Có lẽ hạnh phúc là điều mà bất cứ ai trong chúng ta đều muốn theo đuổi. Nhưng suy cho cùng, không ai định nghĩa được hạnh phúc và hiếm ai dám tự nhận mình đang thật sự hạnh phúc. Thế nhưng, ở Bhutan, khi bạn hỏi tất cả người dân có hạnh phúc không, họ đều trả lời "có". Thực tế, cuộc sống của người Bhutan không hề giàu có, quốc gia này cũng không thuộc nhóm cường quốc kinh tế thế giới. Vậy hạnh phúc của người dân do đâu mà có? Đơn giản, hạnh phúc của họ đến từ những điều giản đơn, nhỏ bé nhất. "Vùng đất Rồng Sấm", "Viên ngọc thô" của Nam Á Vương quốc Bhutan nằm ở khu vực Nam Á, bên triền đông dãy Himalaya hùng vĩ, được kẹp khá đều giữa hai quốc gia Trung Quốc và Ấn Độ. Cái tên Bhutan được cho là bắt đầu từ tiếng phạn chuyển ngữ từ botaanta, nghĩa là phía cuối Tây Tạng. Thim-Pu là thủ đô và cũng là thành phố lớn nhất của đất nước này. Người dân Bhutan gọi đất nước của mình là Druk Yul (vùng đất Rồng Sấm), quốc vương Bhutan có hiệu là Druk Gyalpo (quốc vương Rồng Sấm). Ở giữa quốc kỳ của nước này có hình con rồng, vuốt của nó nắm 4 viên ngọc trắng. Lãnh thổ Bhutan từng bao gồm nhiều thái ấp nhỏ, đấu đá và xung khắc lẫn nhau. Đến đầu thề kỷ 17, một lạc ma phật giáo tây tạng tên là Ngawang Namgyal đã thống nhất khu vực, gây dựng nên một quốc gia Bhutan độc lập và có bản sắc riêng biệt. Bhutan nằm trọn trong vùng núi của khu vực Trung Nam Á, trên con đường tơ lụa giữa Trung Quốc và tiểu lục địa Ấn Độ, không có đường thông ra biển. Do vị trí địa lý đặc thù nên Bhutan nhận khá nhiều ảnh hưởng từ các quốc gia láng giềng. Điển hình là đất nước này có sự liên kết văn hóa mạnh mẽ với khu tự trị Tây Tạng, chưa kể chính trị và văn hóa Bhutan mang đậm dấu ấn của láng giềng Ấn Độ. Chính vị trí địa lý và đặc điểm địa hình đã giúp Bhutan dệt nên một bức tranh lịch sử và văn hóa độc nhất. Bhutan vừa sổ hữu những tinh tuý văn hóa từ tây Tạng, Ấn Độ, Nepal, vừa phát triển thế mạnh du lịch. Hơn nữa nhờ vị trí biệt lập đến mức cô lập, mà Bhutan vẫn giữ được trọn vẹn nét hoang sơ như một viên ngọc thô giữa núi rừng. Phật giáo là tôn giáo được thực hành rộng rãi nhất ở Bhutan, 75% theo đạo phật, trong đó "Kim cương thừa" là một trường phái phật giáo xuất hiện trong thế kỉ thứ V, thứ VI tại Bắc Ấn Độ chính là quốc giáo của đất nước này. Quốc giáo từ lâu đã được chính phủ hỗ trợ về tài chính, tiếng nói phật tử rất có ảnh hưởng đối với các chính sách công. Hạnh phúc là trọng tâm của đất nước Ngày nay, nhiều người quan niệm rằng tổng sản phẩm quốc nội GDP là chỉ số tốt nhất để đánh giá sự thịnh vượng của một quốc gia. Nếu xét theo cách này, rõ ràng Bhutan đang có tốc độ phát triển thấp. Nền kinh tế của quốc gia nhỏ bé này phụ thuộc chủ yếu vào nông nghiệp, du lịch và bán thuỷ điện cho ấn độ. Hơn 80% người dân Bhutan sống dựa vào nông nghiệp. Họ chủ yếu canh tác, chăn nuôi gia sức, làm các nghàng nghề thủ công thô sơ. Ở Bhutan mức thu nhập trung bình hàng thánh của một công chức chỉ dao động từ 400 – 600 đô la. Tuy nhiên Bhutan không nhìn vào GDP, nhà vua thứ 4 của vương quốc Jigme Singye Wangchuck cho rằng "tổng hạnh phúc quốc nội quan trọng hơn tổng sản phẩm quốc nội". Bhutan cam kết xây dựng một đất nước đặt hạnh phúc của người dân lên làm trọng tâm. Dựa trên các giá trị tinh thần của phật giáo. Năm 1970, Bhutan trở thành quốc gia đầu tiên và duy nhất trên thế giới đánh giá mức độ thịnh vượng của đất nước dựa trên chỉ số tổng hạnh phúc quốc nội GNH thay vì dựa trên tổng sản phẩm quốc nội GDP như hầu hết các nước khác. Bhutan còn thành lập uỷ ban tổng hạnh phúc quốc gia có trách nhiệm đảm bảo mọi thứ của đất nước đều đóng góp cho hạnh phúc nói chung và hạnh phúc của người dân Bhutan nói riêng. Việc theo đuổi GNH được quy định trong hiến pháp. Karen Lim người từng sống và làm việc tại Bhutan từ tháng 4/2018 cho biết "khi bạn hỏi người Bhutan rằng họ có hạnh phúc không, hầu hết sẽ trả lời có. Mọi người đều nỗ lực, hài lòng và biết ơn về tất cả những gì mình có. Theo Karen Lim, có lẽ người Bhutan đã thấm nhuần triết lý phật giáo. Hạnh phúc xuất phát từ những điều giản đơn Tại Bhutan trẻ em được miễn học phí khi đi học, còn được chính phủ trợ cấp lương thực và sách vở, thậm chí là cấp học bổng du học nước ngoài. Thêm vào đó người dân Bhutan cũng không phải lo lắng lúc ốm đau bệnh tật, bởi tiền thuốc men và các dịch vụ y tế ở đây đều hoàn toàn miễn phí, ngay cả khi phải ra nước ngoài điều trị. Ở Bhutan có rất nhiều doanh nghiệp nhỏ được thành lập, để trao quyền hặc hỗ trợ cho. Những người bị thiệt thòi, thay vì lựa chọn giữa 2 thái cực hoàn toàn vì lợi nhuận và tổ chức phi lợi nhuận. Bhutan đã tìm cách thành lập các doanh nghiệp xã hội, đóng trong nhiều lĩnh vực, từ quản lý rác thải, phát triển nông thôn tới trao quyền cho phụ nữ. Điển hình là sáng kiến thân thiện với môi trường Nazhoen Pelri, đơn vị tái chế giấy thải đầu tiên của Bhutan, sản xuất trung bình 20 ngày khay trứng mỗi tuần từ vật liệu phế thải. Nhân công của Nazhoen Pelri là những thanh niên vừa cai nghiện ma tuý thành công, và đây là cơ hội để họ tái hòa nhập cộng đồng. Một sáng kiến khác là MAD Bhutan, công ty lữ hành có trụ sở tại Singapore. Lợi nhuận của công ty này sẽ được dùng để hỗ trợ các trường học ở vùng nông thôn Bhutan. Với khoảng 735 ngàn dân cư, Bhutan là cộng đồng chặt chẽ và hòa thuận, nơi mọi người đều biết đến nhau. Hầu hết người dân Bhutan đều dành thời gian bên nhau để vun đắp những mối quan hệ. Họ thường cùng nhau uống bia, uống trà, chơi các môn thể thao như bắn cung, phi tiêu và bóng đá. Người Bhutan sống rất đơn giản, họ cho rằng cuộc sống của bạn càng đơn giản bao nhiêu thì bạn sẽ càng ít ham muốn bấy nhiêu. Thay vì đi ô tô hay xe máy, họ sẽ chọn đi bộ, thay vì dành thời gian cho những bữa tiệc thâu đêm suốt sáng hay ăn uống trong những nhà hàng sang trọng thì họ lại muốn trở về nhà và tự làm những món ăn đơn giản. Không chỉ có thế, hạnh phúc của người dân Bhutan còn được thể hiện thông qua lòng trắc ẩn, điển hình là cách họ đối xử với động vật, đặc biệt là những chú chó đi lạc, chúng có thể ngủ dọc theo các con đường, ngủ trưa ngay trước cửa nhà, vào các cửa hàng nhiều lần mà không bị đuổi đánh thậm chí còn được cho ăn tử tế. Lòng trắc ẩn cũng dễ tìm thấy trong sự hỗ trợ tập thể, người Bhutan thường động viên nhau thay vì chỉ trích nhau trên mạng xã hội. Những người ăn xin cao tuổi không bao giờ bọ mọi người ngoảnh mặt, quay lưng. Thủ tướng Lotay Tshering của Bhutan còn tổ chức khám bệnh miễn phí ngoài giờ vào cuối tuần. Sống hòa hợp với thiên nhiên –" Bí mật hạnh phúc "tối cao Bhutan là quốc gia duy nhất trên thế giới có chỉ số Carbon trong không khí đạt mức âm (Carbon – Negative). Đầu năm 2017, cả đất nước chỉ sản sinh ra 2, 2 triệu tấn CO2, trong khi những cánh rừng bạt ngàn đã chuyển hóa được lượng CO2 lớn gấp 3 lần con số trên, với những quốc gia khác đây là điều không tưởng. Ý thức bảo vệ môi trường của người dân Bhutan rất cao. Họ quan niệm rằng con người chung sống với thiên nhiên, đối xử với môi trường như thế nào, thì sẽ được đánp lại như thế ấy. Những chính sách tôn trọng và bảo vệ môi trường được đưa hẳn vào trong hiến pháp. Theo hiến pháp, bất kể lúc nào, ít nhất 60% lãnh thổ Bhutan cũng phải được bao phủ bởi rừng. Ở Bhutan có một chính sách mới nghe qua thì rất kỳ lạ nhưng lại vô cùng hữu ích đó là" Giải lao cho môi trường", vào ngày chủ nhật đầu tiên của mỗi tháng, tất cả các xe cơ giới bị cấm chạy trên đường trừ xe công cộng và xe chở khách du lịch. Ngoài ra đề hưởng ứng ngày môi trường thế giới 5/6, chính phủ Bhutan qui định đây là ngày cả nước đi bộ. Mọi người dân đều nghiêm chỉnh chấp hành qui định, chính vì thế mà Thim-Pu trở thành thủ đô duy nhất trên thế giới không có đèn giao thông. Ở Bhutan, hạnh phúc không đến từ một mục tiêu đơn lẻ mà đó là sự kết hợp giữa nhiều yếu tố như bản sắc văn hóa, cộng đồng thân thiết, lòng trắc ẩn, sự quan tâm tới môi trường và thái độ biết trân trọng những điểu tưởng chừng như nhỏ bé.
