Dàn ý Đề bài: Phân tích, cảm nhận khổ thơ thứ nhất của bài thơ Đoàn thuyền đánh cá

Đề bài: Phân tích, cảm nhận khổ thơ thứ nhất của bài thơ Đoàn thuyền đánh cá

A) Mở bài:

Đoàn thuyền đánh cá là một trong những bài thơ tiêu biểu cho hôn thú Huy Cận sau Cách mạng tháng Tám. Khổ thứ nhất của bài thơ là khúc ca dao dào cảm hứng lãng mạn cách mạng tươi sáng, bộc lộ tình yêu thiên nhiên, yêu cuộc đời mới của nhà thơ.

B) Thân bài:

- Bức tranh thiên nhiên hiện lên qua cảm nhận tinh tế của nhà thơ thật hùng vĩ, tráng lệ mà nên thơ, gần gũi, thân thương:

Mặt trời xuống biển như hòn lửa.

Sóng đã cài then, đêm sập cửa.

+ Đó là cảnh hoàng hôn, màn đêm bắt đầu buông xuống trên biển cả bao la: Hình ảnh so sánh lạ, độc đáo, có giá trị gợi hình. Mặt trời xuống biển như hòn lửa gợi lên chân trời mênh mông, bao la sóng nước, nổi bật lên một vắng mặt trời đỏ rực như một lò lửa khổng lồ. Đó chính là vẻ đẹp lộng lẫy, kì vĩ của thiên nhiên lúc hoàng hôn buông xuống.

+ Biện pháp nhân hóa, ẩn dụ: Sóng đã cài then, đêm sập cửa . Trí tưởng tượng, liên tưởng táo bạo: Vũ trụ bao la hiện lên giống như một ngôi nhà lớn, màn đêm buông xuống như một cánh cửa khổng lồ mà những con sóng chạy qua chạy lại là những chiếc then cài. Tất cả đã làm cho thiên nhiên lúc hoàng hôn buông xuống không chỉ lộng lẫy mà hàm chứa vẻ đẹp mênh mông, huyền bí của biển cả.

- > Hai câu thơ đã gợi lên một khung cảnh thiên nhiên khi hoàng hôn xuống trên biển cả thật kì vĩ, tráng lệ nhưng cũng rất đỗi gần gũi, gắn bó với con người.

- Trong không gian ấy, đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi, bắt đầu một ngày lao động mới với niềm lạc quan và tình yêu lao động:

Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi,

Câu hát căng buồm cùng gió khơi.

+ Nhà thơ sử dụng biện pháp nghệ thuật đối lập để nhấn mạnh ý thơ: Nếu như thiên nhiên vũ trụ đi vào trạng thái nghỉ ngơi, thư giãn thì những con người lao động lại bước vào một hành trình khám phá mới. Từlại gợi lên bao niềm ngạc nhiên, ngỡ ngàng của tác giả trước tinh thần, khí thế của con người. Nó cũng cho thấy những chuyến đánh cá là việc làm hằng ngày, quen thuộc của những người dân chài nơi đây, gợi lên một cuộc sống lao động rất ổn định.

+ Nổi bật giữa biển cả bao la là hình ảnh đoàn thuyền đánh cá. Họ ra khơi trong một tập thể đoàn kết, gắn bó: Cả mộtđoàn nối đuôi chứ không phải dăm ba chiếc thưa thớt, rời rạc, đơn lẻ. Đây cũng không phải là một chuyến ra khơi bình thường mà họ ra khơi trong tiếng hát rộn ràng, sôi nổi, khoẻ khoắn: Câu hát căng buồm cùng gió khơi. Tiếng hát của người dân chài vang lên khắp biển đêm, hòa vào trong gió, tiếp thêm sức mạnh để làm căng cánh buồm, dây đoàn thuyền ra khơi. Câu hát ấy thể hiện tinh thần hào hứng, phấn chấn, náo nức lên đường ra khơi đánh bắt cá của những ngư dân.

C) Kết bài:

Đoạn thơ đã được tác giả viết bằng hai nguồn cảm hứng: Cảm hứng từ thiên nhiên, vũ trụ và cảm hứng lao động. Bút pháp lãng mạn cùng với trí, tưởng tượng phong phú, táo bạo đã giúp tác giả xây dựng nên một bức tranh gần gũi, thân quen nhưng cũng rất thi vị, lãng mạn. Giọng thơ hồ hởi giống như một khúc ca dạt dào niềm tin về cuộc sống lao động tươi sáng, về thiên nhiên tươi đẹp. Khổ thơ chính là khúc dạo đầu thể hiện tình yêu quê hương đất nước, tình yêu con người và cuộc sống mới của người dân chài khi đã thực sự làm chủ biển khơi của nhà thơ.