Hoa ghen thua thắm, liễu hờn kém xanh", trên trần gian có ai dám xinh tươi hơn hoa, ai lại xanh mướt sức trẻ hơn liễu. Thiên nhiên và Kiều cứ mãi không thể hòa hợp được. Nét đẹp của nàng đã lấn át đi vẻ diễm tình của rừng núi. Khiến giữa muôn trùng sắc màu hoa cỏ, nàng trông vẫn nổi bật lộng lẫy. "Một hai nghiêng nước nghiêng thành/Sắc đành đòi một tài đành họa hai". Mỹ nhân trong thiên hạ đã bao phen làm chao đảo bao nhiêu thành trì, điêu đứng bao nhiêu Trụ Vương, Kiệt Vương. Nói Thúy Kiều chỉ cần ngoảnh nhìn một cái là vạn nguời liền say mê đến nỗi lạc thành mất nước cũng chẳng điêu. Nói về sắc thì trên đời chỉ mình Kiều là nhất, bàn đến tài thì may ra còn có người thứ hai.

Vậy ở người thiếu nữ này ngoài vẻ ngoài hoản mỹ, lại lãnh hội thêm tài năng xuất chúng. Quả nhiên là tiên tử, hoàn hảo đến vô thực.

"Thông minh vốn sẵn tính trời

Pha nghề thi họa đủ mùi ca ngâm

Cung thương làu bậc ngũ âm

Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương

Khúc nhà tay lựa nên chương

Một thiên Bạc mệnh lại càng não nhân".​

Nàng sở hữu trí tuệ thiên bẩm hơn người. Cầm kì thi họa có đủ lại còn điêu luyện đàn hát, khả năng chơi đàn ăn đứt luôn những nghệ nhân địa phương lão luyện. Và hiếm ai làu bậc được năm nốt cung, thương, dốc, chủy, vũ trong âm giai nhạc cổ. Đã vậy còn tự tay chắp bút đệm đàn ra ca khúc cho riêng mình "Bạc mệnh". Tất cả những điều phi thường ấy đều nằm gọn trong tay của một nữ nhi mới tròn mười lăm. Muốn người đời không kinh ngạc đến ganh ghét là không thể.

Hai chị em Thúy Kiều, Thúy Vân đích thực là cặp đôi tài sắc bậc nhất trong kho tàng văn học Việt Nam và của cả thế giới chỉ qua vài câu thơ của đại thi hào Nguyễn Du. Ông đã thỏa mãn trí tượng tượng của mọi độc giả của mình qua các câu chữ đầy nghệ thuật. Ông đã sử dụng thành công nghệ thuật đòn bẫy, đặc tả, lấy đi bao nhiêu sự trầm trồ cho nhan sắc Thúy Kiều. Thuần thục bút pháp ước lệ tượng trưng, ẩn dụ, so sánh để hóa thân cho hai thiếu nữ thành hai kiệt tác mỹ nhân. Tài năng khắc họa chân dung của Nguyễn Du quả là xuất chúng, quả là "tài đành họa hai".