Sáng nay đọc một câu chuyện khá dài mà không copy được, tôi chỉ xin trích đoạn sưu tầm này thôi: Thằng út đi học về, nó vẫn giữ được cái lễ mà tôi rất lấy làm tự hào khi kể về gia đình mình cho các bạn nghe. Út khoanh tay gập người dõng dạc: "Con chào ba, chào mẹ, chào các anh chị, con đi học về". Chú Ba đang kể tội cái thằng xe ôm mất nết dám lừa chú không biết đường mà chở đi lung tung hồi chiều qua, nên chỉ nhìn thằng Út, dừng lại một hơi.. rồi kể tiếp mà không đáp lời thằng bé. Tôi chợt nhớ bài học cha dạy hồi bé như thế này: Xưa có một vị công tử, ngày nọ đi trên đường cùng thày học. Ra đường lớn gặp một thằng bé nghèo khổ bán kẹo chắp tay vái chào. Ông thầy cúi đầu đáp lại. Công tử thấy vậy hỏi thẳng: "Sao tiên sinh phải chào một kẻ hèn kém như vậy?" - Ông thầy đáp: "Vâng, tôi chào nó để khỏi mang tiếng không lễ phép bằng nó". Cha tôi nói thêm, thời xưa đi học được dạy rằng chữ Lễ làm đầu, người trên kẻ dưới đều phải dụng Lễ và trọng Lễ. Người lớn thấy đứa nhỏ chào mà không chào lại thì cũng là không có Lễ. Người sang thấy kẻ hèn mà khinh khi thì cũng là thiếu Lễ. Lễ ấy chính là cái nẹp nắn chỉnh tư duy, hành động, ngôn từ của người ta, để từ những thứ nhỏ nhất cũng phải làm cho đúng, cho ngay chính, đàng hoàng. (Còn một điều nữa nên hiểu là người lớn làm cho trẻ con xem) Trở lại chuyện của tôi trước khi đọc truyện này, có lần tôi thấy người anh họ tôi nói tục, chửi bậy, tôi nhắc anh không nên nói thế trẻ học theo thì anh bảo: "Hai đứa nhà anh đố dám nói bậy anh đánh chết, anh chưa bao giờ thấy chúng nó nói bậy đâu đấy, cô yên tâm" (hai đứa bé mới học cấp 2). Tôi sửng sốt vì cách nghĩ của anh bèn hỏi lại: "Anh có chắc chắn khi không có người lớn ở đó con anh không nói bậy với bạn của nó không? Anh có tự tin rằng khi chúng nó hơn 20 tuổi, đủ lớn để tự chịu trách nhiệm cho hành vi của mình mà bố mẹ không can thiệp, chúng nó sẽ không bao giờ nói bậy không?". Thực tế rèn trẻ là một chuyện còn dạy trẻ nhận thức và hiểu biết để làm như thế nào thì phải nhìn vào bố mẹ và người lớn đấy. Trẻ con như tờ giấy trắng, vẽ bẩn lên rồi có tẩy được không?
