Bốn tám mùa xuân như gió thoảng, trường sinh bất quá một nụ cười Ba mươi hai năm về với đất, danh người còn sống với thời gian Đôi câu đối tôi viết, gửi tặng hương hồn nhà văn Cổ Long, thấm thoắt cũng đã một năm dài trôi qua từ khi giới thiệu nó với những bạn bè, hôm nay được lấy ra làm lời mở đầu cho bài viết, bình phẩm về một tác phẩm mà tôi ấn tượng nhất của ông. Lời nói đẩy đưa ban đầu, chẳng nhằm mục đích gì khác ngoài việc giới thiệu về tác giả, ngõ hầu làm cầu nối để viết đôi dòng về tác phẩm "Anh hùng vô lệ" của ông. Trong sự nghiệp của mình, Cổ Long viết 69 tác phẩm, với những nhân vật đã trở nên huyền thoại như Lý Tầm Hoan, Lục Tiểu Phụng, Sở Lưu Hương.. "Anh hùng vô lệ" chỉ là một tác phẩm ông viết cuối sự nghiệp, cái thoái trào trong phong cách viết đã dần trở nên rõ nét, nhưng chẳng hiểu sao, cứ nhắc đến ông, tôi lại nhớ ngay đến tác phẩm này. Thực sự, cũng đã lâu lắm rồi, từ ngày tôi biết đến những nhân vật bi ai đó. Khoảng thời gian đủ dài để quên, cũng như đủ dài để chứng tỏ rằng vẫn nhớ một số chuyện. Nước xưa còn, người xưa mất, anh hùng mạt vận, nữ lưu cũng xa dời, chỉ còn văng vẳng đôi câu hát nhạt nhòa với bụi khói thời gian. "Lãng tử tam xướng, bất xướng bi ca. Hồng trần gian bi thương sự, dĩ đại đa. Lãng tử vị quân ca nhất khúc. Khuyến quân thiết mạc bả lệ lưu. Nhân gian nhược hữu bất bình sự. Túng tửu huy đao trảm nhân đầu". Quả thực, câu chuyện là một bản bi ca. Mười chín chương câu chuyện là mười chín chương đau xót. Ân oán giang hồ, tình nghĩa lứa đôi, đan xen vào nhau tạo nên một bức tranh đầy màu sắc, không kém phần oanh oanh liệt liệt nhưng cũng chẳng kém vẻ u uẩn sầu dâng. Xưa nay, tiểu thuyết võ hiệp vốn chẳng được coi là dòng văn học chính thống, cũng chính bởi thế, nó lại là một mảnh đất màu mỡ cho những tác gia thuộc thể loại này tha hồ phóng bút, chẳng cần câu nệ chi. Nhưng, cũng chẳng thế nói rằng dòng văn học này không có giá trị. Dù thế giới võ hiệp có xa cách đời thực đến mấy, những câu chuyện của nó vẫn mang đậm nét cuộc sống đời thường. "Anh hùng vô lệ" cũng không ngoại lệ. Câu chuyện bắt đầu với cuộc chiến của Đại tiêu cục, và Hùng Sư đường, kèm theo truyền thuyết về một thanh kiếm bất tường, lớp lớp mưu trí, lớp lớp võ công, lớp lớp tình, lớp lớp oán, lồng vào nhau tạo nên một bản bi ca, có thể không khiến người rơi lệ, nhưng cũng khiến ai ai ngậm ngùi. Tôi sẽ không viết quá nhiều về nội dung, tôi chỉ muốn để ngỏ đôi dòng cảm nghĩ của mình về nhân vật. Với Cổ Long, có thể nói mỗi nhân vật của ông là một chấm phá rất riêng biệt về con người. Và mâu thuẫn trong nhân vật của ông cũng là mâu thuẫn rất con người. Tử khí đông lai Trác Đông Lai ư? Anh hùng bất bại Tư Mã Siêu Quần ư? Đệ nhất sát thủ Tiêu Lệ Huyết ư? Tuyệt thế vũ giả Điệp Vũ ư? Thiếu niên anh hùng Cao Tiệm Phi ư? Hùng sư Châu Mãnh ư? Đối diện với tạo hóa trêu ngươi, với cái bi thương của kiếp sống, họ sẽ ra sao? Đến cuối cùng.. Bi thương vẫn chẳng thể đổi khác, người ra đi vẫn cứ ra đi. Họ Trác còn lại gì? Không gì cả, chính tay y đã đập vỡ thần tượng của mình. Tư Mã còn lại gì? Không gì cả, chính tay y đã tự kết liễu mình. Kế tiên sinh còn lại gì? Không gì cả, mưu y tuy cao nhưng vẫn chẳng thể cứu chính mạng mình. Tiêu Lệ Huyết còn lại gì? Không gì cả, y đã gián tiếp đưa người em trai vào tử lộ. Chu Mãnh, cùng Cao Tiệm Phi còn lại gì? Không gì cả, nữ nhân trong mộng của họ đã hóa hồ điệp bay đi.. Hồ điệp đã bay đi, anh hùng đã về với đất, nhưng cuộc sống vẫn tiếp diễn. Thiếu nữ mù lòa ôm cây đàn tì bà, một nhân vật xuất hiện chẳng bao nhiêu, nhưng lại để lại ấn tượng sâu đậm không kém gì các nhân vật khác. Bởi, nàng mang đến hy vọng. Con người ta, dù có thiếu bất cứ thứ gì, cũng không thể thiếu hy vọng. Và câu chuyện, mở đầu bi thương, diễn biến bi thương, kết thúc cũng bi thương, nhưng vẫn mở ra một khoảng trời mới, khoảng trời cho những ai còn sống, và còn hy vọng: "Giọng ca của ca nữ, vũ khúc của vũ nữ, kiếm của kiếm khách, bút của văn nhân, đấu chí của anh hùng, một khi chưa chết, thì đừng nên buông tay!" Mưa đã ngừng rơi, dẫu ý chưa cạn, cũng đã đến lúc nên dừng. Tác phẩm không quá dài, nếu có thể bỏ chút thời gian, hy vọng bạn đọc có thể tìm đến tác phẩm, biết đâu "Anh hùng vô lệ" sẽ mang đến cho bạn đôi chút giá trị, như thế cũng không uổng công tôi đã viết bài bình, mà bạn cũng không phí mấy phút cuộc đời khi đọc bài viết của tôi..
