Ca dao tục ngữ về quyền và nghĩa vụ của công dân trong hôn nhân

Hôn nhân là sự liên kết đặc biệt giữa một nam và một nữ trên nguyên tắc bình đẳng, tự nguyện được pháp luật thừa nhận nhằm chung sống lâu dài và xây dựng một gia đình hòa thuận hạnh phúc. Tình yêu chân chính là cơ sở quan trọng của hôn nhân.

Hôn nhân là sự kết hợp của các cá nhân về mặt tình cảm, xã hội, và hoặc tôn giáo một cách hợp pháp. Hôn nhân có thể là kết quả của tình yêu. Hôn nhân là một mối quan hệ cơ bản trong gia đình ở hầu hết xã hội.

Về mặt xã hội, lễ cưới thường là sự kiện đánh dấu sự chính thức của hôn nhân .

Về mặt luật pháp, đó là việc đăng ký kết hôn.

Bài viết này xin giới thiệu đến các bạn những câu ca dao tục ngữ về hôn nhân gia đình.

1.

Đường xa xa thật là xa!

Mượn mình làm mối cho ta một người.

Một người mười tám đôi mươi,

Một người vừa đẹp, vừa tươi như mình.

2.

Chồng giận thì vợ làm lành

Miệng cười hớn hở: "Rằng anh giận gì?"

Chồng giận thì vợ bắt lời

Cơm sôi nhỏ lửa một đời không khê.

3.

Làm trai lấy được vợ hiền

Bằng cầm đồng tiền mua được miếng ngon.

Làm gái lấy được chồng khôn

Cầm bằng cá vượt vũ môn hóa rồng

4.

Dẫu rằng da trắng, tóc mây

Đẹp thì đẹp vậy, dạ này không ưa

Vợ ta dù có quê mùa

Thì ta vẫn cứ sớm trưa vui cùng.

5.

Trăm năm tình viên mãn.

Bạc đầu nghĩa phu thê.

6.

Đốn cây ai nỡ đứt chồi

Đạo chồng, nghĩa vợ giận rồi lại thương.

7.

Một thuyền, một bến, một dây

Ngọt bùi chung hưởng, đắng cay chịu cùng.

8.

Râu tôm nấu với ruột bầu

Chồng chan vợ húp gật đầu khen ngon

9.

Qua đồng ghé nón thăm đồng

Đồng bao nhiêu lúa thương chồng bấy nhiêu.

10.

Chim Quyên ăn trái nhãn lồng

Lia thia quen chậu, vợ chồng quen hơi.

11.

Đi đâu cho thiếp đi cùng

Đói no thiếp chịu, lạnh lùng thiếp cam.

12.

Chồng em áo rách em thương

Chồng người áo gấm xông hương mặt người

13.

Xấu xa cũng thể chồng ta

Dù cho tốt đẹp cũng ra chồng người.

14.

Đôi ta là nghĩa tao khang,

Xuống khe bắt ốc, lên ngàn hái rau.

Em ơi ta nguyện nhau cùng

Răng long, tóc bạc ta đừng quên nhau.

15.

Qua đình ngả nón trông đình

Đình bao nhiêu ngói, thương mình bấy nhiêu.

16.

Anh còn son, em cũng còn son

Ước gì ta được làm con một nhà.

17.

Đôi ta như lúa đòng đòng

Đẹp duyên nhưng chẳng được lòng mẹ cha.

18.

Đôi ta như lúa phai màu

Đẹp duyên thì lấy, tham giầu làm chi.

19.

Ớt nào là ớt chẳng cay

Gái nào là gái chẳng hay ghen chồng.

Vôi nào là vôi chẳng nồng

Gái nào là gái có chồng chẳng ghen.

20.

Ước gì anh lấy được nàng

Để anh mua gạch Bát Tràng về xây

Xây dọc anh lại xây ngang,

Xây hồ bán nguyệt cho nàng rửa chân

21.

Không chồng trông dọc, trông ngang,

Có chồng cứ thẳng một đàng mà đi

22.

Hỏi vợ thì cưới liền tay

Chớ để lâu ngày lắm kẻ gièm pha.

23.

Đường đi những lách cùng lau

Cha mẹ tham giầu ép uổng duyên con.

24.

Nơi thương cha mẹ biểu không

Nơi chẳng bằng lòng cha mẹ biểu ưng.

Những câu nói hay về hôn nhân gia đình

​

- Để có được hạnh phúc, hãy nhớ rằng: "Chồng giận thì vợ chớ có lại gần, vợ giận chồng chớ có đi xa, chồng giận, vợ giận thì phải có một người xuống nước".

- Phụ nữ sướng hay khổ.. hơn nhau ở tấm chồng. Đàn ông khôn hay dại.. hơn nhau là ở cách cư xử với vợ con

- Vợ chồng nghĩa nặng tình sâu. Thương nhau đến lúc bạc đầu còn thương.

- Một người chồng tốt không bao giờ đi ngủ trước vào buổi đêm và dậy sau vào buổi sáng.

- Hãy luôn nhớ rằng điều quan trọng nhất trong một cuộc hôn nhân tốt đẹp không phải là hạnh phúc mà là sự ổn định.

- Chẳng có gì làm người đàn ông tự hào hơn sự hạnh phúc của vợ anh ta, anh ta luôn kiêu hãnh cho rằng chính mình tạo ra điều đó.

- Gia đình là trường học của lòng khoan dung, vì nó luôn tồn tại và dạy chúng ta cách sống với những người khác.

- Không có gì thật cao quý và đáng kính trọng hơn lòng chung thủy.

- Hạnh phúc của vợ chồng là vì nhau mà cố gắng, vì nhau mà tin tưởng và vì nhau mà thay đổi.

- Hãy dành thời gian cho gia đình ngay cả khi bạn không hề biết điều gì đã và đang xảy đến với cuộc đời của mình.

- Đừng để tâm đến vợ của người khác để khỏi mất vợ của mình.

- Tất cả đàn ông đều nên thoải mái sử dụng bảy từ có quyền năng làm bất cứ cuộc hôn nhân nào trở nên trôi chảy: Em thân yêu, có thể em đúng.

- Người vợ hãy khiến chồng mình vui vẻ trở về nhà, và người chồng hãy làm cho vợ cảm thấy nuối tiếc khi mình vắng nhà.

- Hôn nhân giống như một con thuyền lớn, lên thuyền phải cẩn trọng, cầm lái phải chú tâm.

- Người chồng xứng đáng là khi liếc nhìn trăm ngàn cô gái khác mà vẫn phán rằng: Không đẹp bằng vợ tao.

- Người đàn ông của tôi, càng về sau càng ít ồn ào và lặng lẽ chăm lo cho hai mẹ con.

- Vì trót mang hơi thở dâng trời đất. Thế nên vẫn cứ yêu cho đến phút cuối đời.

- Cho đi tình yêu sẽ nhận lại hạnh phúc, hy vọng và ước mơ.

- Chỉ cần mỗi tối, người bên ta để tâm sự là đủ.

- Dù cả thế giới có quay lưng lại, chỉ cần anh không quay lưng là đủ rồi.

- Mà đôi khi.. Yêu chỉ đơn giản.. Là sự quan tâm nhau qua những dòng tin nhắn.

- Anh sẽ cho em tất cả cuộc đời này để đổi lại được nhìn em cười, được nắm tay em.

- Khi yêu một ai đó thật lòng, bạn mới biết sức chịu đựng của mình thật trâu bò.

Những quy định của pháp luật nước ta

1. Những nguyên tắc cơ bản của hôn nhân

- Hôn nhân tự nguyện, tiến bộ, một vợ, một chồng, vợ chồng bình đẳng.

- Hôn nhân không phân biệt dân tộc, tôn giáo, biên giới và được pháp luật bảo vệ.

- Vợ chồng có nghĩa vụ thực hiện chính sách dân số và kế hoạch hóa gia đình.

2. Quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân trong hôn nhân

- Nam từ 20 tuổi, nữ từ 18 tuổi trở lên.

​

- Kết hôn tự nguyện và phải đăng kí tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

- Cấm kết hôn trong các trường hợp:

+ Người đang có vợ hoặc chồng;

+ Mất năng lực hành vi dân sự;

+ Cùng dòng máu về trực hệ;

+ Có họ trong phạm vi 3 đời;

+ Cha mẹ với con nuôi;

+ Bố chồng với con dâu, mẹ vợ với con rể, bố mẹ kế với con riêng;

+ Giữa những người có cùng giới tính;

​

Vợ chồng phải bình đẳng tôn trọng danh dự, nhân phẩm và nghề nghiệp của nhau.

3. Trách nhiệm của thanh niên học sinh

Có thái độ thận trọng và nghiêm túc trong tình yêu hôn nhân, không vi phạm pháp luật về quy định hôn nhân.

Những hậu quả xấu do nạn tảo hôn gây ra mà em biết (đối với người tảo hôn, gia đình của họ và đối với cộng đồng).

- Hậu quả đôi với người tảo hôn: Lấy vợ, lấy chồng sớm, sức khoẻ không đảm bảo, phải sống xa gia đình, không có người chăm sóc, chưa đủ khả năng lo cho cuộc sống của mình và con cái, hạnh phúc dễ tan vỡ.

- Đối với gia đình: Gánh nặng cho gia đình.

- Đối với cộng đồng: Hiện tượng tảo hôn là vi phạm pháp luật về hôn nhân, ảnh hưởng xấu đến cộng đồng.

Bài tập tình huống về hôn nhân gia đình

Bài tập 1

Chị Hoa sinh ngày 01 tháng 3 năm 1988 yêu anh Hà 21 tuổi người cùng thôn. Sau một thời gian tìm hiểu và yêu nhau, anh chị quyết định tiến tới hôn nhân. Ngày 01 tháng 02 năm 2016, hai người đến Ủy ban nhân dân xã để đăng ký kết hôn nhưng chính quyền không đồng ý.

Hỏi:

a. Quyết định của chính quyền xã đúng hay sai. Vì sao?

b. Trình bày những điều kiện cấm kết hôn theo Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014?

a. Chính quyền xã đúng. Vì:

- Theo Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 (có hiệu lực từ ngày 1/1/2015), nâng độ tuổi kết hôn:

+ Từ 18 tuổi trở lên đối với nữ thành từ đủ 18 tuổi trở lên đối với nữ.

+ Từ 20 tuổi trở lên đối với nam thành từ đủ 20 tuổi trở lên đối với nam.

- Trong trường hợp trên chị Hoa chưa đủ 18 tuổi theo quy định của pháp luật nên không được đăng ký kết hôn.

b. Các điều kiện cấm kết hôn:

- Trong trường hợp người đang có vợ (chồng).

- Người mất năng lực hành vi dân sự.

- Người cùng dòng máu trực hệ.

- Người có họ trong phạm vi 3 đời.

- Cha mẹ nuôi – con nuôi; bố chồng - con dâu..

- Không thừa nhận hôn nhân đồng giới.

Bài tập 2

a. Hãy trình bày những nguyên tắc cơ bản của chế độ hôn nhân Việt Nam hiện nay.

B. Thế nào là tảo hôn, những người cùng dòng máu trực hệ, những người có họ trong phạm vi ba đời?

- Hôn nhân tự nguyện, tiến bộ, một vợ, một chồng, vợ chồng bình đẳng

- Hôn nhân giữa công dân Việt Nam giữa các dân tộc, các tôn giáo, giữa người theo tôn giáo với người không theo tôn giáo, giữa công dân Việt Nam với người nước ngoài được tôn trọng và được pháp luật bảo hộ.

- Vợ chồng có nghĩa vụ thực hiện chính sách dân số và kế hoạch hóa gia đình

- Tảo hôn: Là kết hôn trước tuổi pháp luật quy định

- Những người cùng dòng máu về trực hệ là: Cha, mẹ đối với con; ông, bà đối với cháu nội và cháu ngoại.

- Những người có họ trong phạm vi 3 đời là: Những người cùng một gốc sinh ra: Cha, mẹ là đời thứ nhất; anh chị em cùng cha mẹ, cùng cha khác mẹ, cùng mẹ khác cha là đời thứ hai; anh chị em con chú con bác, con cô, con cậu, con dì là đời thứ ba

Bài tập 3.

Tình huống: Chị Hoa năm nay 20 tuổi, bị cha mẹ ép gả cho một người mà chị không yêu, với lý do người đó giàu nên có thể đảm bảo cuộc sống cho chị.

- Em có đồng ý với việc làm của bố mẹ chị Hoa không? Vì sao?

- Nếu là người thân của chị Hoa, em sẽ làm gì?

B. Pháp luật nước ta quy định những trường hợp nào cấm kết hôn? Ngày gia đình Việt Nam là ngày nào?

A. Tình huống:

- Em không đồng ý với việc làm của bố mẹ chị Hoa

Vì: Cưỡng ép con kết hôn là vi phạm pháp luật và hôn nhân phải dựa trên cơ sở tình yêu và sự tự nguyện mới có hạnh phúc chứ không phải tiền bạc là yếu tố cơ bản tạo nên hạnh phúc gia đình

- Nếu là người thân của chị Hoa em sẽ khuyên chị Hoa dứt khoát từ chối việc kết hôn với người đàn ông đó và lựa lời phân tích cho bố mẹ hiểu; chỉ có dựa trên cơ sở tình yêu chân chính và sự tự nguyện mới tạo nên hôn nhân hạnh phúc (hoặc nhờ người có uy tín can thiệp để bố mẹ hiểu và từ bỏ ý định ép con kết hôn)

b. Pháp luật nước ta quy định những trường hợp cấm kết hôn:

- Người đang có vợ hoặc chồng; Người mất năng lực hành vi dân sự; Giữa những người cùng dòng máu trực hệ; Giữa những người người có họ trong phạm vi 3 đời; Cha mẹ nuôi – con nuôi; bố chồng - con dâu; mẹ vợ với con rể.. ; bố dượng với con riêng của vợ, mẹ kế với con riêng của chồng; giữa những người cùng giới tính.

- Ngày gia đình Việt Nam là ngày 28/6 hàng năm

Bài tập 4. Huy và Lê cùng làm việc trong một công ti. Họ yêu nhau và quyết định đi đến hôn nhân. Huy dẫn Lê về quê ra mắt họ hàng và gia đình. Sau khi tìm hiểu, bố mẹ Huy phát hiện Lê là con cô con cậu với Huy nhưng đã bị thất lạc nhiều năm.

Hỏi: Huy và Lê có thể kết hôn được không? Vì sao?

Huy và Lê không thể kết hôn được, vì theo luật Hôn nhân và gia đình Việt Nam năm 2000 quy định: Cấm kêt hôn giữa những người có họ phạm vi ba đời. Trong trường hợp này thì Huy và Lê là những người có họ ở phạm vi đời thứ ba

Bài tập 5. Tuấn và Lan cùng làm việc tại một công ty. Họ yêu nhau và quyết định đi đến hôn nhân. Tuấn dẫn Lan về quê ra mắt họ hàng và gia đình. Sau khi tìm hiểu, bố mẹ Tuấn phát hiện Lan là anh em con cô con cậu với Tuấn nhưng đã bị thất lạc nhiều năm.

Hỏi: Tuấn và Lan có thể kết hôn không? Vì sao?

Lan và Tuấn không thể kết hôn. Vì luật Hôn nhân và gia đình Việt Nam năm 2000 quy định: Cấm kết hôn giữa những người có họ trong phạm vi 3 đời.

HÔN NHÂN VÀ HẠNH PHÚC GIA ĐÌNH

"Tậu trâu, lấy vợ, làm nhà

Cả ba việc ấy thật là khó thay!"

Với người phụ nữ thì hôn nhân có ý nghĩa rất quan trọng, bởi đó là nơi họ gửi gắm cả cuộc đời, niềm tin của mình khi rời xa tổ ấm gia đình. Tuy nhiên khi bước vào cuộc sống gia đình, thành vợ thành chồng, cả hai người mới chợt nhận thấy để có cuộc sống "cơm lành canh ngọt" không phải là chuyện đơn giản, mâu thuẫn gia đình luôn là vấn đề muôn thuở bắt đầu từ sự va chạm hàng ngày của cuộc sống: Của cơm áo, gạo tiền, của con cái nheo nhóc, của mẹ chồng nàng dâu, của hàng xóm nhiều chuyện, cùng thói hư tật xấu của đôi bên.. (những vấn đề không thể thiếu, không tránh khỏi của cuộc sống thường nhật)

Trước khi đến với hôn nhân, hầu hết các cặp vợ chồng đều trải qua những giây phút hạnh phúc trong sự lãng mạn của tình yêu, khi ấy tình yêu của bạn trẻ bao hàm phần lớn là những cảm xúc được bay bổng, thi vị hóa, nặng về tưởng tượng, rất ít phần trăm hiểu hết về con người thật của nhau. Nếu cả hai cùng không tự điều chỉnh, cùng nhìn vào thực tế cuộc sống hiện tại thì tình yêu này sẽ mong manh và có nhiều nguy cơ bất định. Lãng mạn là gia vị của cuộc sống, là một trong những điều kiện làm cho tình cảm vợ chồng được thăng hoa, nhưng đừng để phim ảnh, thơ ca hay cảm xúc bồng bột đưa bạn đi quá xa sẽ cho bạn cảm giác hẫng hụt và thất vọng! Đây chính là một trong những nguyên nhân khiến hôn nhân tiến gần đến tan vỡ nhanh nhất.

Ngược lại, sự va chạm hàng ngày (cơm, áo, gạo, tiền, con cái nheo nhóc) và thời gian chung sống tuy không đồng hành với sự lãng mạn, nhưng lại là chất xúc tác làm lắng đọng cảm xúc của đôi bên, giúp cả hai biết cảm thông, thương yêu và tôn trọng nhau. Đây là tình yêu có khả năng vượt qua được nhiều thử thách về thời gian và mang lại cho hai người cảm giác an toàn, nhận ra bạn đời có đúng là người mình cần tìm hay không (tức là người biết cảm thông, chia sẻ và hiểu mình). Tình yêu này chắc chắn sẽ mang lại hạnh phúc bền lâu cho các cặp vợ chồng, bởi vì không gì hạnh phúc hơn khi có bạn đời là người hiểu và chấp nhận cả những thói quen xấu của nhau, biết cùng nhau chia sẻ qua những vướng mắc trong cuộc sống hàng ngày, qua hoàn cảnh xuất thân và công việc hiện tại chứ không phải là qua những cuộc chuyện trò ở quán cafe, qua thư, hay qua những vần thơ!..

Ngày nay đôi khi người đàn ông và phụ nữ đòi hỏi quá nhiều ở nhau, trở thành một áp lực về sự hoàn thiện cho nhau, không có người nào là hoàn hảo trọn vẹn, hoàn hảo chỉ có ở trong sách vở, là đích mà mọi người muốn hướng đến để hoàn thiện mình mà thôi. Điều quan trọng là các chuẩn mực gia đình vốn có cần phải được tôn trọng. Đó là sự tôn trọng lẫn nhau: Về thói quen, sở thích, tính cách, là trách nhiệm của mỗi người (chồng và vợ) trong bổn phận phải lo cho cuộc sống lứa đôi: Lo cho con cái, lo cho cha mẹ hai bên, quan hệ anh em, họ hàng, bè bạn.. Và từ đó có cách điều chỉnh hành vi ứng xử sao cho phù hợp với đạo lý.

Câu chuyện về hôn nhân gia đình không chỉ là nằm trong phạm vi nội bộ gia đình nữa mà là chuyện của xóm, của làng.. Chăm lo cho "tế bào của xã hội" chính là biện pháp tốt nhất để hướng tới một xã hội chung tốt đẹp, bền vững. Sự hỗ trợ đắc lực đó chắc chắn sẽ góp phần làm cho mọi gia đình cùng đồng thuận vì một mục tiêu xây dựng "Xã hội văn minh, gia đình hạnh phúc".

Để có được cuộc hôn nhân hạnh phúc ta cần

Học làm vợ chồng: Trong quá trình tìm hiểu yêu đương, bạn trẻ phải tìm hiểu thật kỹ xem hệ thống giá trị của hai người có hợp nhau hay không: Gia đình gia giáo hay gia đình hiện đại, có làm dâu được hay không, có đủ khả năng để mình thích ứng với gia đình không, chứ không chỉ rung động, thích là cưới. Nếu cuộc sống hôn nhân đổ vỡ, nó ảnh hưởng đến sự thành bại trong cuộc đời của cá nhân ấy rất lớn. Trước khi kết hôn, bạn trẻ phải học làm vợ làm chồng để biết xây dựng cuộc sống hôn nhân hạnh phúc. Muốn có hạnh phúc, mỗi người phải ý thức luôn luôn giữ gìn, đầu tư cho nó.

Tôn trọng, bao dung

Đừng xao nhãng chăm chút tình yêu

Luôn thẳng thắn trao đổi

Đặt bạn đời ở vị trí "trung tâm"

Học cách giải quyết xung đột

Giữ ngọn lửa đam mê

Sát cánh cùng nhau

Hãy nuôi dưỡng hôn nhân

Giữ cho mình sự riêng tư

Các nguyên tắt vàng của hôn nhân hạnh phúc: Tin tưởng lẫn nhau, Trao đổi chân thành, Tôn trọng tự do..