Tiêu hóa là quá trình biến đổi các chất dinh dưỡng có trong thức ăn thành những chất đơn giản mà cơ thể hấp thụ được. Tiêu hóa ở động vật gồm: - Tiêu hóa nội bào (tiêu hóa trong tế bào) - Tiêu hóa ngoại bào (tiêu hóa bên ngoài tế bào). I. TIÊU HÓA Ở CÁC NHÓM ĐỘNG VẬT 1. Tiêu hóa ở động vật chưa có cơ quan tiêu hóa - Động vật chưa có cơ quan tiêu hóa là các động vật đơn bào. * Đại diện: Trùng roi, trùng giày, amip.. - Hình thức tiêu hóa nội bào * Quá trình tiêu hóa nội bào gồm 3 giai đoạn: + Màng tế bào lõm dẫn vào hình thành không bào tiêu hóa chứa thức ăn bên trong + Lizoxom gắn vào không bào tiêu hóa, các enzyme của lizoxom vào không bào tiêu hóa và thuỷ phân các chất dinh dưỡng phức tạp thành các chất đơn giản + Hấp thu chất dinh dưỡng đơn giản vào tế bào chất, phấn thức ăn không được tiêu hóa trong không bào Được đưa ra khỏi tế bào chất theo kiểu xuất bào 2. Tiêu hóa ở động vật có túi tiêu hóa * Đại diện: Ngành Ruột khoang và Giun dẹp. * Cấu tạo túi tiêu hóa: Hình túi, túi tiêu hóa có một lỗ thông duy nhất (vừa là nơi thức ăn đi vào và chất thải tiêu hóa đi ra), trên Thành túi có nhiều tế bào tuyến tiết enzim tiêu hóa vào lòng túi tiêu hóa. * Quá trình tiêu hóa: Khi thức ăn vào trong túi tiêu hóa, các tế bào tuyến tiết enzyme tiêu hóa để thuỷ Phân các thức ăn thành các phần có kích thước bé hơn (tiêu hóa ngoại bào) → Thức ăn được tiêu hóa dở Dang được vận chuyển vào trong tế bào biểu mô để tiến hành tiêu hóa nội bào → Các chất dinh dưỡng được giữ lại, các chất thải được đưa ra lỗ thông trở lại môi trường. 3. Tiêu hóa ở động vật có ống tiêu hóa * Đại diện: Động vật có xương sống và nhiều động vật không xương sống. * Cấu tạo ống tiêu hóa: Ống tiêu hóa được phân hóa thành nhiều bộ phận thực hiện các chức năng khác nhau: Miệng, hầu, thực Quản, dạ dày, ruột, hậu môn và các tuyến tiêu hóa * Quá trình tiêu hóa trong ống tiêu hóa: - Trong ống tiêu hóa, thức ăn được tiêu hóa ngoại bào nhờ hoạt động cơ học và nhờ tác dụng của dịch tiêu Hóa thành các chất hữu cơ đơn giản sau đó được hấp thụ vào máu. - Các chất không được tiêu hóa trong ống tiêu hóa sẽ thành phân và thải ra ngoài theo lỗ hậu môn - Thức ăn được di chuyển theo một chiều trong ống tiêu hóa II. ĐẶC ĐIỂM TIÊU HOÁ Ở ĐỘNG VẬT ĂN THỊT VÀ ĐỘNG VẬT ĂN THỰC VẬT 1. Đặc điểm tiêu hóa ở thú ăn thịt - Dạ dày là một cái túi lớn nên gọi là dạ dày đơn. - Thịt được tiêu hóa cơ học và hóa học giống như trong dạ dày người. Dạ dày co bóp làm nhuyễn thức ăn trộn đều với dịch vị. Enzim pepsin thuỷ phân prôtêin thành các peptit. 2. Đặc điểm tiêu hóa ở thú ăn thực vật - Dạ dày thỏ, ngựa là dạ dày đơn - Dạ dày trâu, bò có 4 túi. Dạ cỏ→dạ tổ ong→dạ lá sách→dạ múi khế. Trong dạ cỏ, có nhiều vi sinh vật tiêu hóa xenlulôzơ và các chất dinh dưỡng khác. Dạ tổ ong giúp đưa thức ăn lên trên trong khi nhai lại. Dạ lá sáchgiúp tái hấp thu nước. Dạ múi khế tiết ra pepsin, HCl tiêu hóa prôtêin có trong cỏ và vi sinh vật.
