BẰNG CHỨNG TIẾN HÓA Có 2 nhóm bằng chứng là bằng chứng trực tiếp và bằng chứng gián tiếp. 1. Bằng chứng trực tiếp: Chính là hóa thạch. - Hóa thạch là di tích của các sinh vật để lại trong các lớp đất đá của vỏ Trái đất. - Tuổi của hóa thạch có thể được xác định nhờ phân tích các đồng vị phóng xạ có trong hóa thạch. Dựa vào tuổi hóa thạch có thể xác định thời gian xuất hiện các loài cũng như quan hệ họ hàng giữa chúng. 2. Bằng chứng gián tiếp: Bao gồm giải phẫu học so sánh, phôi sinh học, địa lí sinh vật học, sinh học phân tử và tế bào. - Bằng chứng giải phẫu so sánh: + Cơ quan tương đồng: Cùng nguồn gốc từ một cơ quan ở loài tổ tiên, do tiến hóa phân li tính trạng nên có thể thực hiện chức năng rất khác nhau. + Cơ quan tương tự: Nguồn gốc khác nhau, do tiến hóa đồng quy nên thực hiện những chức năng tương tự nhau và có hình thái giống nhau. + Cơ quan thoái hóa: Là cơ quan tương đồng vì chúng có cùng nguồn gốc của cơ quan tổ tiên ban đầu nhưng nay không còn chức năng hoặc chức năng bị tiêu giảm. Ví dụ: Xương cùng, ruột thừa, răng khôn, lông bao phủ cơ thể ở người là các cơ quan thoái hóa. - Bằng chứng sinh học phân tử và tế bào: là bằng chứng quan trọng nhất trong nhóm gián tiếp. + Các loài có quan hệ họ hàng càng gần gũi thì trình tự các nu trên ADN của một gen nào đó càng giống nhau; trình tự các axit amin của một loại protein nào đó càng giống nhau và ngược lại. + Các sinh vật hiện nay đều được cấu tạo từ đơn vị cơ bản là tế bào (trừ virut), các tế bào của chúng đều sử dụng chung một loại mã di truyền, đều dùng cùng 20 loại axit amin.. → đây là các bằng chứng gián tiếp chứng tỏ các loài đều tiến hóa từ một tổ tiên chung. - Bằng chứng phôi sinh học - Các loài có các đặc điểm ở giai đoạn trưởng thành rất khác nhau, nhưng lại có các giai đoạn phát triển phôi rất giống nhau: + 18 - 20 ngày: Còn dấu vết khe mang ở phần cổ. + Phôi 1 tháng: Não chia năm phần giống não cá. + Được 2 tháng: Phôi vẫn còn đuôi dài. + Phôi 3 tháng: Các ngón chân đối diện các ngón khác. + 5 - 6 tháng: Có 1 lớp lông mịn bao phủ. → Kết luận: Sự giống nhau trong phôi chứng tỏ các loài có chung nguồn gốc. Các loài có họ hàng gần gũi thì sự phát triển phôi càng giống nhau và ngược lại.
