CÂY CỎ HÔI - VỊ THUỐC QUÝ TRONG DÂN GIAN Cây cỏ hôi, trong dân gian thường gọi là cây cứt lợn, cây bù xít hoặc cỏ cứt heo, thuộc họ cúc, có tên khoa học Ageratum conyzoides L, là một loài cây nhỏ mọc hoang cao khoảng 30 – 50 cm. Nhân dân ta từ lâu đã sử dụng loài cây này như một vị thuốc quí để chữa rất nhiều loại bệnh. Cây cỏ hôi có đặc điểm: Toàn thân có phủ một lớp lông mềm, lá mọc đối, hình trứng hay 3 cạnh, dài 2 – 6cm, rộng 1 – 3cm, mép có răng cưa tròn, hai mặt lá đều có lông. Loài cây này có mùi rất hắc khi vò ra nhưng lại có mùi thơm khi nấu. Theo đông y, cây cứt lợn có vị cay, hơi đắng, tính mát. Có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, tiêu sưng, cầm máu, trừ sỏi. Thường được dùng chữa các bệnh viêm nhiễm đường hô hấp, viêm họng, viêm dạ dày, đau bụng, băng lậu, sỏi thận, sỏi bàng quang.. Sau đây là một số bài thuốc hay từ loài cây này. Chữa viêm họng: Cỏ hôi 20g, kim ngân hoa 20g, lá giẻ quạt 6g, cam thảo đất 16g. Sắc uống ngày một thang, chia 2-3 lần. Chữa sỏi tiết niệu: Cỏ hôi 20g, kim tiền thảo 16g, râu ngô 12g, mã đề 20g, cam thảo đất 16g. Sắc uống ngày một thang, chia 2-3 lần. Chữa phụ nữ băng huyết: Cỏ hôi 30-50g, vò nát, vắt lấy nước uống liên tục trong 3-4 ngày. Chữa viêm mũi dị ứng: Cỏ hôi tươi, rửa sạch, giã nát, vắt lấy nước tẩm vào bông, nhét vào lỗ mũi. Có thể chế thành thuốc sắc sẵn để dùng. Chữa eczema, chốc đầu: Cỏ hôi lượng vừa phải, nấu nước rửa tổn thương, ngày 1-2 lần. Chữa ung thư cổ tử cung, ung thư dạ dày: Cỏ cứt lợn 20g, cỏ nhọ nồi 30g, kim nữu khấu 30g, dạ hương ngưu 30g, các vị giã nát, thêm nước cây ma phong 15ml, uống sau bữa ăn 1-2 lần. Chữa viêm xoang: Cỏ hôi 30g, kim ngân hoa 20g, ké đầu ngựa 12g, cam thảo đất 16g. Sắc uống ngày một thang, chia 2-3 lần. Hoặc hái rồi rửa sạch cho vào nồi nấu nước đến khi sôi cởi đồ ra rồi trùm mền lại cả người lẫn nồi dùng đũa xới lên để hơi nóng phả vào người. Ngày nhỏ chuyên làm thế làm một lần đảm bảo tởn tới già. Đặc biệt, qua nghiên cứu các nhà khoa học nhận thấy trong nước ép cây cỏ hôi có chất kháng khuẩn chống viêm, chống phù nề, ngoài ra có tinh dầu nên có tác dụng xông trong các trường hợp viêm mũi xoang. Cách dùng: Lấy một nắm lá Cỏ hôi tươi rửa sạch, giã nát rồi vắt lấy nước cốt đem nhỏ vào lỗ mũi, mỗi lần vài giọt, ngày 2 lần đến khi khỏi trong tư thế nằm ngửa chừng 10 – 15 phút. Chú ý khi nhỏ nên kê gối dưới hai vai để lỗ mũi dốc ngược giúp cho thuốc ngấm vào xoang dễ dàng. Tuy nhiên người bị viêm xoang cần phải lưu ý một điều quan trọng vì viêm xoang là một bệnh hay tái phát. Do vậy ngoài việc sử dụng kháng sinh, bơm rửa xoang bằng kháng sinh và phẫu thuật đục xoang theo y học hiện đại thì việc sử dụng bài thuốc nam nêu trên cũng rất hữu ích để phòng bệnh tái phát.
