Dàn Ý Phân Tích Bài Thơ Mùa Xuân Nho Nhỏ 1, Mở bài – Giới thiệu khái quát về nhà thơ Thanh Hải và đặc điểm sáng tác của ông. – Giới thiệu khái quát về bài thơ "Mùa xuân nho nhỏ" 2, Thân bài a, Khổ thơ thứ nhất: – khung cảnh thiên nhiên mùa xuân nhẹ nhàng, nên thơ: Dòng sông xanh, bông hoa tím biếc.. – Âm thanh: Chim chiền chiện – "Giọt long lanh rơi" : hình ảnh thơ đa nghĩa, gợi nên vẻ đẹp của bức tranh thiên nhiên mùa xuân b, Khổ hai và khổ ba – Hình ảnh "mùa xuân" và hình ảnh "lộc" sóng đôi với nhau, được lặp lại nhiều lần gợi nên vẻ đẹp của mùa xuân và cho ta thấy những người lính, những người lao động là những người làm nên mùa xuân của đất nước – Niềm tự hào đối với quê hương, đất nước mình: Nghệ thuật so sánh, nhân hóa.. c, Khổ bốn và khổ năm – Điệp từ "ta" cùng việc sử dụng các động từ mạnh "làm", "nhập" và các hình ảnh thơ đẹp. => Nhà thơ muốn góp sức mình làm nên mùa xuân đẹp tươi của thiên nhiên, của tạo vật của đất nước – "Mùa xuân nho nhỏ" là một hình ảnh ẩn dụ, qua đó cho thấy ước nguyện muốn góp cuộc đời mình làm nên mùa xuân của đất nước của nhà thơ. d, Khổ cuối Khúc ca ân tình, là lời ngợi ca quê hương đất nước, ngợi ca xứ Huế thân thương với những làn điệu Nam ai, Nam bình đầy nghĩa tình. 3, Kết bài Khái quát lại giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ "Mùa xuân nho nhỏ" Văn Mẫu Phân Tích Bài Thơ Mùa Xuân Nho Nhỏ Mở bài "Mùa xuân nho nhỏ" – một khúc ca quen thuộc, gần gũi và thân quen với mỗi người chúng ta mỗi dịp mùa xuân về. Và những lời ca quen thuộc ấy được phổ nhạc từ bài thơ cùng tên của nhà thơ Thanh Hải – một nhà thơ trưởng thành từ trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, một cây bút tiêu biểu của nền thơ ca dân tộc. Và có thể nói, bài thơ "Mùa xuân nho nhỏ" là một trong số những sáng tác xuất sắc nhất của ông, bài thơ thể hiện tình yêu tha thiết, gắn bó với cuộc đời và những ước nguyện chân thành, sâu sắc của nhà thơ. Thân bài Khổ thơ mở đầu bài thơ chính là cảm nhận sâu sắc của nhà thơ về khung cảnh thiên nhiên khi mùa xuân đến. Với những nét vẽ đơn sơ, giản dị tác giả đã gợi nên một khung cảnh thiên nhiên mùa xuân nhẹ nhàng, nên thơ, đậm chất xứ Huế. Đó là hình ảnh một bông hoa lục bình tím biếc khoe sắc mình giữa làn nước trong xanh. Mọc giữa dòng sông xanh Một bông hoa tím biếc Nhưng có lẽ, bức tranh xuân của thi sĩ không chỉ có hình ảnh, có màu sắc mà thi sĩ còn mở rộng lòng mình, lắng tai nghe tiếng chim hót ngoài kia báo hiệu một mùa xuân tươi đẹp đã về nơi đây. Ơi con chim chiền chiện Hót chi mà vang trời Với việc sử dụng các tình thái từ "ơi", "hót chi" tác giả đã đưa vào câu thơ giọng thơ ngọt ngào, tâm tình của xứ Huế. Và dường như, âm thanh vang trời của chim chiền chiện đã làm cho bầu trời xuân, không gian thiên nhiên khi mùa xuân tới thêm rộng hơn, cao hơn. Để rồi, trước vẻ đẹp của thiên nhiên, của đất trời đang độ vào xuân ấy, nhà thơ đã dãi bày, phô diễn nỗi niềm vui sướng của mình bằng những câu thơ, những hình ảnh thơ thật đẹp, thật lấp lánh: Từng giọt long lanh rơi Tôi đưa tay tôi hứng Có thể nói, đây là hai câu thơ thật hay nhưng cũng thật đã nghĩa. "Giọt long lanh" đang rơi kia là giọt sương, là giọt mưa xuân đang rơi hay chính là giọt của của tiếng chim chiền chiện kia mang đủ cả hình ảnh, màu sắc và âm thanh. Song, dù hiểu theo cách nào đi chăng nữa thì nó cũng vẽ nên trước mắt chúng ta một bức tranh xuân thật đẹp và nhà thơ đã không thể giấu nổi nỗi lòng mình "tôi đưa tay tôi hứng". Câu thơ năm chữ với điệp từ "tôi" lặp lại hai lần đã nhấn mạnh một cách sâu sắc niềm vui, hạnh phúc ngất ngây, say mê của nhà thơ trước khung cảnh thiên nhiên đang bước vào mùa xuân. Không chỉ thể hiện niềm say mê khi đất trời vào xuân, nhà thơ Thanh Hải trong hai khổ thơ tiếp theo còn thể hiện cảm xúc, tâm trạng của mình đối với mùa xuân của đất nước, mùa xuân của cách mạng. Mùa xuân người cầm súng Lộc giắt đầy trên lưng Mùa xuân người ra đồng Lộc trải dài nương mạ Có thể nói với bốn câu thơ trên tác giả đã sử dụng triệt để và thành công biện pháp điệp ngữ. Hình ảnh "mùa xuân" và hình ảnh "lộc" sóng đôi với nhau, được lặp lại nhiều lần tạo nên ý nghĩa, dư vị sâu sắc cho câu thơ và là hiện lên trước mắt người đọc hiện thực gắn với cuộc chiến đấu, lao động của nhân dân. "Lộc" chính là biểu tượng của mùa xuân, là biểu tượng cho sức sống và sức trẻ của thiên nhiên của trời đất. Ở đây, dường như, những chiến sĩ ra trận đã luôn mang trên mình lộc non mơn mởn nghĩa là mang trên mình niềm tin, sức sống bất diệt. Còn những người lao động lại mang lộc non, mang niềm tin, mang sức sống trải rộng đến muôn nơi. Như vậy, bốn câu thơ đã diễn tả một cách sâu sắc mùa xuân của đất nước, của dân tộc và chính những người chiến sĩ, những người lao động đã làm nên mùa xuân ấy với một bản hợp xướng, một khúc nhạc điệu "hối hả", "xôn xao", mạnh mẽ và đầy nhiệt huyết: Tất cả như hối hả Tất cả như xôn xao Đồng thời, trước những xúc cảm nồng nàn, say đắm của thiên nhiên, của đất nước vào mùa xuân, nhà thơ Thanh Hải cũng không dấu được niềm tự hào đối với quê hương, đất nước mình. Đất nước bốn ngàn năm Vất vả và gian lao Đất nước như vì sao Cứ đi lên phía trước Với việc sử dụng thành công biện pháp nghệ thuật nhân hóa, tác giả đã hình dung đất nước như một người mẹ vĩ đại, đã trải qua "bốn ngàn năm" với bao gian nan, vất vả thậm chí cả máu, nước mắt và sự hi sinh để đất nước được trường tồn, phát triển và đón thêm những mùa xuân tươi đẹp. Đồng thời, với nghệ thuật so sánh đất nước với những vì sao, tác giả đã nhấn mạnh, ngợi ca vẻ đẹp, sức sống của đất nước đang không ngừng phát triển và đi lên. Và để rồi, chúng ta nhận thấy trong lời thơ, trong từng câu chữ niềm vui hân hoan, niềm tự hào của tác giả trước mùa xuân của đất nước. Nếu như ba khổ thơ đầu của bài thơ thể hiện xúc cảm của nhà thơ trước mùa xuân của thiên nhiên, của đất nước thì hai khổ thơ tiếp theo nhà thơ đã dãi bày một cách trực tiếp những nghĩ suy và ước nguyện chân thành của mình. Ta làm con chim hót Ta làm một cành hoa Ta nhập vào hòa ca Một nốt trầm xao xuyến Có thể nói, ngay từ những dòng thơ đầu tiên của khổ thơ ta đã bắt gặp ước nguyện chân thành của nhà thơ. Với việc sử dụng điệp từ "ta" cùng việc sử dụng các động từ mạnh "làm", "nhập" và các hình ảnh thơ đẹp, tràn đầy sức sống đã diễn tả ước nguyện của nhà thơ. Dường như, ở đây, người đọc đã thấy mất dần cái tôi cá nhân mà thay vào đó là cái ta chung của cộng đồng của dân tộc. Nhà thơ muốn hòa mình vào cộng đồng, vào cái ta để làm một con chim, một cành hoa, một nốt trầm xao xuyến lặng lẽ góp sức mình làm nên mùa xuân đẹp tươi của thiên nhiên, của tạo vật của đất nước. Đồng thời, ước nguyện của nhà thơ còn được thể hiện rõ nét qua khổ thơ: Một mùa xuân nho nhỏ Lặng lẽ dâng cho đời Dù là tuổi hai mươi Dù là khi tóc bạc Ở khổ thơ này, tác giả đã sử dụng từ ngữ thật chính xác và tinh tế. "mùa xuân nho nhỏ" là một cách nói hình ảnh nhằm chỉ cuộc đời một con người. Và để rồi, từ đấy chúng ta nhận ra nhà thơ luôn có ước nguyện hiến dâng cuộc đời mình, góp một phần bé nhỏ của mình làm đẹp cho quê hương, đất nước dù khi còn trẻ hay khi đã về già. Như vậy, có thể nói, ước nguyện của nhà thơ Thanh Hải trong bài thơ là một ước nguyện thật đẹp, thật dáng trân quý. Và để rồi, khép lại bài thơ chính là khúc ca ân tình, là lời ngợi ca quê hương đất nước, ngợi ca xứ Huế thân thương với những làn điệu Nam ai, Nam bình đầy nghĩa tình. Mùa xuân – ta xin hát Câu Nam ai, Nam bình Nước non ngàn dặm mình Nước non ngàn dặm tình Nhịp phách tiền đất Huế Kết bài Tóm lại, bài thơ với việc sử dụng thể thơ năm chữ cùng các hình ảnh thơ tươi vui và các biện pháp tu từ đã diễn tả chân thực và sâu sắc lòng thiết tha yêu đời, yêu quê hương đất nước và ước nguyện chân thành, cao đẹp của nhà thơ Thanh Hải. Cảm Nhận Bài Thơ Mùa Xuân Nho Nhỏ Mùa xuân là một đề tài đã chắp cánh cho tâm hồn thi nhân. Mùa xuân là mùa hội tụ những bàn tay nghệ sĩ tài hoa. Nhà thơ Thanh Hải cũng đã góp vào thơ xuân của dân tộc bài thơ "Mùa xuân nho nhỏ" thật cảm động. Bài thơ tràn đầy sắc xuân, sức xuân, nét xuân và tình yêu cuộc sống, quê hương đất nước. Bài thơ được tác giả sáng tác vào tháng 11 năm 1980 trước khi nhà thơ mất không bao lâu. Có thể nói đây là tâm sự của ông trong những ngày cuối của cuộc đời. Cũng là thời gian nước ta gặp nhiều khó khăn. Nhưng nhà thơ vẫn khao khát một mùa xuân tươi thắm với đời. Khổ thơ thứ nhất là cảm xúc của tác giả trước vẻ đạp của mùa xuân thiên nhiên, đất trời. Bài thơ mở đầu bằng bức tranh xuân của xứ Huế đẹp và thơ mộng quê mẹ yêu thương của nhà thơ: "Mọc giữa dòng sông xanh, Một bông hoa tím biếc, Ơi con chim chiền chiện Hót chi mà vang trời." Khổ thơ đầu tả thiên nhiên mùa xuân. Hình ảnh quen thuộc nhưng cách tả gợi và thú vị. Tác giả sử dụng biện pháp tu từ đảo ngữ, động từ mọc làm vị ngữ đặt trước chủ ngữ là một dụng ý nghệ thuật của tác giả. Tạo ấn tượng bất ngờ mới lạ, nhấn mạnh vẻ đẹp và sức sống của bông hoa xuân. Bông hoa ở giữa trái tim của dòng sông, trung tâm của bức tranh như đang vươn lên, xòe nở, phô màu. Mùa xuân được miêu tả bằng những hình ảnh dòng sông xanh, bông hoa tím biếc.. Cùng với tiếng hót trong trẻo của chim chiền chiện. Cảnh mùa xuân ấy gợi ra một không gian tươi mát, dịu dàng và đằm thắm. Cảnh vật mùa xuân đã làm tác giả dâng lên một niềm cảm xúc. Tác giả dùng từ cảm thán "ơi" để gọi chú chim xinh nhỏ. Rồi hỏi hót chi như ngỡ ngàng, đùa vui. Từ đó thi nhân lắng nghe tiếng chim hót, nghe bằng tai chưa đã. Mà tác giả còn nghe bằng cả trái tim xao động bằng trí tưởng tượng độc đáo. Tác giả biểu lộ sự trân trọng, nâng niu những cái đẹp trong mùa xuân ấy. "Từng giọt long lanh rơi Tôi đưa tay tôi hứng." Giọt long lanh không rõ là giọt gì. Đó có thể là giọt sương sớm, giọt mưa xuân. Hay giọt nước trong suốt phản chiếu ánh bình minh. Tôi "hứng" từng từng giọt long lanh ấy trong lòng bàn tay là muốn thâu nhận tất cả mọi vẻ đẹp mới mẻ, tinh khôi của thiên nhiên đất trời hào phóng ban tặng cho con người. Động từ "hứng" đã diễn tả được tâm trạng của tác giả trước cảnh sắc mùa xuân. Có ai ngờ tiếng chim hót vang trời lại đọng thành giọt long lanh rơi xuống? Phải chăng đây không chỉ là âm thanh của tiếng chim mà là âm thanh của mùa xuân. Âm thanh của cuộc sống đang khơi dậy trong lòng tác giả? Tâm hồn nhà thơ đang chan hòa cùng cuộc sống, cùng mùa xuân tươi đẹp một cách bất ngờ. Khổ thơ thứ hai và ba là cảm xúc của tác giả trước vẻ đạp của mùa xuân đất nước. Từ mùa xuân của đất trời, cảm xúc thơ chuyển sang mùa xuân của đất nước một cách tự nhiên: "Mùa xuân người cầm súng Lộc giắt đầy quanh lưng Mùa xuân người ra đồng Lộc trài dài nương mạ." Đây là hình ảnh của đất nước với hai nhiệm vụ chiến lược: Chiến đấu và sản xuất. Mùa xuân của đất nước hòa cung niềm vui trong chiến đấu và niềm vui trong lao động sản xuất. Lộc là hình ảnh của mùa xuân. Đó là chồi non, cành biếc mơn mởn. Lộc là sự sinh sôi, nảy nở, là sức sống mãnh liệt đang vươn lên. Trong chiến đấu, lộc giắt đầy quanh lưng là hình ảnh người lính khoác trên lưng vành lá ngụy trang xanh biếc. Không chỉ để che mắt quân thù mà chúng còn là biểu tượng của sức sống mùa xuân, là sức mạnh của dân tộc. Trong sản xuất, lộc trải dài nương mạ là hình ảnh của sự lao động cần cù đã làm nên một màu xanh bát ngát ruộng đồng. Người nông dân đã góp phần tô điểm cho mùa xuân đất nước. Hậu phương và tiền tuyến luôn song hành. Người cầm súng và người nông dân lao động, đều đem đến mùa xuân cho đất nước giữa mùa xuân của đất trời. Cả dân tộc đang bước vào mùa xuân với tâm thế khẩn trương và hào hứng: "Tất cả như hối hả Tất cả như xôn xao." Hối hả, xôn xao là những từ láy diễn tả sự gấp gáp, khẩn trương, náo nhiệt. Cặp từ láy ấy cùng với điệp ngữ tất cả như.. làm cho câu thơ vang lên nhịp diệu vui tươi, mạnh mẽ. Đó là hình ảnh đất nước và dân tộc đang bước vào mùa xuân của thời đại mới, thời đại Hồ Chí Minh. Trong mùa xuân tươi đẹp ấy tác giả không quên suy ngẫm về quá khứ của đất nước và cội nguồi dân tộc: "Đất nước bốn ngàn năm Vất vả và gian lao Đất nước như vì sao Cứ đi lên phía trước." Tác giả đã bộc lộ niềm cảm thụ và tự hào về đất nước. Chặng đường lịch sử đã qua với bao gian lao, vất vả. Bốn nghìn năm lập quốc tỏa sáng nền văn hiến Đại Việt. Sức mạnh dân tộc được khẳng định, đất nước vẫn trường tồn và đi lên. Đất nước như vì sao là sự so sánh đầy ý nghĩa. Sao là nguồn sáng vô tận, là vẻ đẹp của vũ trụ. Vẻ đẹp vĩnh hằng trong không gian và thời gian. Đây là niềm tự hào về đất nước Việt Nam anh hùng, bất diệt. Đất nước ấy luôn lớn mạnh, đi lên từng ngày. Hành trình đi tới tương lai của đất nước vẫn không ngừng. Cứ đi lên là sự thể hiện chí khí, quyết tâm của dân tộc Việt Nam. Khổ thơ thứ bốn va năm thể hiện suy nghĩ và ước nguyện của nhà thơ. Trước mùa xuân của thiên nhiên, mùa xuân của đất nước. Sự đi lên của cuộc sống, tác giả khát khao được hòa nhập vào cuộc sống của đất nước: "Ta làm con chim hót Ta làm một cành hoa. Ta nhập vào hòa ca Một nốt trầm xao xuyến." Ước nguyện sống đẹp, sống có ích cho đời. Điều tâm niệm của tác giả thật chân thành sâu sắc. Nhà thơ ước nguyện làm con chim hót dâng cho đời tiếng ca vui. Làm một cành hoa trong muôn sắc của muôn hoa để tỏa ngát hương tô thắm cho vẻ đẹp cuộc sống. Làm một nốt trầm xao xuyến trong bản hòa tấu muôn điệu, muôn lời ca. Làm một mùa xuân nho nhỏ góp vào mùa xuân lớn của đất nước, của dân tộc. Sự thay đổi trong cách xưng hô "tôi" sang "ta" mang ý nghĩa rộng lớn là ước nguyện chung của nhiều người. Từ chỗ xưng "tôi" tác giả chuyển sang xưng "ta" cũng là phù hợp để nói đến ước nguyện cao đẹp của nhiều người. Đó là khát vọng sống muốn làm việc, muốn cống hiến cho cuộc đời, cống hiến cho đất nước. Điệp từ một trong đoạn thơ diễn tả sự ít ỏi, khiêm tốn nhưng hình ảnh con chim, cành hoa, nốt trầm cuối cùng dã dồn vào hình ảnh thật đặc sắc: Một mùa xuân nho nhỏ Lặng lẽ dâng cho đời Dù là tuổi hai mươi Dù là khi tóc bạc. Khát vọng của tác giả tuy ẩn chứa sự khiêm nhường qua hình ảnh nho nhỏ, lặng lẽ.. Nhưng thể hiện một tiếng lòng cao cả, thể hiện một nhân sinh quan cao đẹp: Phải cống hiến cho đất nước dù là tuổi trẻ, hay khi già. "Tuổi hai mươi" và khi tóc bạc là những hoán dụ để chỉ tuổi trẻ và tuổi già của mỗi người. Mỗi con người hãy là một mùa xuân nho nhỏ để làm nên mùa xuân bất diệt của đất nước. Điệp ngữ "dù là" khẳng định mạnh mẽ khát vọng cống hiến thiết tha. Một xã hội tốt đẹp thì mỗi con người phải tốt đẹp. Đây là điều tâm niệm và khát vọng của nhà thơ trước lúc đi xa vĩnh biệt cuộc đời. Khổ thơ cuối tác giả thể hiệ lời ngợi ca quê hương đất nước qua điệu dân ca xứ Huế. Cảm xúc chân thành của nhà thơ không chỉ dừng lại ở khát vọng về cuộc sống. Tâm niệm về cuộc đời, tình cảm đối với quê hương, đất nước. Mà còn thể hệ qua khúc hát yêu thương: "Mùa xuân ta xin hát Câu Nam ai, Nam bình Nước non ngàn dặm mình Nước non ngàn dặm tình Nhịp phách tiền đất Huế." Nam ai và Nam bình là hai điệu dân ca Huế, phách tiền là một nhạc cụ dân tộc điểm nhịp cho lời ca. Hình ảnh xin hát diễn tả tình yêu thương, gắn bó với quê hương, khao khát về cuộc sống mùa xuân. Tiếng hát ở đây cũng là tiếng lòng của tác giả, nó ngọt ngào sâu lắng và gây được sự đồng cảm với tất cả mọi người. Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải là một bài thơ đặc sắc. Với thể thơ năm chữ, giọng thơ lúc mạnh mẽ, lúc tha thiết ngân vang. Âm hưởng nhẹ nhàng xuyên khổ thơ, tác giả đã bộc lộ cảm xúc trước mùa xuân của thiên nhiên, đất nước. Cũng như khát vọng đẹp đẽ muôn được dâng hiến cho cuộc đời trước lúc đi xa. Mùa xuân là đề tài truyền thống trong thơ ca. Thanh Hải đã góp phần tạo nên một sắc xuân nhẹ nhàng, quyến rũ trong thơ ca. Bài thơ đã khép lại nhưng đồng thời đã mở ra trong lòng tôi nhiều suy tư. Gấp lại trang thơ lòng tôi lại xao xuyến vấn vương trước những tình cảm chân thành nồng hậu trong một cuộc sống đầy tin yêu.
