HỆ SINH THÁI 1. Khái niệm hệ sinh thái - Bao gồm quần xã sinh vật và sinh cảnh (môi trường vô sinh của quần xã). - Trong sinh thái học, sinh cảnh hay nơi ở là vùng không gian mà quần thể hoặc quần xã sinh sống, bao gồm tất cả các yếu tố vật lí, hóa học xung quanh chúng. - Sự tương tác giữa các sinh vật trong quần xã và giữa quần xã với các thành phần vô sinh của sinh cảnh làm cho hệ sinh thái là một hệ thống sinh học hoàn chỉnh và tương đối ổn định (hệ sinh thái có biểu hiện của một tổ chức sống). Bất kỳ một sự gắn kết nào giữa các loài sinh vật với các nhân tố sinh thái của môi trường để tạo thành một chu trình sinh học hoàn chỉnh đều được coi là một hệ sinh thái. - Dựa vào chức năng dinh dưỡng, người ta chia sinh vật trong hệ sinh thái thành 3 nhóm là: + Sinh vật sản xuất là sinh vật có khả năng quang hợp (tự dưỡng) gồm thực vật và một số vi sinh vật tự dưỡng. + Sinh vật tiêu thụ là các động vật (ăn cỏ, ăn thịt). + Sinh vật phân giải chủ yếu là các vi khuẩn, nấm, một số loài động vật không xương sống (như giun đất, sâu bọ) chúng phân giải xác chết và chất thải thành chất vô cơ. 2. Các kiểu hệ sinh thái chủ yếu trên Trái đất A. Hệ sinh thái tự nhiên - Hệ sinh thái trên cạn: Đi từ vĩ độ thấp lên vĩ độ cao của trái đất ta có các hệ sinh thái lớn là rừng nhiệt đới, sa mạc, hoang mạc (vùng nhiệt đới) ; rừng lá rộng ôn đới, thảo nguyên, rừng Địa Trung Hải (vùng ôn đới) ; rừng thông phương bắc (vùng cận Bắc Cực) ; đồng rêu hàn đới (vùng Bắc Cực). - Hệ sinh thái dưới nước gồm hệ sinh thái nước ngọt (nước chảy, nước đứng) và hệ sinh thái nước mặn (hệ sinh thái vùng ven biển và vùng biển khơi). B. Hệ sinh thái nhân tạo: - Bao gồm nhiều dạng như: Hệ sinh thái nông nghiệp, hệ sinh thái rừng trồng, hệ sinh thái ao hồ nuôi tôm cá, thành phố.. - Hệ sinh thái nhân tạo có chuỗi thức ăn ngắn, độ ổn định thấp nhưng năng suất cao hơn hệ sinh thái tự nhiên vì ngoài việc sử dụng nguồn năng lượng tự nhiên còn cần thêm nguồn năng lượng bổ sung → có năng suất cao nhưng hiệu suất thấp. - Hệ sinh thái tự nhiên có khả năng tự điều chỉnh tốt hơn hệ sinh thái nông nghiệp.
