(#1) Tên: Phân tích vai trò các kỹ năng tư vấn pháp luật Tác giả: ThhienNg Thể loại: Bài luận Mô tả: Vai trò các kỹ năng tư vấn pháp luật Mục lục Mở bài. I. Khái quát chung một số vấn đề về hoạt động tư vấn pháp luật.. 2 1. Khái niệm hoạt động tư vấn pháp luật.. 2 2. Đặc điểm hoạt động tư vấn pháp luật.. 3 3. Khái niệm kỹ năng tư vấn pháp luật.. 4 4. Đặc điểm kỹ năng tư vấn pháp luật.. 4 II. Phân tích vai trò của các kỹ năng trong hoạt động tư vấn pháp luật.. 4 1. Các kỹ năng trong hoạt động tư vấn pháp luật.. 4 2. Vai trò của các kỹ năng trong hoạt động tư vấn pháp luật.. 6 3. Một số ý kiến về việc nâng cao kỹ năng trong hoạt động tư vấn pháp luật.. 9 III. Kết luận.. 10 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO Mở bài Nhu cầu tư vấn về pháp luật hiện nay đang là một trong những nhu cầu cần thiết nhất, vừa để giải quyết các vấn đề pháp lý, vừa phục vụ cho hoạt động kinh doanh. Sự phát triển của các tổ chức tư vấn pháp luật như là một minh chứng cho sự phát triển mạnh mẽ của các hoạt động này, các công ty, trung tâm tư vấn pháp luật cũng như hoạt động tư vấn pháp luật đang trở thành xu hướng, là nhu cầu thiết yếu gắn liền với con người. Vậy muốn hoạt động tư vấn pháp luật có hiệu quả cần có những kỹ năng nào, vai trò của các kỹ năng đó thì bài viết sau xin trình bày một số hiểu biết về vấn đề trên. I. Khái quát chung một số vấn đề về hoạt động tư vấn pháp luật. 1. Khái niệm hoạt động tư vấn pháp luật. Theo từ điển Tiếng Việt, "tư vấn là đóng góp ý kiến về những vấn đề được hỏi đến nhưng không có quyền quyết định" Theo từ điển Luật học, "tư vấn pháp luật được hiểu là người có chuyên môn về pháp luật và được hỏi ý kiến để tham khảo khi giải quyết, quyết định công việc" . Điều 28 Luật Luật sư cũng có quy định "tư vấn pháp luật là việc luật sư hướng dẫn, đưa ra ý kiến, giúp khách hàng soạn thảo các giấy tờ liên quan đến việc thực hiện quyền, nghĩa vụ của họ" . Tuy nhiên để hiểu một cách khái quát và đầy đủ về tư vấn pháp luật có thể định nghĩa: "tư vấn pháp luật là việc giải đáp pháp luật, hướng dẫn cá nhân, tổ chức trong nước và nước ngoài xử sự đúng pháp luật; cung cấp dịch vụ pháp lý giúp cho các cá nhân, tổ chức thực hiện và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình" . Về kỹ năng tư vấn pháp luật, trước hết phải hiểu kỹ năng là khả năng hay năng lực của chủ thể thực hiện một hoặc một chuỗi hành động trên cơ sở kiến thức kinh nghiệm để tạo ra một kết quả như mong đợi. Như vậy, kỹ năng tư vấn pháp luật là khả năng của người tư vấn vận dụng kiến thức pháp luật, kinh nghiệm cuộc sống để hướng dẫn, giải đáp, đưa ra các ý kiến giúp cho người được tư vấn biết cách xử sự hoặc giải quyết những vướng mắc phù hợp với pháp luật, đạo đức xã hội, phù hợp với lợi ích của mình. 2. Đặc điểm hoạt động tư vấn pháp luật. Thứ nhất, tư vấn pháp luật là loại dịch vụ pháp lý, mà sản phẩm được tạo ra bơi hainguồn nguyên liệu cơ bản là chứng cứ, tình tiết của vụ việc và các quy phạm pháp luật phù hợp. (Pháp luật là công cụ để giải quyết những vấn đề pháp lý mà khách hàng; bản than người tư vấn hoạt động dựa trênpháp luật và tuân thủ pháp luật và quy chế đạo đức nghề nghiệp) ; Thứ hai, người thực hiện tư vấn phải có kiến thức pháp luật và đạt trình độ chuyên môn nhất định, kinh nghiệm tư vấn và khả năng chuyên sâu. Ngoài ra, tư vấn pháp luật là nghề đòi hỏi sư dụng nhiều kĩ năng nghề nghiệp thành thạo, chuẩn xác, người tư vấn phải có khả năng phán đoán, phân tích, tư duy logic, tổng hợp cao.. - Thứ ba, tư vấn pháp luật là nghề lao động trí óc, có tính độc lập và chịu tráchnhiệm cá nhân cao; Mục tiêu của hoạt động tư vấn pháp luật là tìm rađược giải pháp hợp lý nhất; giúp đỡ khách hàng giải quyết vấn đề pháplý, đem lại lợi ích cho khách hàng nhưng phải phù hợp pháp luật (không trái luật) Khi hoạt động tư vấn pháp luật đòi hỏi những người trợ giúp pháp lý tìm được giải pháp phù hợp để giải quyết vấn đề. Người tư vấn pháp luật trong hoạt động tư vấn pháp luật đối với xã hội, đối với nghề nghiệp cần có sự cần mẫn, khả năng phán đoán và giải quyết vấn đề đòi hỏi biết sử dụng các khả năng nghề nghiệp một cách thành thạo, chuẩn xác phải có sự chặt chẽ cẩn thận để trợ giúp pháp lý cho mọi người trong xã hội. 3. Khái niệm kỹ năng tư vấn pháp luật. Kỹ năng tư vấn pháp luật là khả năng của người thực hiện tư vấn vận dụng kiến thức pháp luật, đạo đức xã hội và kinh nghiệm cuộc sống để tư vấn, hướngdẫn, giải đáp pháp luật, đưa ra lời khuyên hoặc cung cấp các dịch vụ pháp lý chongười được tư vấn để họ biết cách xử sự hoặc giải quyết những vấn đề thắc mắc vềmặt pháp lý nhằm giúp họ thực hiện hoặc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình. 4. Đặc điểm kỹ năng tư vấn pháp luật. Kĩ năng tư vấn pháp luật bao gồm các đặc điểm sau đây: Một là, kỹ năng tư vấn pháp luật là loại kỹ năng gắn với một nghề nghiệp cụthể nên nó thuộc loại kỹ năng hỗn hợp bao gồm kết hợp cả kỹ năng cứng và kỹnăng mềm. Hai là, kỹ năng tư vấn pháp luật gồm nhiều kiểu kỹ năng được sử dụng đồngthời trong một giai đoạn giải quyết vụ việc tư vấn, khó chuẩn hóa và không thể ápdụng một cách cứng nhắc, máy móc mà phải vận dụng linh hoạt tùy thuộc vào vụviệc cụ thể và đối tượng khách hàng cụ thể. Ba là, kỹ năng tư vấn pháp luật được hình thành, phát triển trong khoảngthời gian khá dài và không có điểm kết thúc mà thường xuyên bổ xung phát triểnqua học tập, rèn luyện, trải nghiệm, đúc rút từ thực tiễn cuộc sống. II. Phân tích vai trò của các kỹ năng trong hoạt động tư vấn pháp luật. 1. Các kỹ năng trong hoạt động tư vấn pháp luật. Thứ nhất, kỹ năng tiếp xúc khách hàng, tìm hiểu yêu cầu tư vấn: Với mục đích tìm hiểu khách hàng, nội dung vụ việc; tìm hiểu yêu cầu tư vấn của khách hàng và thỏa thuận, ký hợp đồng tư vấn. Ký năng này nhằm tạo ấn tượng tốt đẹp với khách hàng, để đạt được mục đích của giai đoạn này là ký được hợp đồng tư vấn. Một số kỹ năng như kỹ năng giao tiếp, kỹ năng lắng nghe, ghi chép, đặt câu hỏi. Thứ hai, thỏa thuận hợp đồng dịch vụ pháp lý: Hợp đồng tư vấn pháp luật là cơ sở để thực hiện hoạt động tư vấn pháp luật, là cơ sở pháp lý để đảm bảo quyền và nghĩa vụ của các bên. Các loại hợp đồng tư vấn pháp luật như tư vấn pháp luật theo giờ thì sử dụng phiếu yêu cầu tư vấn, tư vấn theo vụ việc thì sử dụng hợp đồng tư vấn theo vụ việc, hợp đồng tư vấn thường xuyên khi tư vấn pháp luật thường xuyên. Ngoài ra cần phải có kỹ năng đàm phán, soạn thảo, ký kết Hợp đồng tư vấn pháp luật, Thứ ba, nghiên cứu hồ sơ, phân tích vụ việc và xác định vấn đề pháp lý: Nắm bắt được bối cảnh vụ việc là đòi hỏi tất yếu được đặt ra cho Luật sư khi đưa ra ý kiến pháp lý cho khách hàng. Làm tốt công việc này Luật sư sẽ có nguyên liệu và định hướng trong việc xác định vấn đề pháp lý và căn cứ vào các quy định pháp luật có liên quan để lên phương án tư vấn cho khách hàng. Thứ tư, xác định luật áp dụng: Đây là việc tìm ra các câu hỏi pháp lý của hồ sơ. Quy định pháp luật là nơi tìm ra câu trả lời cho các câu hỏi pháp lý, vì vậy công việc tiếp theo chính là tra cứu các văn bản pháp luật có liên quan đến tình huống của khách hàng. Khi tiến hành tra cứu cần phải lưu ý về hiệu lực, lĩnh vực pháp luật, điều luật liên quan.. Thứ năm, kỹ năng khảo sát đánh giá chứng cứ và xây dựng phương án tư vấn: Khảo sát, xem xét, nghiên cứu nhằm đưa ra những phương án phù hợp. Thứ sáu, kỹ năng trả lời tư vấn bằng lời nói: Tư vấn pháp luật bằng lời nói được hiểu là người tư vấn trao đổi với khách hàng, trao đổi mọi thông tin liên quan cần thiết đến vấn đề mà khách hàng cần tư vấn. Qua thực tiễn hoạt động tư vấn pháp luật cho thấy hình thức tư vấn bằng miệng là hình thức phổ biến. Với các vụ có tính chất đơn giản, các khách hàng thường gặp gỡ luật sư để tìm hiểu bản chất pháp lý của vụ việc trên cơ sở đó giúp cho họ tìm giải pháp để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp một cách nhanh chóng có hiệu quả. Tuy vậy, hoạt động tư vấn pháp luật là một hoạt động đa dạng, phức tạp đòi hỏi một quá trình lao động trí óc. Vì vậy khi tư vấn trực tiếp bằng lời nói cho khách hàng, quá trình tư vấn cần phải lưu ý nhiều vấn đề. Thứ bảy, kỹ năng soạn thảo văn bản khi tư vấn bằng văn bản: Kỹ năng soạn thảo văn bản lại là một trong những kỹ năng căn bản nhất mà bất kỳ luật sư nào cũng phải nắm vững trong suốt cuộc đời hành nghề của mình. Khi soạn thảo văn bản tư vấn pháp luật, luật sư cần chú ý tới những vấn đề như đảm bảo tính lôgic của văn bản, câu từ xúc tích, đơn nghĩa, dễ hiểu, đảm bảo độ chính xác của ngôn từ, sử dụng phải là ngôn ngữ trang trọng, lịch sự, kỹ thuật trình bày và trả lời đúng hẹn. Thứ tám, kỹ năng đại diện ngoài tố tụng: Cần phải nghiên cứu các quy định pháp luật và tài liệu có liên quan tới công việc đại diện; phân tích yêu cầu đại diện của khách hàng thành từng yếu tố có căn cứ hợp pháp, hợp lý theo từng mức độ; thu thập thông tin có liên quan; lập phương án thực hiện và thống nhất với khách hàng; tiến hành xác lập, thực hiện giao dịch được ủy quyền, thường xuyên thông báo diễn tiến và đề xuất các ý kiến mới; kết thúc công việc được ủy quyền. Ngoài ra, cũng còn rất nhiều những kỹ năng khác được người tư vấn đúc rút từ chính kinh nghiệm trong quá trình hành nghề. 2. Vai trò của các kỹ năng trong hoạt động tư vấn pháp luật. Bất kỳ loại công việc, hoạt động nào nếu muốn mang lại kết quả tốt đều phải có những kỹ năng nhất định, và mỗi người đều phải nắm chắc các kỹ năng mới mang lại hiệu quả công việc như mong muốn, kỹ năng đóng vai trò vô cùng quan trọng, mang tính quyết định đối với các hoạt động, công việc. Hoạt động tư vấn pháp luật cũng vậy, kỹ năng đóng vai trò vô cùng trọng yếu. Bởi kỹ năng sẽ góp phần bổ trợ cho những kiến thức chuyên môn của người tư vấn pháp luật nhằm tăng năng suất lao động tạo ra hiệu quả cao trong công việc. Do đó, cần hiểu rõ vai trò quan trọng của kỹ năng và tăng cường học tập, trau dồi những kỹ năng này. Đầu tiên, việc nắm rõ kỹ năng làm tăng sự tin tưởng của khách hàng đối với luật sư. Vì khi nắm bắt được các kỹ năng, bản thân cảm thấy quen thuộc, tạo thành một mạch hoạt động tự nhiên, tự tin, rõ ràng mạch lạt, mà chính sự tự tin chính là điểm thuyết phục khách hàng lớn nhất, khiến khách hàng tin tưởng vào hoạt động tư vấn. Khi rèn luyện được những kỹ năng cần thiết cho công việc thì hoạt động tư vấn sẽ diễn ra thuận lợi và đạt hiệu quả cao hơn. Và việc hiểu rõ, thuần thục các kỹ năng được rèn luyện tốt nhất qua hoạt động tư vấn trên thực tế, qua đó tích lũy kinh nghiệm. Có thể thấy giữa một luật sư chỉ có kiến thức pháp luật mà còn thiếu kinh nghiệm thực tế, chưa có kỹ năng giúp cho khách hàng tin tưởng vào khả năng của mình với một người tư vấn pháp luật có kiến thức, có kinh nghiệm, ngay từ những lần tiếp xúc đầu đã tạo được cho khách hàng sự tin cậy và thái độ tốt thì rõ ràng người luật sư có kỹ năng sẽ đạt được kết quả cao hơn và được khách hàng tin tưởng hơn. Khi đã trang bị cho mình được những kỹ năng như kỹ năng tiếp xúc, tìm hiểu yêu cầu khách hàng, kỹ năng soạn thảo tài liệu.. luật sư sẽ cảm thấy tự tin, biết cách tạo ấn tượng cho khách hàng, đồng thời sẽ khiến khách hàng tin tưởng hơn vào khả năng của mình. Thứ hai, kỹ năng giao tiếp tốt là một thế mạnh đối với bất cứ ai trong công việc, đặc biệt là đối với người tư vấn. Việc giao tiếp tốt được thể hiện qua nhiều khía cạnh như giao tiếp bằng lời nói, thư từ, văn bản.. và điều này giúp thúc đẩy hiệu suất công việc đặc biệt là các hoạt động tư vấn pháp luật. Bởi đối với các hoạt động tư vấn về pháp luật, khách hàng thường là những người đang có khúc mắc về pháp luật, cần phải có kỹ năng giao tiếp tốt mới mang lại sự thoải mái, cũng như việc trao đổi về các vấn đề về vụ việc với khách hàng được thuận lợi hơn, việc truyền đạt thông tin cũng chính xác hơn, không bị hiểu sai, thiếu đồng nhất. Giao tiếp là phương tiện cho phép luật sư tư vấn xây dựng cầu nối với khách hàng, thuyết phục khách hàng chấp nhận ý kiến của mình và bày tỏ được nhu cầu của khách hàng khi tìm đến những người tư vấn. Trong quá trình thực hiện hoạt động tư vấn của mình, người tư vấn có thể chưa hiểu rõ yêu cầu tư vấn của khách hàng, nhưng nếu có kỹ năng, người tư vấn sẽ dễ dàng có phương pháp để khai thác thông tin và đi vào trọng tâm vấn đề. Thứ ba, kỹ năng tư vấn pháp luật giúp cho người hành nghề tư vấn có phong cách làm việc chuyên nghiệp hơn, thể hiện rõ năng lực trình độ chuyên môn của mình trước khách hàng và các đối tượng khác. Kỹ năng giúp cho người tư vấn nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả trong hoạt động tư vấn. Kỹ năng thuyết phục khách hàng cũng góp phần quan trọng vào quá trình tư vấn của luật sư. Để khách hàng nghe và hiểu những điều mà mình nói thì cần có phương pháp khác nhau đối với từng đối tượng. Tùy vào từng đối tượng khách hàng mà người thực hiện hoạt động tư vấn linh hoạt trong việc tiếp xúc và trình bày quan điểm về vụ việc. Bên cạnh đó, những kỹ năng như soạn thảo văn bản, soạn thảo hợp đồng tư vấn sẽ giúp cho luật sư thực hiện công việc một cách dễ dàng hơn. Những kỹ năng này sẽ giúp cho hoạt động tư vấn của người tư vấn trở nên chuyên nghiệp hơn, khiến cho khách hàng dễ dàng nắm bắt được những quyền và nghĩa vụ của mình khi làm việc với luật sư. Việc trang bị cho mình kỹ năng tìm kiếm văn bản pháp luật phù hợp với vụ việc cũng là rất quan trọng, bởi lẽ, khi đã có được kỹ năng này người thực hiện hoạt động tư vấn sẽ nhanh chóng tìm được nhưng văn bản pháp luật liên quan có thể sử dụng được, văn bản còn hiệu lực pháp lý và có giá trị cao. Đồng thời sẽ không bị mắc phải những văn bản đã hết hiệu lực, những văn bản không quan trọng, không đem lại hiệu quả cho công việc cần giải quyết. Ngoài ra, kỹ năng khảo sát đánh giá chứng cứ và xây dựng phương án tư vấn, kỹ năng nghiên cứu hồ sơ, phân tích vụ việc và xác định vấn đề pháp lý, kỹ năng xác định điều luật cũng là một trong những kỹ năng quan trọng. Các kỹ năng này nghiêng về mặt chuyên môn nhiều hơn là kỹ năng bắt buộc phải có, tuy nhiên lại là các kỹ năng mấu chốt trong hoạt động tư vấn pháp luật, đảm bảo được tính chính xác cao nhất khi tiến hành phân tích, đánh giá cho ra kết quả tư vấn. Việc tư vấn có đạt được kết quả tốt nhất hay không cũng phụ thuộc vào các kỹ năng này. Bất kỳ vụ việc nào cũng cần phải có sự nghiên cứu, tìm tòi kỹ lưỡng mới cho ra được đáp án tư vấn phù hợp nhất. Về phần nghiên cứu hồ sơ, phân tích vụ việc, nếu không có kỹ năng này có thể dẫn đến việc người tư vấn không biết được tình tiết nào trong hồ sơ mầ khách hàng giao cho là quan trọng, tình tiết nào là không quan trọng, không biết làm công việc nào trước, công việc nào sau. Như vậy, sẽ rất khó để nắm bắt được bối cảnh tư vấn, nội dung cần tư vấn, nội dung hồ sơ để bước vào nghiên cứu, xác định câu trả lời phù hợp nhất. Một người tư vấn giỏi chuyên môn nhưng giao tiếp với đồng nghiệp và khách hàng không tốt cũng không mang lại hiệu quả tư vấn cao cho khách hàng và cho sự thành công của chính bản thân mình. Một người tư vấn có kỹ năng cao sẽ đóng góp tích cực vào sự thành công của một tổ chức, đặc biệt với những tổ chức phục vụ khách hàng hay cộng đồng như trung tâm tư vấn pháp luật thì kỹ năng là tố chất cực kỳ quan trọng mà người tư vấn pháp luật cần được đào tạo. Ngày nay, kỹ năng ngày càng được đánh giá rất cao. Như vậy, kỹ năng đóng một vai trò rất quan trọng trong hoạt động tư vấn, từ tiếp xúc khách hàng, tìm hiểu yêu cầu, đến ký kết hợp đồng và giải quyết vụ việc. Trong bất kỳ giai đoạn nào của hoạt động tư vấn cũng cần đến những kỹ năng nhất định. Từ việc đã trang bị cho mình những kỹ năng thích hợp còn phải biết vận dụng linh hoạt những kỹ năng đó trong khi thực hiện công việc của mình để đem lại hiệu quả cao nhất. 3. Một số ý kiến về việc nâng cao kỹ năng trong hoạt động tư vấn pháp luật. Với vai trò quan trọng của các kỹ năng tư vấn pháp luật, mỗi người tư vấn cần phải nâng cao hơn nữa tinh thần học tập, tích cực rèn luyện kỹ năng đặc biệt bằng cách tăng cường trao đổi kỹ năng, chủ động tham gia vào nhiều hoạt động tư vấn nhằm tích lũy kinh nghiệm, thay đổi và học hỏi những kinh nghiệm, rèn luyện từng kỹ năng nhỏ ngay từ lúc học tập 4. Kết luận. Hầu hết các kỹ năng đều mang lại hiệu quả nhất định đến hoạt động tư vấn pháp luật, có thể nói kỹ năng là yếu tố không thể thiếu, đóng vai trò quan trọng trong hoạt động tư vấn pháp luật. DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Luật luật sư 2006, sửa đổi bổ sung năm 2012. 2. Luật trợ giúp pháp lý 2017. 3. Kỹ năng thể hiện sự trung thực với khách hàng của luật sư trong tư vấn pháp luật, Chu Liên Anh 4. Tạp chí Nghề luật, Số Số chuyên đề Kỹ năng tư vấn pháp luật và soạn thảo, quản trị rủi ro hợp đồng 2019, 2019.
