Hỏi đáp Có nên công nhận Triệu Đà là một vị vua của nước ta?

Hầu như ai cũng biết đến Triệu Đà thông qua câu chuyện "An Dương Vương và Mị Châu – Trọng Thủy" và việc ông dùng kế khiến đất nước Âu Lạc sụp đổ. Trong con mắt của đại đa số người Việt, Triệu Đà là kẻ xâm lược, nhưng cũng có người nói rằng Triệu Đà cũng có công bảo vệ người dân Bách Việt trước nhà Hán nên không thể xem là kẻ xâm lược mà có thể nói đây chỉ là "thay triều đổi đại".

Triệu Đà vốn là tướng của nhà Tần, sau khi nhà Tần sụp đổ thì nương theo vùng đất mà bản thân đánh dẹp được tự xưng làm đế, hiệu Triệu Vũ Vương, sau lại thuần phục nhà Hán, nhận mình là người Trung Quốc và chỉ là thay "thiên tử" trông coi "man di" ở phía nam. Tuy nhiên, một số ý kiến cho rằng, trong "Bình Ngô Đại cáo" Nguyễn Trãi đã nhắc đến "Từ Triệu, Đinh, Lý, Trần bao đời gây nền độc lập" – tức là Nguyễn Trãi đã công nhận Triệu Đà là vua nước Việt, vậy "Triệu" trong câu trên có phải là Triệu Đà?

Và rốt cuộc vai trò của Triệu Đà trong lịch sử nước ta là gì? Có nên công nhận ông ta là một vị vua của người Việt hay không?

Mời các bạn cùng tham gia thảo luận.

 

Triệu Đà là người khởi đầu cho sự cai trị của dòng họ Triệu lên nhà nước Nam Việt trong giai đoạn từ năm 204 TCN đến 111 TCN. Ông là người đã đánh bại An Dương Vương và sáp nhập Âu Lạc vào nhà nước Nam Việt. Chúng ta được biết đến Triệu Đà nhiều hơn qua truyền thuyết Trọng Thủy – Mỵ Châu. Triệu Đà có nguồn gốc là người Hán từ Trung Quốc. Ông được nhà Tần cử xuống cai trị phương Nam. Nhưng sau này nhà Tần suy yếu nên ông đã làm phản lại và tách ra cát cứ. Như vậy, từ những góc độ khác nhau, các nhà sử học đã có những tranh luận về sự chính thống của nhà Triệu trong các triều đại vua của Việt Nam. Những người nổi tiếng công nhận nhà Triệu như Hưng Đạo Vương, Nguyễn Trãi.

Sử Việt có rất nhiều bài viết, thơ ca để lại ca ngợi Triệu Đà như tổ tiên của người Việt. Ví như Bình Ngô Đại Cáo của Nguyễn Trãi:

"Từ Triệu, Đinh, Lý, Trần bao đời xây nền độc lập

Cùng Hán, Đường, Tống, Nguyên mỗi bên xưng đế một phương"

Hay quyển thơ sử "Lịch sử nước ta" do chủ tịch Hồ Chí Minh viết tay cũng có đoạn viết:

"Triệu Đà là vị hiền quân

Quốc danh Nam Việt trị dân năm đời."

Với hơn 50 năm sống trên đất Việt, có thể khẳng định rằng nhân vật Triệu Đà đã để lại những dấu ấn sâu đậm trong đời sống văn hóa của dân tộc ta.