Bài thơ: Vàng, máu Tác giả: Thanh Tịnh Nào những buổi bình minh nắng gội Tắm góc rừng run rẩy dưới sương mai Thì giữa ngàn cây thác đổ rền tai Vài cô gái trần truồng bì bõm lội. Mấy cô gái đãi vàng trên dòng thác Giữa voi gầm, gió hú, hổ rình xa Và giữa ngàn linh, rừng thẳm bao la Đàn trăn lục lượm mồi trên nước bạc. Nước lay đá, hâm hùng như say phản Chần các cô bên mỏm đá nhám xanh, Đoạn cuốn lôi theo gậm núi loanh quanh Vung máu nhuộm hang sâu màu đỏ loãng! Trong lúc ấy các ngai vàng chói lọi Bốn phương trời rạng rỡ ánh kim thoa Buổi tiệc đêm trong điện các hương pha Nghìn thanh nữ đầy thân vàng loáng ngợi.. Hay thiếu phụ cõng con trên lưng nặng Đãi cát vàng bên hóc núi cheo leo Thấy vàng trôi, nàng hớn hở với theo Vô ý ngã, con rơi, dòng lôi thẳng. Nàng hoảng hốt đuổi vàng theo con dại Thì bên chân vàng đứng, xoáy không trôi Cúi lượm lên, nàng bỗng ngã: Con ôi! Nước lùa mẹ theo con, dòng thác chảy. Trong lúc ấy các ngai vàng chói lọi Bốn phương trời rạng rỡ ánh kim thoa Buổi tiệc đêm trong điện các hương pha Nghìn thanh nữ đầy thân vàng loáng ngợi.. Tiêu biểu nhất trong loại thơ "hiện thực" bị lãng quên nói trên có lẽ là bài "Vàng, máu" in ở Hà Nội báo số 27, ngày 8-7-1936, ngày nay không mấy người biết. Với ngôn ngữ, giọng điệu cách đây gần một thế kỷ, bài thơ đã nhìn thẳng vào cuộc đời lam lũ cùng cực của những người lao động, mà ở đây là những người phụ nữ nghèo và thương xót họ, thông cảm với họ. Mọi người có thể đọc và cảm nhận
